$DAI ve Maker Dao
2018 DAI TEKLİ TEMİNATLANDIRMA PROGRAMI CDP Maker Dao üzerinden Teminatlı Borç Pozisyonu(CDP) Süreci CDP kullanıcısı öncelikle CDP' yi oluşturmak için Maker a bir işlem göndermeli, ardından $Dai' yi oluşurmak için kullanmak istediği teminat tutarı ve türüyle borçlanmayı finanse etmek için bir işlem daha gönderir. Bu işlem ile CDP yi borçlanabilmek için teminatlandırmış olur.
----------------------------------------------------------------------
Teminatlandırma gerçekleştiğine göre CDP kullanıcısı istediği miktarda $Dai borçlanmak için CDP ye bir işlem gönderir ve buna karşılık CDP gönderilen işlemdekine eşdeğer miktarda borç tahakkuk ettirir. Borç alındığından itibaren, borç ödenene kadar CDP kullanıcıya teminat erişimini engeller.
----------------------------------------------------------------------
Kullanıcı teminatı geri almak isterse, borçlandığı tutarı, borçlanma süreci ve miktarı ile orantılı olan borçlanma faizini $MKR ya da CDP Portal UI kullanıyorsa $Dai ile ödeyebilir. Kullanıcı borcu ve biriken faizi ödediğinde CDP borçsuz hale gelir.
----------------------------------------------------------------------
CDP borçsuz hale geldikten sonra kullanıcıya tekrar teminatı erişilir kılar ve kullanıcı isterse teminatın tamamını isterse bir kısmını cüzdanına çekebilir.
---------------------------------------------------------------
Teminat türü olarak Pooled Ether kullanılmaktadır. Kullanıcılar CDP açmak ve teminat olarak kullanmak amaçlı ether'i $PETH (pooled ether)'e çevirmeleri gerekmektedir. Pooled ether ethereum'a takaslanabilir bir tokendir. Kullanıcılar Peth edinmek için özel bir akıllı sözleşmeye $ETH yatırmalıdır.
----------------------------------------------------------------------
Maker vault: akıllı sözleşme adı Teminat Müzayedesi Eğer kasadaki teminatın değeri, alınan $Dai + istikrar ücreti ne göre risrkli kabul edilirse (Maker yönetişiminin belirlediği parametrelere göre) otomatik market protokol tarafından açık arttırma yoluyla kasa tasfiye edilir. Her teminat türünün dolayısı ile her kasa türünün kendi tasfiye oranı vardır. Her teminat türünün risk oranı Maker yönetişimi tarafından belirlenir.
----------------------------------------------------------------------
Maker protokol'ün açık arttırma mekanizmaları piyat bilgisi temin edilemediğinde bile kasa tasviyesini gerçekleştirebilir. Maker protokol tasviye edilecek kasanın teminatını alır ve bunu bir iç piyasaya dayalı açık arttırma mekanizması kullanarak satar. Bu bir teminat müzayedesidir. Kasa tasviye edildiğinde bir miktar cezaya tabi tutulur. Teminatın tasviyesinde elde edilen $Dai tasviye cezası da dahil olacak şekilde kasanın ödenmemiş borcunu ödemek için kullanılır. Bu tasviye cezaası Maker yönetişimi tarafından belirlenir.
-------------------------------------------------------------------
Teminat müzayedesi sırasında gerekli $Dai'den fazla teklif edilirse bu müzyede tersine müzayedeye dönüşür ve kasa gereksinimi için gerekli miktarda $Dai karşılığında teminat satılır ve kalan teminat kasa sahibine iade edilir.
-----------------------------------------------------------------------
Açık arttırma müzayedesi sırasında kasa borcunu ve stabilite ücretini ödeyecek kadar $Dai elde edilemezse bu borç protokol borcu olur. Protokol bu borcu ödemek için Maker Buffer dediğimiz protokol kasasındaki parayı kullanır. Onun yapısı nasıl mı?: Protokolün elde ettiği stabilite ücreti ve tavsiye edilen kasaların ceza ücreti bu kasaya işlenir. Maker Yönetişiminin belirlediği bir miktarı aşınca, bu miktarın fazlası piyasadaki Maker arzını azaltmak amaçlı kullanılır. Peki kasa da yeterli $Dai yok ise ?. O zaman tersi şekilde işler ve protokol Maker basar ve açık arttırma ile $Dai karşılığında satar. Bu da dolaşımdaki Maker arzını arttırır. (Enflasyon işler.)
-----------------------------------------------------------------------
Biraz da örnek bir teminat sürecinden konuşalım: Büyük bir kasanın piyasa koşulları sebebi ile teminat yetersizliği yaşadığını farzedelim, teminat kasasında da 50 $eth olduğunu düşünelim. Bu durumda müzayede sorumlusu bu kasayı tespit eder ve tasfiye için bir teminat müzayedesi başlatır. Her müzayede sorumlusunun kendi tasfiye modeli vardır. İşleyeceğimiz örnekte 2 aşamalı bir teminat müzayedesi olacak 1. aşamada sabit $eth a karşılık $Dai arttırmalı bir müzayede gerçekleştirilir, kasanın tasfiye cezası ve sistem borcunu ödemeye yeterli miktarı kasa hesaplayıcımız hesaplar ve (güncel fiyat ile kıyaslamayalım mantık hatasına mahal verebilir.) 50 $eth a karşılık 5000 $Dai teklifini verdiğini düşünelim. Bu teklifi ile Teminat borcu + tasfiye cezası karşılanması adına müzyedenin ilk aşaması tamamlanır. 2. aşamada müzayede sorumlusu kasanın korunabilmesi adına sabit $Dai karşılığında (5000 olarak belirlenmişti) azalan $Eth teklifi alır. Burada $Eth başına 125 $Dai teklif edildiğini düşürsek bu 5000 $Dai ile 40 $Eth teklifi edinilir ve kasadaki 10 $Eth korunmuş olur. Müzayede bu şekilde sonuçlanır.
-----------------------------------------------------------------------
Arada hatalar olduğunun farkındayım kusura bakmayın :))
