Blok zinciri ağlarının türleri nelerdir?
Blok zincirinde dört ana tür merkezi olmayan veya dağıtılmış ağ bulunur:
Ortak blok zinciri ağları
Ortak blok zinciri ağları, izinsiz ağlardır ve herkesin katılmasına izin verir. Blok zincirinin tüm üyeleri blok zincirini okuma, düzenleme ve doğrulama konusunda eşit haklara sahiptir. Ortak blok zinciri ağları esasen Bitcoin, Ethereum ve Litecoin gibi kripto para birimlerinin ticaretinde ve madenciliğinde kullanılmaktadır.
Özel blok zinciri ağları
Yönetilen blok zincirleri olarak da anılan özel blok zincirleri tek bir kuruluş tarafından kontrol edilir. Kimlerin üye olabileceğine ve üyelerin ağda hangi haklara sahip olacağına bu otorite karar verir. Özel blok zincirleri erişim kısıtlamaları içermeleri nedeniyle yalnızca kısmen merkezi olmayan bir yapıya sahiptir. İşletmelere yönelik bir dijital para birimi takas ağı olan Ripple, bir özel blok zinciri örneğidir.
Hibrit blok zinciri ağları
Hibrit blok zincirleri hem özel hem de ortak ağların bazı özelliklerini bir arada barındırır. Şirketler bir ortak sistemin yanı sıra özel, izin tabanlı sistemler kurabilir. Böylece, blok zincirinde saklanan belirli verilere erişimi kontrol ederken, verinin geri kalan kısmını ortak tutarlar. Ortak sistem üyelerinin özel işlemlerin tamamlanıp tamamlanmadığını kontrol etmesine izin vermek için akıllı sözleşmeleri kullanırlar. Örneğin, hibrit blok zincirleri dijital para birimine ortak erişim izni verirken, bankaya ait olan para birimini özel tutabilir.
Konsorsiyum blok zinciri ağları
Konsorsiyum blok zinciri ağları bir grup kuruluş tarafından yönetilir. Önceden seçilen kuruluşlar, blok zincirinin devamlılığını sağlama ve veri erişim haklarını belirleme konusunda sorumluluğu paylaşır. Birçok kuruluşun ortak hedefe sahip olduğu ve sorumluluk paylaşımından faydalanabileceği sektörlerde genellikle konsorsiyum blok zinciri ağları tercih edilmektedir. Örneğin, Global Shipping Business Network Consortium, sevkiyat sektörünü dijitalleştirmeyi ve denizcilik sektöründeki kuruluşlar arasında iş birliğini artırmayı hedefleyen kâr amacı gütmeyen bir blok zinciri konsorsiyumudur.
