OP Stack- Superchains döngüsünün Optimisim Ekosistemine ve L2 Rolluplara etkileri nelerdir?
Herkese selamlar,
Bugün biraz Opstack ve Superchain ler hakkın da bilgiler paylaşacağım.
✨Op Stack
OP Stack, Superchain geleceğine doğru atılan ilk adımdır. Tutarlı, güvenilir blok zincirleri oluşturmak için birlikte çalışan bir dizi modüldür. Bu bileşenlerin her biri yığının belirli bir katmanını uygular. OP Yığınındaki her katman bir modül ile doldurulur. Her modül değiştirilebilir veya yeni bir modül de uygulanabilir. Veri Kullanılabilirliği katmanını, Ethereum DA yerine Celestia DA katmanı gibi tercihinize göre kullanabilirsiniz. Ayrıca, uzlaştırma katmanı hata kanıtından geçerlilik kanıtına (ZK Proofs) değiştirilebilir.
Arkasındaki temel tasarım ilkeleri şunlardır👇
🔸Yardımcı program: OP Stack in bir parçası olacak herhangi bir yazılım, Optimism Collective'i güçlendirmelidir.
🔸Basitlik: Kod basit olmalı ve karmaşık olmamalıdır.
🔸Genişletilebilirlik: Kod, diğer geliştiricilerin kodun işlevselliğini kolayca genişletebileceği şekilde açık kaynak kodlu ve modüler olmalıdır. İki yıl önce, Hataya dayanıklı mı yoksa Geçerliliğe dayanıklı bir toplama çözümünün mü daha iyi olduğu konusunda birçok tartışma vardı, şimdi modüler zincir konsepti ile ihtiyaca göre herhangi bir modül kullanılabilir. OP Stack, modüler blok zinciri teorisinin ilk hayata geçirilişidir. Bedrock sürümü, kendi OP Stack tabanlı op-zincirinizi çalıştırmak ve değiştirmek için kullanılan OP Stack'in en son sürümüdür. Bedrock sürümü modülerdir ve OP Stack'teki farklı bileşenlerin değiştirilmesini kolaylaştırır. Mimariyi esnek hale getirerek Optimism'i geleceğe hazırlıyor ve Ethereum ekosistemindeki gelecekteki gelişmelere uyum sağlayabiliyor.
Optimism başlangıçta OVM adı verilen kendi yürütme motorunu (kodun blok zincirine ne yapacağını söylemesi) oluşturmak için yola çıktı, ancak birçok nedenden dolayı bu onlar için biraz zorlayıcı oldu. Bir dizi olay sonucunda, modüler (Lego bloklarını düşünün) bir mimarinin faydalı olacağını fark ettiler ve Ethereum Sanal Makinesi veya EVM, eşdeğer bir yürütme motoru oluşturdular, yani bir Ethereum geliştiricisinin Ethereum ve Optimism üzerinde inşa etmede sıfır farka sahip olacağı anlamına geliyordu.
İnşa ettikleri şey açık kaynak kodlu olduğu için, diğer ekipler bu konuda daha fazla bilgi edinmeye başladı ve OP Mainnet için nasıl istikrarlı bir şekilde çalıştığını gördü... ve belki de bunu benimseyebileceklerini fark ettiler. Bu nedenle, yığın düzenli olarak çatallandı, yani kod diğer projeler tarafından kendi sorunlarından bazılarını çözmek için kopyalanıp yapıştırıldı. Optimism, Lattice adlı bir ekibin bu kodu nasıl alıp Minecraft benzeri bir oyun inşa ettiğinden bahsediyor, ancak ana bileşenler zincir üzerinde ve daha fazlası ile..
Optimism ekibi şunu fark etti... "Bekle, hadi buna eğilelim! Kodumuzu Ethereum ekosistemindeki mümkün olduğunca çok sayıda ekip için yeniden kullanılabilir hale getirelim. ''Bu iktisat alanında ki bölümlerden alacağınız tüm iş tavsiyelerine aykırı." Yazılımlarını gizli tutmak ve fikri mülkiyetlerini (IP) "kopyalamaya" çalışan herkese karşı dava açmak yerine, herkesin ücretsiz olarak sahip olmasına izin vermeye ve bunu pozitif bir toplam durumuna dönüştürmenin bir yolunu bulmaya karar verdiler.
✨SUPERCHAIN
Superchain, çok basitleştirilmiş bir şekilde, tüm rollup'ların kullanımı daha kolay tek bir blok zincirinde yeniden birleştirilmesidir. Base, ZoraChain, PGN ve diğerlerine sahipsek, bir kullanıcı tüm parasını nereye koyacağına nasıl karar verir? Ya kendimi bu kadar çok farklı zincire yaymak istemiyorsam? İnsanlar gerçekten on iki banka hesabı mı istiyor yoksa tüm ihtiyaçları için tek bir süper güvenli ve kullanımı kolay banka hesabı mı? Çoğu insan tek bir hesabın rahatlığını ister. Superchain'in vizyonu, tüm OP Stack toplamalarını tek bir uyumlu zincire bağlayarak elde etmeyi amaçlıyor.
OP Stack, MIT lisanslı bir kamu malıdır ve onu kullanmak isteyen herkes tarafından kullanılabilir. Herhangi bir OP zinciri Superchain'e katılma seçeneğine sahiptir. Eğer katılmayı tercih ederlerse, Optimizm Yönetişimi ve Superchain için yol gösterici ilkeler olan Zincirler Yasasına uymaları gerekir. Optimisim Yönetişimi, tek bir zinciri yönetmekten birçok zincir tarafından paylaşılan bir standardı yönetmeye geçecektir.
Zincirler Yasası, Superchain in şunları yapmasını sağlayacaktır👇
🔸Optimism Governance tarafından desteklenen blok alanının homojen, tarafsız ve açık kalmasını sağlamak
🔸Zincirlerin bakım konusunda endişelenmesine gerek kalmadan sürekli iyileştirmeden yararlanır.
🔸Dizinleme ve sıralama gibi temel hizmetlerin kullanılabilirliğini ve uygun fiyatlı olmasını sağlamak için tüm zincirler birlikte çalışabildiğinden daha iyi, daha kullanılabilir bir altyapı sağlar.
OP Stak ve Superchainin Ekosisteme Etkisi
Optimisim ilk hamle avantajına sahiptir ve büyük oyuncularla işbirliği yaparak iyi bir iş çıkarmıştır. Çekiş gücünüz varsa L2'yi çalıştırmak çok iyi bir kârlı modeldir. L2'ler şu anda kendi sıralayıcılarını çalıştırıyor ve hizmet sağladıkları için, ücretlerin bir kısmını kâr olarak alıyor. L2'lerin şu anda aylık toplam kârı 5 milyon doların üzerinde.
🔸Zksync%42.9 - 22.9m$
🔸Arbitrum%33.4 - 17.8m$
🔸Base%11.5 - 6.2m $
🔸Optimism %11 - 5.9m$
🔸Zora%1.4 - 550k$
CEX oyuncularını halihazırda kullanıcıları olduğu için kendi blok zincirlerini başlatmaya teşvik etti. Coinbase tarafından geliştirilen Base, Binance tarafından geliştirilen OpBnB ve Bybit tarafından geliştirilen Mantle, OP Stack tarafından desteklenen L2'lerden bazılarıdır. Mobil öncelikli bir L1 blok zinciri olan Celo da OP Stack tarafından desteklenen L2'ye geçiyor. 10'dan fazla proje OP Stack kullanarak L2'leri başlatacağını duyurdu. Base L2'yi başlatmak için Coinbase ile ortaklık Optimism için büyük bir kazançtır. Lansmandan sonraki 2 ay içinde, L2'ler arasında TVL'nin% 5'lik bir pazar payını elde etti. Coinbase ayrıca Optimism Collective için kamu malları geliştirmeye kararlı. Optimism, uzun vadeli ilişkiler kurmak için, Base'e önümüzdeki 6 yıl boyunca 118 milyon token hibe etti. Ayrıca Base, sıralayıcı gelirinin bir kısmını (toplam sıralayıcı gelirinin %2,5'i veya zincir üzerindeki net sıralayıcı gelirinin %15'inden büyük olanı) paylaşacaktır.
Büyük oyuncular odaya girdi. Optimism yalnızca sıfırdan bir rollup oluşturacak kaynaklara sahip olmayan küçük ekipler tarafından aranan harika bir yazılım yaratmakla kalmadı, aynı zamanda alandaki en büyük isimlerden bazılarını da çekmeyi başardı. Coinbase, Zora, Gitcoin ve daha fazlası OP Stack tabanlı rollup'larını çoktan duyurdu ve hatta dünyaya tanıttı. Muhtemelen çoğu kripto odasında odadaki balina olan Coinbase, Base adlı OP Stack tabanlı rollup'ı ile çoktan yayına girdi. Büyük bir kurumun bir rollup oluşturarak ve 100 milyon kullanıcısını da beraberinde getirerek, önemli bir bahis oynadığı söylenebilir. Coinbase'in Base etrafında, müşteri tabanı ve hatta belki de kurumlar için her türlü yeni onchain fırsatı sağlayan bir ekosistem yaratması için burada çok fazla olasılık var.
Zora'ya gelince, OP Stack'i yaratıcıların geldiği ve medya ürününü dağıttığı yer olmak için kullanıyorlar. Burada sürekli olarak oyunun ilerisindeler ve hatta kazandıkları ücretlerden yaratıcıların kendilerine geri para ayırdılar, bu da düşük gaz maliyetleriyle hızlı bir şekilde işlem yapılabilir anlamına geliyor. Daha sonra, kamu mallarını finanse etmede bağışçılar için bir sorun haline gelen gaz maliyetleri sorununu çözmek için, Kamu Malları Ağı veya PGN'yi başlatan Gitcoin var. Ayrıca, tüm Gitcoin likiditesini birden fazla zincire yaymak yerine, havuzlamak için tek bir yer oluşturur, bu da yönetimi ve hibeyi kazananlara dağıtılmasını kolaylaştırır. Optimism'in kendi kasabasını nasıl yönettiğini açık kaynak olarak sunması ve bilgiyi herkesle paylaşması, böylece onların da kendi egemen kasabalarına sahip olabilmeleri gibi bir şey.
Bu açık kaynak tarzında birbirimizden öğrenebileceğimiz tüm bilgileri ve insanların hayatlarında yapabileceği iyileştirmeleri bir düşünün. Aynı zamanda, açık kaynak olması Optimism'i iki şekilde daha güçlü kılıyor👇
🔸1) OP Stack kod tabanına bakan, iyileştirmeler yapan, hataları bulan, genişleten ve sınırlarını zorlayan daha fazla göz ve güvenlik katmanı.
🔸2) Superchain. Süper Chain ve Zincirler Yasası Bu, Optimism'in en son çalışmasıdır, bu nedenle bu yayınlandığında... bunların bir kısmı modası geçmiş olabilir. Ethereum'da hayatı kolaylaştıran ve daha az sıkışık hale getiren tüm bu ekosistem de ki kasaba olarak tabir ettiğim farklı platformlar olsa da hala ciddi sorunlarla devam etmekte.
Ancak şimdi yeni bir baş ağrısı var! Diyelim ki Base'den PGN'ye gitmek istiyorsunuz; bugün Ethereum'a tekrar giriş yapmanız, hala biraz sıkışık olan Ethereum otoyolundan aşağı inmeniz ve PGN'ye gitmeniz gerekiyor.(Gerçi PGN kapanmış olsa da)Peki ya yerel bir otoyol gibi doğrudan Base'den PGN'ye gitmenin bir yolu olsaydı? İşte Super Chain geliyor!
Ethereum hızla büyüyen bir ekosistemdir ve sürekli olarak taleple boğuşmaktadır ve ölçeklendirmek için bir yola ihtiyaç duymaktadır. Rollup'lar, özellikle de şu anda iyimser rollup'lar, kullanıcılara zincir üzerinde eylemler gerçekleştirmeleri için güvenli bir çıkış yolu sunarak bunun nasıl yapılacağı konusunda önde gelen çözüm gibi görünüyor. OP Labs, yani Optimism'in arkasındaki ekip, bu alanda öncü oldu
🔸 İlk iyimser rollup'lardan biri olan Optimism'i piyasaya sürerek;
🔸 Kamu malları finansmanı yoluyla bireyi ödüllendirirken kolektifi geliştirmek için tasarlanmış bir yönetişim modeli oluşturmak;
🔸 Herkesin iyimser bir rollup başlatmasına olanak tanıyan OP Stack'i piyasaya sürerek Ethereum'u ölçeklendirmeye çalışan yeni rollup'ların patlamasına yol açtı.
🔸 Superchain aracılığıyla yeniden birleşmiş bir geleceğe giden yolda öncülük etmek. Merkezi olmayan bir inşaatçılar topluluğunun bir araya gelerek dünyaya, üzerinde geleceğin inşa edilebileceği izinsiz bir platform sunmasına tanık olmak ciddi bir başarıdır.
✨ Sonuç ve yorumlamam👇
Optimism, Ethereum'un ölçeklenmesi ve web 2 benzeri hıza sahip olması için çok zincirli ekosisteme bahis yapıyor. Gelecek kesinlikle çok zincirli görünüyor ve EIP-4844 ile L2 gaz ücretleri 10-100 kat azaltılabilir.
Bu L2'ler aracılığıyla artan talebin Optimism ekosistemine akıp akmayacağını göreceğiz. Atom, birlikte çalışabilir L1 blok zincirlerini başlatmak için SDK sağlıyor ancak kendi ekosistemine Celestianın kendisinin yarattığı etki dışın da hala soru işaretleri barındırıyor.(Bu durumu Celestia-Avail-Dymension(+Nibiru) üçlüsü değiştirebilir.)
Optimism açıkça ilk hamle avantajına sahip olsa da, blok zinciri araç seti savaşı agresifleşiyor. Polygon'dan Supernets, Arbitrium'dan Orbit, ZKSync'ten ZKStack, Starkent'ten L3 Stack de modüler blok zincirleri başlatmak için SDK'lar sağlıyor. Her birinin kendi avantajı var, bu L2 blok zinciri araç seti savaşının nasıl sonuçlanacağını görmek zorunda kalacağız.
Herkese iyi haftalar dilerim!
Kaynak: https://app.optimism.io/superchain
https://dune.com/sealaunch/
