BİTCOİN!!!!!!!!!
Bitcoin (BTC) elektronik olarak kullanılan ve dağıtılan dijital bir para birimidir.
Bitcoin, merkezi olmayan denklerarası bir ağdır. Tek bir kurum veya şahıs tarafından kontrol edilmez.
Bitcoin basılamaz ve sayısı sınırlıdır – toplamda yalnızca 21 milyon Bitcoin üretilebilir.
Bitcoin'i kim yarattı?
Bitcoin ilk olarak 2009 yılında Satoshi Nakamoto lakaplı anonim bir programcı veya programcılar tarafından açık kaynak kodlu yazılım olarak tanıtıldı. Bitcoin'in yaratıcısı hakkında birçok dedikodu olsa da, bu dedikodularda bahsi geçen kimse Nakamoto olduğunu kabul etmedi.
Nakamoto kendisinin Japonya'da yaşayan 37 yaşında bir erkek olduğunu iddia etti fakat kusursuz İngilizcesi ve Japonca adlandırılmayan yazılımı bu iddianın doğruluğu konusunda mantıklı şüpheler uyandırıyor. 2010'un ortalarına doğru Nakamoto, Bitcoin'i topluluğun önde gelen isimlerine bırakarak diğer işlere yöneldi. Satoshi aynı zamanda Gavin Andresen'i öncü geliştirici olarak seçti.
Nakamoto'nun Eylül 2017 itibariyle yaklaşık bir milyon Bitcoin'e sahip olduğu tahmin ediliyor. Bu miktarın karşılığı ise 3,6 milyar dolar.
Bitcoin'i kim kontrol ediyor?
Gavin Andresen, Nakamoto'nun projeden uzaklaşmasından sonra ilk olarak odaklandığı konunun ademimerkezileşme olduğunu belirtti. Andresen, kendisine otobüs çarpsa bile Bitcoin'in varlığına bağımsız olarak devam etmesini istedi.
Birçoğu için Bitcoin'in asıl avantajı hükümetlerden, bankalardan ve şirketlerden bağımsız olması. Herhangi bir merci Bitcoin işlemlerine karışamaz, işlem ücreti alamaz veya paraya el koyamaz. Dahası, Bitcoin hareketleri oldukça şeffaf – tüm işlemler blockchain adlı devasa dağıtık açık defterde depolanıyor.
Bitcoin temelde ağ olarak kontrol edilemezken, kullanıcılarına mal varlıkları üzerinde tam hakimiyet imkanı veriyor.
Kullanıcılar yalnızca Bitcoin cüzdanlarındaki bakiyeyi ve işlem sonuçlarını görür.
İşin iç yüzünde ise Bitcoin ağı ''blockchain'' adı verilen bir açık defter paylaşır. Bu defter şimdiye kadar yapılmış tüm işlemlerin kaydını içerir. İşlemlerin dijital kayıtları ''bloklar'' halinde birleştirilir.
Biri işlem bloklarındaki tek bir harfi veya sayıyı değiştirmeye çalışırsa bu durum sonraki blokları da etkileyecektir. Açık defter olması nedeniyle yapılan herhangi bir yanlışlık veya sahtekarlık kolaylıkla tespit edilebilir ve tüm kullanıcılar tarafından düzeltilebilir.
Kullanıcıların cüzdanları işlemlerin geçerliliğini onaylar. İşlemlerin güvenliği kullanıcının adresi olan dijital imzalar ile sağlanır.
Onaylama süreci ve aynı zamanda işlem yapılan platforma bağlı olarak Bitcoin ile yapılan işlemlerin tamamlanması birkaç dakika sürebilir. Bitcoin protokolü her blokun inşasının 10 dakika süreceği şekilde tasarlanmıştır.
Bitcoin'in özellikleri
Merkezi olmama
Satoshi Nakamoto'nun Bitcoin'i yaratmaktaki asıl hedeflerinden biri de ağın herhangi bir yöneticiden bağımsız olmasıydı. Bitcoin, kullanan her kişinin, şirketin ve hatta madencilik ve onaylama sürecine dahil olan makinelerin ağın bir parçası olacağı şekilde tasarlandı. Ağın bir kısmı sistem dışı kalsa da parasal faaliyetler devam edebiliyor.
Anonim
Günümüzde bankalar müşterilerinin hakkında kredi geçmişleri, adresleri, telefon numaraları, harcama alışkanları ve daha pek çok bilgiye sahipler. Bitcoin cüzdanları ise kimliği ortaya çıkaran hiçbir bilgi vermeden kullanılabiliyor. Paralarının hiçbir merci tarafından yönetilmemesini ve takip edilmemesini isteyenlerin yanı sıra bu gizliliğin uyuşturucu ticareti, terörizm ve benzeri yasadışı faaliyetlerle uğraşanlara da yarar sağlayacağını düşünenler bulunuyor.
Şeffaf
Bitcoin'in gizliliği tüm işlemler Blockchain'de tutulduğu için tartışmaya açık. Teoride cüzdan adresinizi açıkça kullandıysanız, blockchain defterini dikkatlice inceleyen biri cüzdanınızdaki bakiyeyi görebilir. Yine de Bitcoin adresi ile kişiye ulaşmak neredeyse imkansız.
İşlemlerinde gizli kalmak isteyenler radar altında kalmak için önlemler alabilir. Opaklığı ve gizliliği öncelik edinen türde cüzdanlar bulunsa da en basit önlem birkaç adres kullanmak ve tek bir cüzdana yüklü miktarda gönderim yapmamak olabilir.
Hızlı
Bitcoin ağı ödemeleri neredeyse anında işleme alıyor. Banka ile yapılan transferler günler alabilirken Bitcoin ile yapılan işlemlerde para dünyanın öbür ucundaki alıcıya sadece birkaç dakika içinde ulaşıyor.
Geri döndürülemez
Bitcoin ile para gönderimi yaptığınızda parayı geri almanın bir yolu yok – alıcı geri göndermek istemediği sürece. Bu ödemenin teslimini garantiliyor, yani alıcı paranın eline ulaşmadığını iddia ederek sizi dolandıramaz.
Bitcoin ile ne satın alınabilir?
Bitcoin 2009 yılında ilk tanıtıldığında nerede ve nasıl harcanabileceği açık değildi. Şimdi ise neredeyse her şey için kullanılabilir. Microsoft ve Dell gibi büyük şirketler bazı ürünleri ve dijital içerikleri için Bitcoin ile ödeme kabul ediyor. Bitcoin ile ödeme yaparak AirBaltic ve Air Lithuania gibi havayolu şirketleri ile uçabilir, Theatre Tickets Direct'ten tiyatro bileti satın alabilir, Honest Brew'dan butik bira satın alabilir ve daha pek çok hizmetten yararlanabilirsiniz. Bitcoin 'i aynı zamanda otel ve mülk ödemeleri yapmak, bar ve restoranlarda hesap ödemek, arkadaşlık sitelerine üye olmak, hediye kartı satın almak, online bahis oynamak ve bağış yapmak için kullanabilirsiniz. Yasadışı maddelerden lüks ürünlere kadar her şeyi satan çeşitli pazarlar da bulunuyor.
Bitcoin görece olarak yeni ve karmaşık bir ödeme türü, bu nedenle ödeme seçeneklerinin kısıtlı olması oldukça doğal. Yine de her geçen gün daha fazla işletme -butik kahve dükkanlarından piyasanın devlerine kadar- Bitcoin ile ödeme kabul ediyor.
Dahası, Bitcoin sürekli dalgalanan kur nedeniyle yatırım için önemli bir fırsat haline geldi. Dengesiz ve yasal olarak pek de tanınmayan bir para birimi olmasına rağmen geçtiğimiz yıl değeri neredeyse 5 bin dolara ulaşarak yedi kat arttı.
Nasıl Bitcoin alınır?
Bitcoin almanın en kolay yolu satın almak. Bitcoin borsalardan alınabilirken pazarlardaki diğer insanlardan direkt olarak da alınabilir. Bitcoin satın alırken nakit, kredi veya banka kartı, hatta diğer kripto para birimleri ile ödeme yapılabilir. Fakat öncelikle bir Bitcoin cüzdanına sahip olmalısınız.
Cüzdan olarak online cüzdan veya bilgisayarınızın sabit diskinde bulunacak olan yazılım cüzdanı olarak iki ana gruba ayrılabilecek birçok seçenek mevcut. İki seçenek de yüzde yüz güvenli değil; online cüzdanın hacker saldırısına uğraması mümkünken sabit diskinizin de bozulma ihtimali var. Aynı zamanda tüm Blockchain'i kapsaması gereken devasa depolama kapasitesi nedeniyle oldukça basitleştirilmiş mobil cüzdanlar ve dijital olarak saklanmayan iki QR koduna sahip, bu nedenle siber saldırılardan ve donanım hatalarından tamamen korunan donanım cüzdanları ve kağır cüzdanlar da birer seçenek.
Bir diğer seçenek de madencilik. Sadece birkaç yıl önce yeterince güçlü bir bilgisayara sahip herkes Bitcoin madenciliği yapabilirdi, fakat işler değişti. Bitcoin'in artan popülerliği ve döviz kuru özel donanımlara sahip büyük şirketleri de oyuna çekti, bu sebeple kaydedeğer ölçüde Bitcoin madenciliği yapmak için gereken enerji ve zorluk oldukça arttı. Bunun yanında oluşturulması gereken Bitcoin miktarı da günden güne azalıyor.
Artıları
Özgürlük
Bitcoin, özgürlük anlayışıyla tasarlanmış bir para birimi. Özellikle de işlemleri kontrol eden,işlem ücreti alan ve paranın kontrolünde olan yönetim mercilerinden sıyrılmak için. Kripto paralar alışverişte son yıllarda yasal paralar kadar geçerli hale geldi ve sadece Bitcoin kabul eden sayısız deep-web pazarının varlığı düşünülünce bazı şeyleri Bitcoin ile diğer para birimlerinden daha kolay satın alabilirsiniz.
Taşınabilirlik
Paranın öne çıkan özelliklerinden biri de taşınabilirliği, taşıma ve kullanmanın kolay olması. Bitcoin tamamen dijital olduğu için, istenilen miktarda para flash diskte taşınabilir veya online olarak saklanabilir.
Kripto paralar insanlara sadece bir QR kodla veya online cüzdanda yapılacak tek bir tıkla para gönderme ve alma özgürlüğü veriyor. Neredeyse hiç denecek kadar az zaman alıyor, şok edici işlem ücretleri yok ve para aracı olmadan direkt olarak kişiden kişiye gönderiliyor; gereken tek şey internet bağlantısı.
Kendi komisyonunu seçebilme
Bitcoin ağının tartışılamaz bir diğer avantajı da işlem ücreti miktarını, ya da hiç ödememeyi seçebilmek. İşlem ücreti madenciler tarafından yeni bir blok oluşturulduktan sonra alınıyor. Ücret genellikle tamamen gönderici tarafından ödenirken, ücreti alıcının hesabından düşmek de bir seçenek.
İşlem ücretleri tamamen gönüllü olarak ödeniyorlar ve madencilere işlemleri oluşturulan yeni bloklara dahil etmek için teşvik niteliğinde oluyorlar. Bu teşvik aynı zamanda madenciler için bir gelir kaynağı oluyor ve çoğu zaman madencilik faaliyetlerinden daha fazla para getiriyor. Bitcoin üretimi yakın gelecekte sınıra ulaştığında tamamen duracak olan madencilik faaliyetleri sebebiyle bu gelirin madenciler için gerekli olduğu görülebilir.
Bu sebeple kullanıcıların ücreti ödemek ile bekleme sürelerinin uzaması arasında bir seçim yapması gerekiyor. Yüksek işlem ücreti ödemek sürecin hızlanacağı anlamına gelirken, zaman sıkıntısı olmayanlar ise paradan tasarruf etmeyi seçebilir.
PCI yok
İngilizce PCI olarak kısaltılan Ödeme Kartları Sektörü banka, kredi, ön ödemeli, elektronik cüzdanlı, ATM ve POS kartlarını ve ilgili işletmeleri ifade ediyor. PCI, kart sahibinin verilerini saklayan, işleme koyan ve ileten organizasyonlardan oluşuyor. Sıkı güvenlik düzenlemeleri mevcut ve çoğu büyük kart markası da bunun bir parçası.
Ortak kural ve düzenlemeler büyük şirketler için yararlı olabilirken herkesin ihtiyaçlarına uymayabilir. Bitcoin kullanırken PCI standartlarına uymanıza gerek yok, ki bu da kullanıcıların kredi kartlarının geçerliği olmadığı veya dolandırıcılık riskinin yüksek olduğu pazarlara girmesine olanak tanıyor.
Sonuç olarak kullanıcılar daha az komisyon ödüyor, pazarlarını genişletme imkanı buluyor ve yöneticilik masraflarını düşürüyorlar.
Güvenlik ve kontrol
Bitcoin kullanıcıları işlemlerini kontrol edebiliyorlar; kimse bilginiz veya onayınız dışında -diğer ödeme türlerinde zaman zaman olabileceği gibi- hesabınızdan para çekemez ve kimse satıcılardan ödeme bilgilerinizi çalamaz.
Bitcoin kullanıcıları paralarını yedekleme kopyaları ve şifreleme ile de koruyabilirler. Kimlikleri ve kişisel bilgileri de ödeme sürecine dahil olmadığı için her zaman güvende oluyor.
Şeffaf ve nötr
Yapılan her işlem ve ilgili tüm bilgiler blockchain'deki herkese açıktır ve istenildiği anda kontrol edilip kullanılabilir. Bitcoin protokolünün şifreli olması kişilerin veya organizasyonların kontrolü ve manipülasyonunu önlüyor. Bitcoin ağı merkezi olmayan bir yapıya sahip, bu sebeple kimse tarafından tamamen kontrol altına alınamaz. Bitcoin'in her zaman nötr, şeffaf ve tahmin edilebilir olacak olmasının sebebi de bu.
Dolandırıcılık yapılamaz
Dijital dünyada dolandırıcılık yapmanın en yaygın yollarından biri aynı parayı iki kez kullanmak. Bu işleme ''çifte harcama'' deniyor. Bunu önlemek için Bitcoin, diğer kripto paralar gibi blockchain teknolojisinin kullanmanın yanında Bitcoin algoritmasına işlenen mutabakat mekanizmalarını da kullanıyor.
