Topluluk Adı
Biçim bakımından tekil olduğu hâlde anlamca topluluk kavramı taşıyan adlardır.
örnek :millet, ordu, kafile, halk, orman, sürü…

İSİM TAMLAMALARI

A) BELİRTİLİ İSİM TAMLAMASI
▪ Tamlayanın “-in” ilgi ekini, tamlananın da “-i, si” 3. tekil kişi iyelik ekini aldığı tamlamalardır. tamlayan (-ın) tamlanan (-ı)
Örnek: Dİyarbakır’ın akşamı Artvin’in kebabı siyahın beyaz
Durumu günbegün iyileşiyor Cerrahpaşa’da yatan hastanın.
Bahçenin her yıl yeniden açan çiçekleri görülmeli.
Çocukluğum mutluluk içinde geçti. (benim çocukluğum)
B) BELİRTİSİZ İSİM TAMLAMALARI
▪ Tamlayanı yalın hâlde bulunan, tamlananı 3. kişi iyelik ekini alan tamlamalardır. tamlayan (X) tamlanan (-i)
örnek: Türkçe dersi - öğrenim kredisi - toprak kokusu
D) ZİNCİRLEME İSİM TAMLAMASI:

• Birden çok isim tamlamasının iç içe geçmesiyle oluşur
• Araya sıfat girmesi sözcüğü zincirleme yapmaz, zincirleme olabilmesi için en az üç sözcük lazımdır ve bunların isim olması gerekir.

örnek :İslam dünyasının bitmek bilmeyen sorunları masaya yatırıldı

SIFAT

Sıfatlar niteleme sıfatı ve belirtme sıfatları olarak ikiye ayrılır
A. NİTELEME SIFATI
▪ İsme sorulan “nasıl” sorusunun cevabıdır.
ÖRNEK : Sabırlı insanlar zor zamanları kolay atlatır.
Pekiştirme Sıfatları: Niteleme sıfatlarının anlamlarını güçlendirmek için kullanılan sıfatlardır.
ÖRNEK : İzmir’e girince masmavi deniz bizi selamladı. (Pekiştirme)
Unvan Sıfatları: Kişilerin toplumdaki yerini ve konumunu belirten sıfatlardır. İsimden önce de sonra da gelebilir
ÖRNEK: Doktor Mustafa Bey
Adlaşmış Sıfat: Sıfatlar önünde isim varken olan sözcük türleridir
ÖRNEK:
Çalışkan öğrenciler, planlarını günlük yapar.
(sıfat)
Çalışkanlar, planlarını günlük yapar.
(adl. Sıfat)
taktik: Adlaşmış sıfatı daha kolay bulabilmek için adlaşmış sıfat olduğunu düşündüğünüz sözcüğün önüne “kişi, insan, şey, renk” sözcüklerini koyun.
B) BELİRTME SIFATLARI
1) Sayı Sıfatları: İsimlerin sayılarını belirtir ve 5 çeşittir.
Asıl Sayı Sıfatları: On elma, tek kitap, bir çift kalem, bir düzine… “Kaç” sorusu sorulur.
Sıra Sayı Sıfatları: Onuncu yarışmacı, birinci sıra, ilk kitap, son baskı, ortanca kardeş… “Kaçıncı” sorusu sorulur.
Üleştirme Sayı Sıfatları: Birer kişi, onar kez, üçer elma, beşer ceviz… “Kaçar” sorusu sorulur.
Kesir Sayı Sıfatları: Yüzde on hisse, çeyrek asır, yarım elma, bütün arsa… “Kaçta kaç” sorusu sorulur.
Topluluk Sayı sıfatları: İkiz çocuk, üçüz bebek… “Kaçız” sorusu sorulur.
2) Belgisiz Sıfat: Belgisiz sıfatta isme “hangi” sorusu sorulur ancak belli belirsiz isimleri belirtir
ÖRNEK: Her an, her şey, her biri, hiç kimse, hiçbir soru, birkaç kez, biraz zaman,
3) İşaret Sıfatı: İsme “hangi” sorusu sorulur. İsimleri işaret yoluyla belirtir.
ÖRNEK: öte apartman, beri yer, öbür köpek, diğer soru, böyle sözler,
4) Soru Sıfatları: Cümle içinde isimden önce gelen, isim çekim eki almayan, o ismi soru yoluyla belirterek sıfat tamlaması oluşturan soru sözcükleridir.
ÖRNEK: Hangi çocuk, nasıl soru, ne kadar para, ne iş, kaç kişi,