Çankırı Lezzetleri
Orta Anadolu mutfak kültürünün özelliklerini taşıyan Çankırı mutfağında ağırlıklı olarak buğday ve buğday ürünleri yer alırken halkın kendi ürettiği, tarhana, sucuk, kavurma, fasulye, biber, konserve ve reçeller de dikkat çekmektedir. Çorbalardan et yemeklerine ve birbirinden güzel tatlıları bulunan Çankırı mutfağı benzersiz lezzetleriyle tüm ülkeye nam salan mutfakları gölgede bırakacak cinsten.
İşte çorbadan tatlıya en çok beğenilen Çankırı yöresel yemekleri listesi…
Sarımsaklı Et
Sarımsaklı Et, Çankırı yöresinde oldukça yaygın bir sulu et yemeğidir. Evlerde özel günlerde misafirlere ikram edilmesi yanında lokantalarda çok yaygın olarak özellikle öğle yemeklerinde tercih edilen bir yemektir. En önemli ayırt edici özelliği yemeğin içine konulan sarımsağın dış kabuğunun alınarak sarımsağa en yakın noktadaki ince zarın alınmayıp yemeğe o şekilde konulmasıdır. Bu şekilde sarımsağın erimemesi sağlanır. Bir diğer ayırt edici özellik ise yemeğe yarım kaşık un katılmasıdır. Bu da yemeğin daha iyi özleşmesini sağlar. Yemeğin yapımında kullanılan etin sinirlerinin alınmış olması gerekir.
Yaren Güveci
Yaren güveci bir güveç yemeğidir. Sağlık açısından da bol malzeme ile hazırlandığından dolayı çok faydalıdır. Bu yemeğin içerisinde domates patlıcan soğan ve kuşbaşı et yer almaktadır. Oldukça lezzetli bir yemek olan yaren güveci yemeği bol malzeme ile hazırlandığından dolayı yapımı zahmetli olan bir güveç yemeğidir.
İnce Ekmek Muskası
Çankırı Yoka (İnce) Ekmek Muskası özellikle kış, ilkbahar ve sonbahar aylarında genellikle sabah kahvaltılarında hazırlanan bir yiyecektir. Evlerde yaslıağaç denilen ahşap tabla üzerinde 70-80 cm çapında yoka (ince) ekmek, kuru ağaç dalları ile yakılan sac üzerinde hafifçe pişirilerek hazırlanır. Yoka (ince) ekmek içine Çankırı’da üretilen küpecik peyniri ile iri göz kıyma makinesinde çekilmiş, kavrulmuş ve kurutulmuş kıyma konulur. Tercihe göre peynir ve kıyma ayrı ayrı ya da karışık olarak konulabilir.
Yazma Çöreği
Çankırılıların fırınlarında sıklıkla yerini alan Yazma çöreği, çay saatlerinin vazgeçilmezi. Bol mayalı hamur ile hazırlanan bu kat kat lezzet hamur açıldıktan sonra yağlanması ve içine bol ceviz eklenmesiyle yapılıyor. Tepsiye konulan çörek kare şeklinde kesildikten sonra fırında pişiriyor ve pişerken etrafa iştahları açacak bir koku yayıyor.
Kül Çöreği
Görüntüsü ile ekmeği andıran ama lezzetiyle ve içinde bulunan malzemelerle fark yaratan bu lezzet hem yapımı hem de malzemeleri bakımından oldukça pratik ve bu nedenle de Çankırı mutfağının vazgeçilmezi. Basit malzemelerle lezzetli ürünler ortaya çıkarmak isteyenlerin çok seveceği bu enfes çörek, hem Çankırı evlerinde sıklıkla yapılıyor hem de yapmakla uğraşmak istemeyenler için fırınlarda yapılarak isteyenlere sunuluyor.
Mıkla
Sabah kahvaltılarının vazgeçilmezi olan yumurtanın en güzel halidir Mıkla. Özellikle de her gün aynı şekilde yumurta yemekten sıkılan ve değişik bir lezzet arayanlar bu lezzeti çok seviyor.
Pratik bir şekilde sofralarda yerini alan Mıkla, kavrulan yumurtanın üzerine sarımsaklı yoğurt dökülmesi ve üzerinin de pul biber ve nane ile süslenmesi ile hazırlanır.
Keşkek
Türk geleneksel mutfağının vazgeçilmezi olan ve ülkemizin birçok yerinde farklı şekillerde yapılan Keşkek Çankırı yöresinin de sevilen lezzetlerinden biri. Çankırı’da düğünlerin, bayram yemeklerinin kalabalık sofraların vazgeçilmezi olan Keşkek, ana malzemesi buğday olan ve herkes tarafından sevilerek tüketilen oldukça lezzetli bir yemektir.
Buğdayların iyice püre haline gelene kadar dövülmesiyle hazırlanan Çankırı usulü keşkeğe isteğe göre et veya tavuk suyu eklenir ve lezzetine lezzet katılır. Üzerine gezdirilen bol tereyağı da görsel şölen yaşatır. Çankırı yöresine ait olan ve farklı şekilde yapılan bu keşkeğin üzerine isteğe göre nohutta eklenebiliyor. Yapımı oldukça zahmetli ama lezzetiyle zahmetini unutturan bu lezzet diğer yörelerdeki keşkeklerden farklı olarak fırında pişiriliyor.
Tavuk Etli Kuru Bamya
Mevsiminde toplanarak kurutulan bamyalar kışın harika bir ana yemek haline geliyor. Her evde kolaylıkla bulunabilen malzemelerden hazırlanan hem kolay hem de doyurucu olan bu lezzet içine tavuğun eklenmesiyle özellikle bamya yemeği sevenlerin damaklarında unutulmayacak bir lezzet bırakıyor.
Minik minik çiçek bamyalar kavrulmuş soğan, salça ve baharatlarla pişiriliyor. Daha sonra da üzerine tavuk eti eklenerek servise hazır hale geliyor.
Taze Fasulye Kavurması
Ülkemizin her yöresinde taze fasulye ile çeşit çeşit yemekler yapılmaktadır ve sevilerek tüketilmektedir. Etlisi, zeytinyağlısı, kavurması hepsi de ayrı ayrı lezzetli olur. Çankırı mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden olan Taze Fasulye Kavurması yöreye has ince yufka ekmeğiyle servis edilir ve hem doyuruculuğu hem de lezzetiyle sofraların baş tacı olur.
Genellikle yağda pişirilen yumurtayla ve özellikle barbunya fasulyesiyle yapılan bu yemeğin içerisine çeşitli baharatlar eklenir.
Zeytinyağlı Pırasa Dolması
Çankırı topraklarında sebzelerin yaygın olarak yetiştirilmesi mutfağına da yansımıştır. Çankırı mutfağının ağır et yemeklerinin dışında çok sevilen sebze yemekleri de vardır. Et tercih etmeyenler ve daha hafif lezzetler arayanların en çok tercih ettiği yemeklerden biriside zeytinyağlı pırasa dolmasıdır.
Yörede yetişen tap taze pırasalarla yapılan bu yemek biraz uğraş gerektirse de, piştikten sonraki görüntüsü ve lezzetiyle verilen emeğe değdiğini ispatlar niteliktedir. Eşit uzunlukta kesilen pırasaların içine pirinç, kıyma, soğan, maydanoz ve çeşitli baharatlar ile hazırlanan bir harç doldurulur ve bol zeytinyağı ile pişirilir.
Tatar Hamuru Çorbası
Kış aylarında içinizi ısıtacak içerisinde bulunan erişte, mercimek, tereyağı gibi birçok malzeme olan bu çorba Çankırı sofralarının en sevilen çorbalarından bir tanesidir. Oldukça doyurucu ve besleyici olan Tatar Hamur Çorbası, et suyu veya kemik suyu ile pişirilirse iki kat daha lezzetli oluyor. Servis esnasında da üzerine sarımsaklı yoğurt ilave ediliyor.
Cimcik Hamuru Çorbası
Çankırı’nın geleneksel bu çorbası yöreye özgü cimcik denilen hamur parçalarıyla yapılır. Sofraların sevilen çorba türlerinden olan yoğurtlu çorba kategorisinde bulunan bu çorba içinde bulunan hamurlar sayesinde oldukça doyurucu aynı zamanda da yapımı çok basit.
Çankırı sofralarında sıklıkla yerini alan bu yöresel çorba, hamurla birlikte yoğurt, tereyağı ve baharatlarla yapılıyor. Su ile haşlanan minik hamur parçalarına sarımsaklı yoğurt eklendiğinde ve servis esnasında üzerine naneli tereyağı ilave ediliyor.
Höşmerim
Birçok yörenin geleneksel lezzetleri arasında olan ve herkes tarafından sevilerek tüketilen Höşmerim Çankırı’nın da yöresel tatlıları arasında yer alıyor. Un, tereyağı ve tuz üçlüsüyle yapılan bu tatlının orijinalinde peynir de vardır. Çankırı usulü höşmerimin özelliği ise peynirsiz yapılıyor olmasıdır. Her evde bulunan malzemelerden kolaylıkla yapılabilen bu tatlı Çankırı’da genelde sabah kahvaltılarında tüketiliyor.
Bol tereyağı ile iyice kavrulan unun üzerine tuz eklenir ve çıtır bir lezzet elde edilir. Çankırı yöresinde servis sırasında ise üzerine bal eklenir. Pişirme sırasında şeker kullanılmaz ve bal ile servis edilir.
Hameyli
Çankırı dışındakiler pek bilmese de Çankırı bölgesinde oldukça meşhur olan tatlılardan biri olan Hameyli, yapımı çok zahmetli olan ama lezzetiyle fark yaratan bir tatlıdır. Şerbetli hamur işi tatlılarından olan hameyli, elde baklava hamuru şeklinde açılan hamurların içine ceviz konulduktan sonra üçgen muska şeklinde katlanarak fırına verilmesi ve fırından çıktıktan sonra üzerine şerbet dökülmesi ile hazırlanır.
Çankırı’da özellikle Ramazan sofralarının vazgeçilmezi olan bu tatlının adı ise yöredeki genç erkeklerin boyunlarına taktığı muska şeklindeki kolyeden gelir.
Yumurta Tatlısı
Adından da anlaşılacağı gibi bol yumurtayla yapılan bu tatlı Çankırı’nın sevilen tatlılarından biridir. Un, yumurta ve tuz gibi kolaylıkla bulunan malzemelerden yapılan bu tatlı lezzetiyle ise deneyenleri şaşırtıyor. Bolca yumurtanın un, nişasta ve irmik ile çırpılmasıyla hazırlanan bu tatlı yağlanmış büyük bir tepsiye dökülüyor. Bu aşamada önemli olan hamurun içerisine metal kaşık sokmamak, sadece taht kaşık kullanmaktır. Fırından çıkan tatlının üzerine önceden hazırlanan şerbet dökülür ve afiyetle yenir.
Hamurunda şeker olmamasından dolayı tuzlu olarak da tüketilebilen Yumurta Tatlısı her iki şekilde de efsane bir lezzet.
Un Helvası
Bol tereyağı ve unun kavrulması ve daha sonra şeker eklenmesi ile hazırlanan Un Helvası, kavrulurken yaydı koku ile bile iştah açıyor. Kalorisi biraz yüksek olan ama şerbetli tatlılarla hazırlanan tatlıların yanında oldukça hafif olan tatlının kıvamını tutturmak oldukça önemlidir. Eğer kıvamı tutturulmazsa verilen emek boşa gidebilir. Servis sırasında üzerine ceviz ilave edilir.
Nokul
Birçok insanın daha önce adını duymadığı nokul, ülkemizin sevilen hamur tatlılarındandır. Samsun , Sinop ve Çankırı’nın yöresel tatlılarından biri olan bu tatlının özellikle Çankırı’da yapılanı biraz farklı. Geleneksel Çankırı tatlısı olan nokul, elde açılan hamurların silindir şekli verilerek fırında pişirilmesiyle yapılıyor. İsteğe göre de arasına tahin, ceviz ve kuru üzüm eklenebiliyor. İçine bir şey koyulmadan ise tuzlu çörek olarak tüketiliyor.
Oldukça basit malzemelerden yapılan bu tatlı hem kahvaltıda tüketiliyor hem de çay toplantılarında masalarda başköşede yerini alıyor. Uzun süre bayatlamadan taze kalabilen nokul hem besleyici bir tatlı olması hem de çok fazla şeker içermemesi nedeniyle özellikle sağlıklı beslenmek isteyenlerin ilk tercihi oluyor.
