I DANIEL BLAKE

Günümüz dünyasında eğitim, barınma, sağlık, istihdam ve beslenme gibi hizmetler açısından dezavantajlı bir konumda bulunan birçok insan bulunmaktadır. Hükümetler bu bireylere yardım etmek, onları refaha kavuşturmak ve istihdam ettirmek için çeşitli sosyal yardımlar, destekler ve programlar sunar. Bu kişiler, devlet her ne kadar çeşitli yardımlar sunmaya çalışsa da, sosyal yardımlara ulaşmanın zorluğu ve onların yetersizliği karşısında hayatlarında pek çok sorunla karşılaşabiliyorlar. Ne yazık ki devletin sağladığı yardımlar, insanların sorunlarının kesin bir çözümü için her zaman yardımcı olamayabilir. Toplumdaki sosyal sorunları çözmeye çalışırken devletin gözden kaçırdığı bazı noktalar olabiliyor. Devlet tarafından sağlanan tüm bu yardımların yetersiz olması başka sorunları da beraberinde getiriyor. Bu film, toplumda sosyal açıdan dezavantajlı olmanın bazı nedenlerini ve sonuçlarını, sosyal yardımlara erişimin zorluklarını ve sosyal yardımların yetersiz olduğunu yaş, cinsiyet ve çocuk sayısı gibi demografik açılardan birbirinden farklı olan Daniel ve Katie’nin hikayeleri aracılığıyla bizlere aktarıyor.
Daniel çocuğu olmayan, eşi yıllar önce vefat etmiş, marangoz olan yalnız bir adamdır. Kalp krizi geçirdikten sonra doktoru kendisine sağlık durumunun işe dönmeye uygun olmadığını söylediği için işini bırakmak zorunda kalır. Bu sebepten dolayı Daniel, geçimini sağlamak için hükümetin işsizlere sağladığı sosyal yardım maaşına başvurur. Devlet işsizlere iki seçenek sunuyor. Bunlardan biri istihdam ve destek maaşı, diğeri ise iş arama maaşıdır. İş arama maaşı çalışmaya hazır ve uygun olan kişilere verildiğinden dolayı ne yazık ki Daniel için tek bir seçenek vardır. Bu nedenle, Daniel yalnızca istihdam ve destek maaşı için başvurabilir. Devlet tarafından atanan özel bir şirketten gelen bir sağlık uzmanı Daniel’e çeşitli sorular sorar. Her ne kadar Daniel’in kendi doktoru sağlığının çalışmaya elverişli olmadığını söylese de Daniel yapılan muayene sonucunda sosyal yardımlar alabilmek için gereken yeterli puanı alamayınca çalışmaya uygun olarak görülür. Daniel’in bundan sonra atabileceği bir sonraki adım, zorunlu bir inceleme talebinde bulunmaktır. Eğer tekrar aynı sonuç gelirse bir sonraki adım ise karara itiraz etmektir. Karar mektupla gelmesine rağmen inceleme talebinde bulunabilmek için öncelikle karar vericinin aramasının beklenmesi gerekir ancak bu durum da uzun sürebilmektedir. Daniel karar merciini aradığında ise çağrı hatları sürekli meşgul olup yetkili kişiye bağlanmak dakikalar sürmektedir. Ayrıca başvuru ve itiraz gibi tüm işlemler telefon veya kurumdan değil online olarak gerçekleştirilmektedir. Daniel en sonunda tüm bu süreçte yaşadığı zorluklara isyan eder ve sosyal yardım danışmanlığı binasının üzerine çeşitli sloganlar ve cümleler yazarak protesto yapar. Kısacası Daniel sayesinde filmde devletin işsizlere yönelik yardım politikalarının neler olduğunu ve bu politikaların eksikliklerini görüyoruz. Daniel ayrıca gittiği bu kurumda onunla farklı şekillerde aynı kaderi yaşayan Katie ile tanışmıştır. Yollarının kesişmesinden sonra Daniel ve Katie film boyunca her zaman birbirlerine yardım ediyor ve birbirlerinin destekçisi oluyorlar. Daniel’in Katie ile tanışması sayesinde film, Katie’nin hikayesini bizimle paylaşıyor. Katie iki çocuğu olan, genç ve bekar bir kadındır. Şu an ki dairesine taşınmadan önce çocuklarının okuluna yakın fakat tek odalı bir evsizler yurdunda yaşadığını söylüyor. Daha sonra devlet tarafından şimdi yaşadığı daire verilmiş ancak bu daire çocukların eski okullarından uzaktır. Katie hayatını çocuklarına adamıştır ve onlar için her zaman hayatın zorluklarıyla mücadele eder. Bu mücadelesi sırasında ise hem iş arıyor hem de eğitimine devam etmek istiyor. Katie’nin hikayesi sayesinde barınma ve beslenme gibi hizmetlerde devletin sosyal politikalarını ve toplumda sosyal açıdan dezavantajlı olmanın zorluklarını öğreniyoruz.
Bu filmden de görebileceğimiz gibi devletten yardım almak oldukça zorlayıcı, yorucu, zaman alıcı ve meşakkatli olabiliyor. Devletin kimi zaman oldukça muhtaç kişilere sosyal yardım sağlamada başarısız olabildiğini görmekteyiz. Ek olarak çevrimiçi işlemler başkaları için süreci daha kolay ve hızlı hale getirse de Daniel gibi yaşlı insanlar için bu durum tam tersi olabilir. Filmde Daniel’in yaşı nedeniyle bilgisayar ve internet bilgisine sahip olmaması, inceleme talep etme ve itiraz sürecini onun için zorlaştırıyor. Bu noktada da görebiliriz ki devlet sosyal yardımları sırasında yaş gibi demografik yapıları dikkate almalıdır. Örneğin yaşlılara bu tür işlemlerde yardımcı olacak görevliler devlet tarafından atanabilir. Bu filmde de görülebileceği gibi aslında hükümeti eleştirdiğimiz kadar diğer insanları da eleştirmemiz gerekiyor. Filmde dikkatimi çeken noktalardan bazıları insanlar ayıp olarak gördüğü için regl pedi gibi temel hijyen ürünlerinin yetersiz kalması ve dezavantajlı çocukların okullarında akranları tarafından ayrımcalığa uğraması oldu. Bu durumu düzeltmenin temelinde eğitimin var olduğunu düşünüyorum. Film hakkında genel bir yorum yapacak olursam ben filmi oldukça beğendim ve herkesin izlemesini tavsiye ederim. Filmi kendimi Daniel ve Katie’nin yerine koyarak empatiyle izlediğim için adeta onların duygularını yaşadım. Öfkelerini, çaresizliklerini ve üzüntülerini onlarla beraber hissettim.
Devletin sosyal açıdan dezavantajlı bireylere sağlığı yardımların yetersiz kalması bireylerde ve özellikle çocuklarda psikolojik, sosyal ve sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Katie ve çocukları gibi barınma sorunları nedeniyle sürekli taşınmak zorunda kalmak çocukları psikolojik ve sosyal olarak etkileyebiliyor. Yardımların yetersiz olması ve parasızlık gibi durumlar karşısında insanlar, tıpkı Katie gibi, hırsızlık ve seks işçiliği gibi yapmak istemedikleri şeyleri yapmak zorunda kalabiliyor. Yine tıpkı Katie gibi insanlar, ihtiyaçlarının bir kısmını karşılayamadıkları zaman diğer ihtiyaçlarından vazgeçebiliyor. Onun gibi çocuklarının eğitim masrafları için elektrik faturasını ödemekten vazgeçebilirler veya çocukları yeterli beslenebilsin diye yemek yemeyip günlerce aç kalmayı tercih edebilirler. Sonuç olarak bir toplumda farklı demografik yapıların varlığı sorunları daha da çeşitlendirmektedir. Devlet sosyal yardımlarını birbirinden farklı olan her bir demografik yapıyı dikkate alarak yapmalıdır. Hükümet tarafından yeterli önlem alınmadığı zaman aksi takdirde Daniel’inki gibi protestolar büyük ayaklanmalara dönüşebilir.