Yapıda Taşıyıcı Sistem

Bir yapının yükünü güvenli bir şekilde zemine taşıyan ve aktaran temel, perde, kolon, kiriş, döşeme gibi yapı elemanların tümüne birden taşıyıcı sistem denir. Bu sistem, binanın sağlamlığını ve performansını garanti eder. Taşıyıcı sistemler taşıyıcı elemanlarına göre sınıflara ayrılır. Bunlar; yığma yapılar (ahşap yığma, taş yığma, tuğla yığma, kerpiç yığma), iskelet yapılar (ahşap iskelet, betonarme iskelet, çelik iskelet), kabuk örtüler ve katlanmış plakalar, asma-germe örtüler, uzay kafes sistemleri ve şişme yapılardır. Taşıyıcı sistem seçiminde en önemli kural, yükün yapının içinde dolanmadan en kısa yoldan temele iletilmesidir. Bunun anlamı:

·      Döşemeler kirişlere oturmalı

·      Kirişlerin her iki ucu kolona oturmalı

·      Kolon kolona oturmalı

·      Kiriş kolon aksları çakışmalı

·      Kirişler, kolonlar, döşeme sürekli olmalı

·      Bir yöndeki kirişler birbirine paralel olmalı

·      Bir yöndeki kolonlar birbirine paralel olmalı

·      Deprem için yeterli perde bulunmalı

Taşıyıcı sistemler, bir yapıda hayati derecede önem taşımaktadır. Ancak eski dönemlerde yapılan inşaatların çoğu kaçak ve taşıyıcı sistemi belirleyen statik hesaplar olmadan yapılmıştır. Bu tür yapılarda taşıyıcı sistem güçlendirme yöntemleri ile iyileştirmeye gidilmelidir.