Kripto Terimleri Sözlüğü
51 Saldırısı Nedir?
Çoğunluk saldırısı olarak da bilinen yüzde 51 saldırısı ya da %51 attack, bir madencinin ya da madenci grubunun, ağın hesaplama gücünün yüzde 50'sinden fazlasını kontrol etmesidir.
A
Absolute Advantage (Mutlak Üstünlük) Nedir?
Mutlak üstünlük ya da absolute advantage, bir ülkenin, bireyin, şirketin veya bölgenin bir mal veya hizmeti rakiplerinden daha düşük maliyetle üretme yeteneğini tanımlayan ekonomik bir kavramdır.
Açık Artırma-Auction Nedir
Bir malın katılımcılardan gelen teklifler sayesinde satıldığı canlı etkinlik.
Ad-Hoc
“Amaca özel” anlamına gelen Latince kökenli kelime.
Aday Blok - Candidate Block
Aday blok (candidate block), bir madencinin blok ödülü almak için madencilik yaptığı bloktur.
Airdrop
Airdrop, yeni piyasaya sürülen veya sürülecek olan bir kripto para birimine olan ilgiyi arttırmak ve farkındalık yaratmak için yatırımcıların cüzdanlarına token ya da coin gönderilen bir pazarlama yöntemidir.
Aktif Yönetim-Active Management
Aktif yönetim, fon yöneticilerinin müşterilerin portföylerindeki varlıklar için düzenli şekilde alım satım kararları alarak getiri elde etmeye çalışmasıdır.
Akümülasyon - Accumulation
Finans alanında akümülasyon, birden fazla işlem üzerine inşa edilmiş bir varlığın pozisyon büyüklüğündeki artışı ifade eder.
Algoritma-Algorithm
Bir problemi çözmek için kullanılan bir dizi açık ve net talimat.
Algoritmik Stablecoin
Algoritmik stablecoin, anlık olarak al sat yapabilen algoritmalar ile çalışan bir stablecoin türüdür.
Allocation-Alokasyon
Arz edilecek olan kripto para varlığının bir kısmının tahsis edilmesi, bir amaç İçin ayrılmasıdır. Tahsis edilen tutarı arz eden yönetim, bu tutarı projede yer alan departmanlar veya yatırımcılar arasında dağıtabilir.
Alpha-Alfa
Alpha (Alfa), bir ürünün tasarım sürecinin ilk aşamasıdır.
Altcoin
Altcoin, Bitcoin (BTC) dışındaki kripto paraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bitcoin dışında mevcut olan her kripto para birimi altcoin olarak nitelendirilebilir.
Altın Kesişim - Golden Cross
Altın kesişim (Golden cross), 50 günlük hareketli ortalamanın 200 günlük hareketli ortalamayı yukarı yönde kesmesidir.
AMA (Ask Me Anything)
AMA, sektör ya da projeyle ilgili nitelikli kişilerin yatırımcılarla buluştuğu popüler soru cevap etkinliğidir.
Anarko-Kapitalizm Nedir?
Anarşizmi kapitalizmle uzlaştırmaya çalışan devlet karşıtı bir siyaset felsefesidir.
Anti-Fragile
Risk ve belirsizlik durumlarında iyi performans gösterme eğilimi, sağlamlık.
API
Uygulama Programlama Arayüzü anlamına gelen, iki uygulamanın birbirleri arasında bilgi paylaşmasına yardımcı olan bir arayüz programı.
Arbitraj Nedir?
Arbitraj, bir malı bir piyasadan alıp daha yüksek bir fiyata başka bir piyasada satma işlemine verilen isimdir. Basit bir şekilde anlatmak gerekirse, bir tüccar aldığı bir malı başka bir pazarda daha yüksek bir fiyata satarsa arbitraj yapmış olur.
Asenkron - Asynchronous
Elektronik bir sistemde aynı anda veya aynı zamanda gerçekleşmeyen olaylar.
Ashdraked
Trade sırasında tüm paranın kaybedilmesi durumu.
ASIC
Genel amaçlı kullanım yerine belirli bir amaçla kullanıldığında maksimum performans sergileyen, kripto para dünyasında madencilik için kullanılan özelleştirilmiş donanım.
ASIC-Resistant
Madenciliği ASIC cihazlarıyla yapılamayan kripto paralar.
Astroturfing
İlgili ürün, hizmet ya da kişi ile ilgili kişisel bir ilginiz olduğunu göstermeden, bir şeyi övme ya da destekleme.
Atomic Swap
Borsalar gibi aracılar kullanmadan bir kripto para biriminin diğeriyle takas edilmesini sağlayan akıllı sözleşme teknolojisi.
Ayı Piyasası-Bear Market
Bir piyasanın fiyatlarında olumsuz bir eğilim. Sadece kripto para birimi alanında değil, aynı zamanda geleneksel piyasalarda da yaygın olarak kullanılmaktadır.
Ayı Tuzağı - Bear Trap
Yükseliş trendinde olan bir finansal varlığın fiyatında yaşanan kısa süreli düşüş.
CFTC Nedir? ABD Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu
Opsiyonlar, takaslar ve vadeli işlem sözleşmelerini içeren türev piyasalarını düzenlemekten sorumlu ABD merkezli ajans.
B
Bagholder
Bir varlığı, performansından bağımsız olarak satmamak.
Bağlanma Eğrisi-Bonding Curve
Belirli bir varlığın fiyatı-talep ilişkisini tanımlayan matematiksel bir eğri.
Balina
Piyasaları etkileyebilecek kadar büyük miktarda Bitcoin veya başka bir kripto para birimine sahip olan kişi veya kuruluş.
Balon-Bubble
Bir varlığın gerçek fiyat değerinin üzerinde alınıp satılması.
Başa Baş Noktası-Break Even Point (BEP)
Bir işlemin toplam maliyetlerinin, mevcut değerine veya gelirine eşit olduğu nokta.
Başabaş Çarpanı-Breakeven Multiple
Bir varlığın satın alım fiyatına ya da önceki tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşması için değer kazanması gereken cari fiyatın katı.
Batch Auction - Toplu Müzayede
Batch auction (toplu müzayede), tekil siparişlerin birlikte gruplandırıldığı ve aynı anda yürütüldüğü bir trading mekanizmasıdır.
BEP-2
BNB Chain ekosisteminde bir token standardı.
BEP-20
BEP-20, en yaygın Ethereum belirteç standardı olan ERC-20'yi genişleten Binance Akıllı Zinciri'nde bir token standardıdır. Nasıl harcanabileceklerini, kimlerin harcayabileceğini ve kullanımlarına ilişkin diğer kuralları tanımlayan bir plandır.
Beta Aşaması-Beta Release
Bir yazılımın hata bildirimlerinin yapıldığı ikinci aşaması.
Beta Katsayısı-Beta Coefficient
Belirli bir portföyün veya piyasa endeksinin oynaklığına kıyasla bir varlığın oynaklığını ölçmek için kullanılan bir araç.
Bid Price (En İyi Alış Fiyatı) Nedir?
Bid fiyatı yani Türkçe karşılığı ile alış fiyatı, bir alıcının belirli bir varlık için ödemeye razı olduğu en yüksek fiyatken ask fiyatı ya da satış fiyatı, bir satıcının kripto para birimi için kabul etmeye istekli olduğu en düşük fiyattır.
Binance Coin (BNB)
BNB Coin, Binance borsasında işlem ve alım satım ücretlerini ödemek için kullanılan bir kripto para birimidir.
Birleşme-Confluence
Daha güvenilir bir strateji oluşturmak için birden fazla yatırım yöntemi, teknik gösterge veya ticari sinyalin birleşimi.
Bitcoin (BTC)
Anonim geliştirici Satoshi Nakamoto tarafından oluşturulan bir kripto para birimi. Başlangıçta "Eşler Arası e-nakit" olarak tanımlanan ilk kripto para birimi.
Bitcoin ATM
Kullanıcıların Bitcoin al sat işlemleri yapmasına olanak sağlayan otomatik vezne.
Bitcoin Cash (BCH)
Bitcoin Cash (BCH), Ağustos 2017'de bir Bitcoin çatalından oluşturulan bir kripto para birimidir.
Bitcoin Core Nedir?
Bitcoin Core, bu kripto para biriminin kullanılmasını sağlayan açık kaynaklı yazılımın adıdır. Aynı zamanda bitcoin ağı için bir istemcidir. Yüksek düzeyde güvenlik, gizlilik ve kararlılık sunar.
Bitcoin Evangelist
Bitcoin evangelist, kendini Bitcoin'i yaymaya adamış kişileri ifade eder.
Bitcoin Improvement Proposal (Bitcoin İyileştirme Önerisi-BIP)
BIP, potansiyel Bitcoin iyileştirmeleri hakkındaki fikirleri resmi olarak iletmenin standart yoludur.
Bitcoin Pizza
Bitcoin (BTC) ile ödeme yapılan ilk fiziksel alışverişe verilen isim.
BitLicense
New York Eyaleti Finansal Hizmetler Departmanı tarafından düzenlenmiş sanal para faaliyetlerine izin veren bir işletme lisansı.
Bits - Bitler
Bir Bitcoin (BTC) alt birimi.
Bizans Hata Toleransı (BFT) Nedir?
Byzantine Fault Tolerance ya da Türkçe karşılığı ile Bizans Hata Toleransı (BFT), Bizans hataları karşısında sistem kullanılabilirliğini korumak için dağıtılmış sistemlerde kullanılan bir hata toleransı tekniğidir.
Bizans Hata Toleransı-Byzantine Fault Tolerance (BFT)
Fikir birliği sağlanmasına izin veren bilgisayar sisteminin bazı bileşenlerinin başarısızlığından bağımsız olan özelliği olarak.
Blok Başı-Block Header
Bir bloktaki meta verileri ve bloğun işlemlerinin bir özetini içeren bir bölüm. Bu, madencilik sırasında elde edilen bilgilerdir.
Blok Ödülü-Block Reward
Başarıyla çıkarılan ve doğrulanan her blok için blok zinciri protokolü tarafından kripto para madencilerine verilen madeni paraların toplamı.
Blok Onayı
Blok onayı bir blok zincir üzerinde gerçekleşen işlemin kaç adet blok tarafından onaylandığı anlamına gelmektedir.
Blok Tarayıcı-Block Explorer
Kullanıcıların blokzincir üzerindeki işlemleri görüntülemelerine ve detaylarını incelemelerine olanak sağlayan internet sitesi.
Blok Yüksekliği-Block Height
Kendisi ile o blok zincirindeki ilk blok (genesis blok ya da blok 0) arasında zincirde yer alan blok sayısı.
Blok-Block
İşlem verilerini depolayan bilgisayar dosyasıdır. Bloklar daha sonra bir Blokzinciri oluşturacak olan doğrusal bir sırayla düzenlenebilir.
Blokzincir
Bir kripto para birimiyle ilgili işlem bilgilerini kronolojik bir sırayla kaydeden merkezi olmayan, sayısallaştırılmış bir defter.
Bloodbath
Bloodbath, piyasalarda varlık fiyatlarının sert bir şekilde düşmesi sonucu birçok yatırımcının zarar etmesi durumudur.
Bloom Filter-Bloom Filtresi
Belirli bir öğenin bir kümenin parçası olup olmadığını kullanıcıya bildirmek için kullanılabilecek bir veri yapısı.
Boğa Piyasası-Bull Market
Bir piyasanın fiyatlarındaki olumlu eğilim. Sadece kripto para birimi alanında değil, aynı zamanda geleneksel piyasalarda da yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bollinger Bantları-Bollinger Bands
İki yan banttan ve basit bir hareketli ortalamadan oluşan, piyasa oynaklığını ölçen bir teknik analiz göstergesidir.
Borsa
Kripto paralar için, kullanıcıların kripto para alıp satabilecekleri satabilecekleri organize bir piyasa.
Botlar-Bots
Kripto para alım-satım gibi görevleri yerine getirebilen otomatik yazılımlar.
Bounty-Kripto Para Ödül Programları
Kripto para kullanıcılarını teşvik etmek için bir grup veya birey tarafından yayınlanan bir ödül.
Breakout (Kırılma) Nedir?
Breakout, bir kripto para biriminin fiyatının aniden büyük miktarda arttığını veya azaldığını tanımlamak için kullanılan bir terimdir.
BUIDL
Başlangıçta HODL'den türetilmiştir. Elde tutulan varlıkların işleme sokulması için yapılan hareket çağrısı.
Bulut Bilişim-Cloud
Bilgisayar biliminde, İnternet aracılığıyla birden fazla kullanıcıya sunulan paylaşılan bir kaynak havuzu.
Bulut Madenciliği-Cloud Mining
Şirketlerden kiralanan uzaktan işlem gücü ile yapılan kripto para madenciliği.
Ç
Çatallanma-Fork
Blok zincir çatallanmaları, esasen blok zincir ağındaki bir bölünmedir.
Çeşitlendirme-Diversification
Genel riskleri azaltmak için farklı varlık türleri ve yetki alanları arasında fon tahsisi.
Çift Harcama-Double Spending
Bir dijital paranın iki kez harcanma riski.
C
CBDC - Merkez Bankası Dijital Para Birimi (Central Bank Digital Currency)
Merkez bankaları tarafından çıkarılan ve dijital ortamda var olan fiat para birimleri.
Co-Signer
Bir kripto para cüzdanı üzerinde kısmi kontrole ver erişime sahip kişi ya da kuruluş.
Coin
Değer değişimi olarak kullanılan, diğer platformlardan bağımsız bir kripto para birimi veya dijital para.
Coin Yakma - Coin Burn
Coin burn, yani coin yakma, belirli bir miktar kripto para biriminin dolaşımdan kaldırmak için kasıtlı olarak kullanılamaz bir cüzdan adresine gönderilmesi işlemidir.
Coinbase
Sıfırdan üretilen her yeni blok için kripto para madencilerine verilen coin'lerin sayısı.
Coingecko
Mevcut kripto paraların performansı hakkında bilgi veren web sitesi ve mobil uygulama.
Collateralized Debt Obligation (CDO)
CDO yani Collateralized Debt Obligation, nakit akışı yaratabilen mortgage, tahviller ve diğer borçlanma ürünleri gibi birçok ürünün bir araya getirilmesi ile oluşturulmuş komplex bir finansal üründür.
Composability
Composability, Bireştirilebilirlik anlamına gelir. Bir sistemin bileşenelerinin daha büyük yapılar halinde yeniden birleştirilmes ve birinin çıktısının diğerinin girdisi olabilmesidir. Kısaca, birbirine bağlanan bir lego bütünüdür.
Confirmations-Onaylar
Blokzincir'de, ilk bloktan sonra gelen her yeni blok bloğa dahil edilen her yeni blok.
Crowdsale (Kitle Satışı)
Crowsdale, kripto para piyasasındaki projelerin kaynak yaratma biçimidir.
Custody
Bir müşteri adına varlıkların tutulmasını ifade eder. Ayrıca birinin fonlarının veya varlıklarının mülkiyetine de atıfta bulunabilir.
Cüzdan-Wallet
Kripto para birimleri göndermek ve almak için kullanılır. Yazılım cüzdanları, donanım cüzdanları ve kağıt cüzdanlar gibi farklı türleri bulunmaktadır.
Cypherpunk
Sosyal ve politik ilerleme kaydetmek amacıyla kriptografi ve diğer başka teknolojilerin kullanımının teşvik edilmesi.
D
Daemon
Belirli bir olay veya koşulun etkinleştirilmesi için arka planda çalışan süreç.
Dağıtılmış defter teknolojisi (DLT - Distributed ledger)
Dağıtılmış defter teknolojisi (DLT), işlemlerin ve işlem detaylarının aynı anda birden fazla yerde kaydedildiği dijital bir sistemdir.
Degen
Degen trading veya Degen modu, bir traderın gerekli özeni göstermeden ve yeterince araştırma yapmadan alım satım yapmasını ifade eden bir terimdir.
Değişim-Change
Bir işlemi başlatmak için harcanmamış çıktıları kullandıktan sonra bir kullanıcıya geri gönderilen coinlerin sayısı.
Derivatives
Derivatives, Türkçe terim karşılığı “Türev” anlamına gelmektedir, değeri bir dayanak varlık tarafından belirlenen bir sözleşme veya üründür. Para birimleri, döviz kurları, emtialar, hisse senetleri ve faiz oranı türev varlıklara örnektir.
Destek-Support
Bir finansal varlığın birden çok kez test ettiği ve bir süre daha fazla düşemeyecek kadar alıcıyla karşılaştığı fiyat bölgesi.
Difficulty Bomb
Proof of Stake'e geçişinin bir parçası olarak Ethereum madenciliğinin zorluk seviyesinin artması.
Dijital Para-Digital Currency
Dijital para veya dijital para birimi, tamamen elektronik biçimde var olan ödeme araçlarını ifade eder. Dijital para, madeni paralar ya da banknotlar gibi fiziksel olarak somut değildir ve çevrimiçi sistemler kullanılarak sayılır ve transfer edilir.
Directed Acyclic Graph (DAG)
Directed Acyclic Graph, tipik olarak kripto para birimlerinde kullanılan bir veri modelleme veya yapılandırma aracıdır.
Direnç-Resistance
Bir finansal varlığın birden çok kez test ettiği ve bir süreliğine daha fazla yükselemeyecek kadar satıcıyla karşılaştığı fiyat bölgesi.
Distributed Denial of Service (DDoS) Attack
DDoS, kötü niyetli kişi veya kişiler tarafından internete bağlı herhangi bir sunucuya veya bilgisayara gönderilen tekrarlanan isteklerdir.
Do Your Own Research
Herhangi bir durum için başkalarının söylediklerini takip etmek yerine, kendi kendine araştırma yapmayı öğütleyen bir söz.
Doğrulama Kodu (Verification Code) Nedir?
Doğrulama kodu (Verification Code), çevrimiçi hesapları ve web sitelerini kötü niyetli faaliyetlerden korumak için kullanılan bir tür güvenlik önlemidir.
Dolar Maliyet Ortalaması-Dollar Cost Averaging
Varlığın fiyatı ne olursa olsun, düzenli aralıklarla sabit dolar tutarı yatırmaya dayanan bir strateji.
Dolaşımdaki Arz - Circulating Supply
Halka açık olan ve piyasada dolaşan yaklaşık coin ya da token sayısı.
Düşen Bıçak-Falling Knife
Bir varlığın fiyatı hızla düşerken, sıçrama beklentisiyle satın alma eylemini ifade eder.
Dusting Attack (Toz Alma Saldırısı)
Dusting Attack, kripto para cüzdanı sahiplerinin bilgilerini ortaya çıkarmayı hedefleyen bir saldırı türüdür.
Düzeltme-Correction
Aşırı değerlenen bir varlığın değerlenmesini düzeltmek için fiyatının en az %10 oranında geri çekilmesi.
E
Efficient Market Hypothesis (EMH) Nedir - Etkin Piyasalar Hipotezi
Efficient Market Hypothesis (EMH), yani Türkçe karşılığı ile etkin piyasalar hipotezi finansal piyasaların herhangi bir zamanda varlıkların fiyatına ilişkin mevcut tüm bilgileri yansıttığını öngören bir ekonomi teorisidir.
EIP (Ethereum Improvement Proposal)
Ethereum Geliştirme Önerisi olarakta bilinen EIP, Ethereum blok zinciri üzerinde yapılacak olan geliştirmeler için yapılan önermelere verilen isimdir.
EIP-1559
EIP-1559, Ethereum ağı üzerinde 2021 yılında Londra güncelleştirmesi ile hayatımıza giren bir Ethereum güncelleştirmesidir.
Emir Defteri-Order Book
Bir borsada veya piyasada belirli bir varlık için bekleyen alım ve satım emirlerinin elektronik listesi.
Emission
Emission, kripto para birimlerinin yaratılma ve serbest bırakılma oranını ifade eder. Madencilik süreci, ICO veya Airdrop sonucunda bu orana ulaşılır.
Emissions - Emisyonlar
Emissions ya da emisyonlar, bir kripto paranın üretilme hızını ifade eder.
En İyi Satış Fiyatı-Ask Price
Satıcının, bir ürünü satmak istediği en düşük fiyattır. Maksimum kârı sağlamak için en yüksek teklifi veren alıcıya satış yapılır.
Endeks
Belirli bir varlığın veya varlık sepetinin fiyat değerini izlemek için kullanılan finansal araç.
Entegre Devre-Integrated Circuit (IC)
Transistörler, dirençler veya kapasitörler gibi bir dizi elektronik parçayı tutan, tipik olarak silikondan yapılmış küçük bir çip.
Enterprise Ethereum Alliance (EEA)
Endüstrinin, Enterprise Ethereum'un benimsenmesini hızlandırmak için açık, standartlara dayalı bir mimari ve spesifikasyon sunan ilk küresel standartlar organizasyonu.
EOS
Glossary short description...EOS, iş uygulamalarını veya merkeziyetsiz uygulamaları (dApp) geliştirmek, barındırmak ve çalıştırmak için kullanılan blok zinciri tabanlı, merkeziyetsiz bir platformdur.
ERC-1155
ERC-1155, Ethereum blok zinciri üzerinde token oluşturulurken kullanılan bir standarttır.
ERC-20
Fabian Vogelsteller tarafından Kasım 2015'te önerilen Ethereum blok zincirinde tokenları yayınlamak ve uygulamak için kullanılan teknik bir standart.
ERC-721
Ethereum tabanlı, takas edilemez bir token. Her tokenın benzersiz olduğu ve sonuç olarak değiştirilemez olduğu anlamına gelir.
Ethereum Name Service (ENS)
Ethereum Name Service (ENS), Ethereum blok zinciri üzerinde cüzdan adreslerine özel isimler ya da alan adları alabilmeyi sağlayan bir platformdur.
Ethereum Virtual Machine (EVM)
Ethereum Virtual Machine ya da Ethereum Sanal Makinesi, Ethereum blok zincirinin çalışmasını ve işlemlerin gerçekleşmesini sağlayan bir sanal bilgisayardır.
Externally Owned Accounts (EOA)
Externally Owned Accounts ya da türkçe karşılığı harici olarak sahip olunan hesaplar (EOA'lar), özel bir anahtar tarafından kontrol edilen ve bunlarla ilişkili herhangi bir kodlamaya sahip olmayan hesaplardır.
F
Fakeout
Bir traderın, hızla tersine dönen veya sonuçta gerçekleşmeyen bir fiyat hareketi üzerine bahis yaptığı bir pozisyona girdiği bir durum.
Faucet (Kripto Para Musluğu)
Faucet, belli görevler karşılığında az miktarda kripto para dağıtan uygulama veya web sitesilerine denir.
Fiat-Pegged Cryptocurrency
Fiat-Pegged Cryptocurrency ya da Türkçe tabir ile İtibari Para Destekli Kripto Para, bir merkez bankasının çıkardığı itibari paralara (Amerikan Doları, Türk Lirası gibi) endeksli bir kripto paradır.
First Mover Advantage (FMA)
Bir hizmeti veya ürünü yeni ve keşfedilmemiş bir pazara veya sektöre getiren ilk projenin rekabet avantajı.
Fitil-Wick
Bir varlığın fiyatının açılış ve kapanış fiyatlarına göre nerede dalgalandığını göstermek için kullanılan bir mum grafiği üzerinde bulunan çizgi.
Fırsatı Kaçırma Korkusu-Fear Of Missing Out (FOMO)
Potansiyel olarak kârlı bir fırsatı kaçırıyor olmaya yönelik korku ve endişe hissi.
Flappening Nedir? ( LTC - BCH)
Litecoin'in (LTC) piyasa değeri açısından Bitcoin Cash'i (BCH) geçtiği anı tanımlayan isim.
Flippening Nedir? (ETH-BTC)
Ethereum'un (ETH) piyasa değeri açısından Bitcoin'i (BTC) geçtiği/geçtiği anı tanımlayan isim.
Forced Liquidation
Bir traderın kaldıraçlı pozisyonunun, gerekli marj gerekliliklerini karşılamaması nedeniyle zorla kapatılması.
Forex (FX)
Forex, döviz piyasaları anlamına gelmektedir. Fiat para birimlerinin ticareti için küresel bir piyasadır.
FUD (Korku, Belirsizlik ve Kuşku-Fear, Uncertainty and Doubt)
Müşteriler, traderlar veya yatırımcılar arasında korku ve güvensizlik yaymak için kullanılan bir pazarlama stratejisi.
Full Pay-Per-Share (FPPS)
Hisse başına tam ödeme, belirli bir süre içerisinde standart bir işlem ücretinin hesaplanılıp havuzdaki hash gücü katkılarına göre madencilere dağıtılması yöntemidir.
Fungibility
Değer ve işlevsellik açısından bağımsız birimleri birbirinden ayırt edilemeyen bir varlığın özelliği.
Tam Düğüm-Full Node
Temel bir blok zinciri ağının tüm kurallarını tam olarak uygulayan ve bir blok zincirindeki işlemleri ve blokları tamamen doğrulayan bir bilgisayar.
G
Gas
Akıllı sözleşme operasyonlarının ve işlem ücretlerinin maliyetlerini hesaplamak için Ethereum blok zincirinde kullanılan fiyatlandırma mekanizması.
Gas Limit
Bir kripto para birimi kullanıcısının bir işlem gönderirken veya bir akıllı sözleşme işlevi gerçekleştirirken ücret olarak ödemeye hazır olduğu maksimum fiyat.
Gecikme
Ağa bir işlemin gönderilmesi ile ağ tarafından kabulün ilk onayı arasındaki süre.
General Public License
Kullanıcıların yazılımı kopyalamasına ve değiştirmesine izin veren ancak çalışmaların aynı lisans altında dağıtılmasını gerektiren lisans.
Genesis Block (Başlangıç Bloğu) Nedir?
Genesis Block (Genesis Bloğu), Bitcoin gibi bir kripto para biriminin şimdiye kadar mine ettiği ilk bloğa verilen addır.
Geri Alım - Buyback
Buyback (geri alım) işlemi, bir şirketin kripto para varlıklarını piyasadan geri satın almasına denir.
GitHub
Bir ekibin açık kaynak veya özel kodlarını paylaşabileceği, işbirliği yapabileceği ve kaydedebileceği bir site, sistem, klasör ya da depo.
Gm (Good morning)
Gm ifadesi "Good morning" anlamına gelmektedir ve kullanıcılar tarafından NFT ya da metaverse dünyasına giriş yaptıklarını ilan etmek için kullanılır.
Gossip Protocol
Dağıtılmış bir sistemin bilgisayar düğümleri arasında asenkron eşler arası iletişimin özel bir yöntemi.
Gwei
Eter'in küçük bir mezhebi. Gaz fiyatlarının bir ölçüsü olarak yaygın olarak kullanılmaktadır. 1.000.000.000 wei = 1 Giga wei (Gwei) şeklindedir.
H
Hacker
Programcılar ve siber güvenlik uzmanları dahil olmak üzere bilgisayar sistemleri ve ağları hakkında ileri düzeyde bilgi sahibi olan bir kişi.
Haha Money Printer Go Brrrrr
Federal Rezerv'in 2020 para basma planına yanıt olarak oluşturulan bir memedir.
Hard Cap
Bir projenin İlk Para Teklifi (ICO) veya alternatif bağış toplama etkinliği sırasında toplamayı planladığı maksimum fon miktarı.
Hash
Bir veri parçası eşlendikten sonra bir karma işlevi tarafından üretilen çıktı. Hash değeri, hash kodu veya özet olarak da ifade edilebilir.
Hash Oranı - Hash Rate
Bir bilgisayarın veya madencilik donanımının yeni karmaları (hash) hesaplayabilme hızını belirten ölçü.
Hash Ribbon Nedir?
Hash Ribbon göstergesi, traderlar tarafından piyasadaki olası ters dönüşleri belirlemek için kullanılan teknik bir göstergedir.
Hashed TimeLock Contract (HTLC)
Ödeme kanallarını değiştirebilen akıllı sözleşmeler oluşturmak için kullanılan özel bir özelliği ifade eder.
Hata Ödülü-Bug Bounty
Yazılım uygulamalarında olabilecek güvenlik açıklarının belirlenmesi için sunulan bir ödül.
Hepsi veya Hiçbiri-All or None Order (AON)
Verilen talimatların tam anlamıyla yerine getirilmesinin gerektiği emirlerdir. Eğer emirler kısmen yerine getirilebiliyorsa alışveriş gerçekleşmeyecektir.
Hesap Birimi
Paranın temel özelliklerinden biri. Farklı şeylerin değerinin ölçülmesine ve karşılaştırılmasına izin vermek anlamında kullanılır.
Hey Hey Hey
Hey Hey Hey, Bitconnect’in sözcüsü Carlos Matos tarafından popüler hale getirilen bir terimdir.
HODL
Bitcointalk'tan kaynaklanan ve aynı zamanda Hold on for Dear Life'ın kısaltması olacak şekilde uyarlanmış bir 'Hold' yazım hatası. Kripto paraların sahipliğini korumak ve satmamak anlamında kullanılır.
Holochain
Holochain; güvenli ve hızlı bir şekilde eşler arası uygulamalar oluşturmayı sağlayan açık kaynaklı bir sistemdir. Çok yönlü, esnek ve ölçeklenebilir yapıya sahiptir.
Honeypot
Bilgi sistemlerine yetkisiz erişimi tespit etmek veya engellemek için kullanılan bilgisayar güvenliğinde kullanılan bir mekanizma.
Hyperledger (Hyperledger Foundation)
Hyperledger, blokchain projeleri için kaynak ve altyapı sağlayan kar amacı gütmeyen bir kuruluştur.
İ
Iceberg Order Nedir?
Iceberg order, büyük miktarda bir kripto varlık için verilen, ancak emrin yalnızca küçük bir kısmının emir defterinde görüntülenen bir emir türüdür. Emrin kalan kısmı piyasadan gizli tutulur.
İhraç
Yaratıcılar tarafından belirtilen parametrelere bağlı olarak çeşitli şekillerde ortaya çıkan yeni bir kripto para biriminin üretilmesi.
Immutability
Varılan son durumun değiştirilememesi. Bitcoin ve Blockchain teknolojisinin arkasındaki temel özelliklerden biri.
İşlem-Transaction
İşlem, bir alıcı ile satıcı arasında, belirli miktar para karşılığında gerçekleşen mal, hizmet ya da finansal varlık alışverişini tanımlar.
İşlemci-CPU
Bilgisayar programlarının talimatlarını yorumlamaktan ve işlemleri yürütmekten sorumlu bir bilgisayarın parçası.
İtibari-Fiat
Bir hükümetin yasal ödeme aracı olarak ilan ettiği para birimi.
İzole Marjin
Bir pozisyona tahsis edilen marj bakiyesi. Traderlar, her bir pozisyona tahsis edilen tutarı kısıtlayarak riski yönetebilir.
I
Immutable X
Immutable X (IMX), Ethereum blok zinciri üzerinde NFT’ler için oluşturulan katman-2 protokolü ve ölçeklendirme çözümüdür.
Impermanent Loss
Impermanent Loss, bir likidite havuzuna likidite sunmanız ve yatırılan varlıkların toplam değerinin, zaman içinde düşmesi durumuna verilen isimdir.
Initial Coin Offering (ICO)
Yeni projelerin, kripto paralarını yatırımcılara satacağı bir fon yaratma yöntemi.
Initial Exchange Offering (IEO)
Proje ekibi ve kullanıcı arasında güvenilir bir aracıyı tanıtarak belirteç alıcılarının riskini azaltmak için tasarlanmış bir bağış toplama yöntemi.
Initial Game Offering (IGO)
Initial Coin Offering (İlk Coin Arzı - ICO), kripto para dünyası ile ilgilenen hemen herkesin adını mutlaka duyduğu bir konsept olsa da Initial Game Offering (İlk Oyun Arzı - IGO) birçok kişinin kulağına yabancı gelebilir.
İnitial Public Offering (Halka Arz) IPO Nedir?
Özel bir şirketin hisselerini ilk kez halka arz etmeye başladığı anı ifade eder.
Initial Token Offering (ITO)
Initial Token Offering (ITO), yani İlk Token Teklifi, genellikle kanıtlanmış (veya kanıtlanmamış) yapısal bir kullanıma sahip tokenlar sunmaya odaklanmış bir yaklaşımdır.
Internet of Things (Nesnelerin İnterneti-IoT)
Nesnelerin İnterneti, kablosuz ağ üzerinden veri alışverişini sağlayan internet bağlantılı cihazlardan oluşan sistemdir.
Interoperability
Yazılımın farklı ekosistemler arasında bilgi alışverişi yapabilme yeteneğidir.
InterPlanetary File System (IPFS)
Blokzincirlerin birbiriyle uyumlu olmasına ve birbirlerinin özelliklerini ve kullanım durumlarını oluşturmasına izin veren bir kavram.
IOU
"Sana borçluyum" anlamına gelen ve bir tarafın diğerine borçlu olduğunu kabul eden resmi olmayan bir belgeye atıfta bulunan bir kısaltma.
J
Jager
BNB'nin en küçük birimi.
K
Kaba Kuvvet Saldırısı-Brute Force Attack
Bilgisayar korsanları tarafından bir şifre ya da anahtarı kırmak için tüm kombinasyonların denenmesi.
Kalanı İptal Et-Fill or Kill Order (FOK)
Kalanı iptal et emri. Derhal yerine getirilmesi gereken bir alım veya satım emridir. Gerçekleşmemesi durumunda iptal edilecektir.
Kaldıraç
Kaldıraç, finansal piyasalarda yatırımcının daha fazla rol oynayıp daha az sermaye ile ile büyük hacimli işlemler açılmasına olanak sağlayan sisteme verilen genel isimdir.
Kapanış Fiyatı-Close
Bir varlığın farklı zaman dilimlerindeki performansını değerlendirmek için standart bir kıyaslama metodu.
Kapitülasyon-Capitulation
Yatırımcıların pozisyonlarından vazgeçtiği ve varlıklarını mümkün olduğunca çabuk sattığı güçlü satış faaliyeti dönemi.
Kara Para Aklamayı Önleme-Anti Money Laundering (AML)
Yasadışı veya şüpheli faaliyetlerden kaynaklanan fon akışını en aza indirmek veya azaltmak için yasal ve düzenleyici prosedürlerden oluşan yönetmelikler topluluğudur.
Keccak
Guido Bertoni, Joan Daemen, Michaël Peeters ve Gilles Van Assche tarafından tasarlanan çok yönlü bir şifreleme işlevi.
Kesinlik
Tamamlanan kripto para birimi işlemlerinin değiştirilemeyeceği, geri alınamayacağı veya iptal edilemeyeceği güvencesi veya garantisi.
Kimchi Premium
Kimchi premium, Güney Kore kripto para borsalarındaki belirli tokenlerin değerlemesini, diğer uluslararası borsalardaki değerlerinden daha yüksek olması durumudur.
Kimlik Bilgileri - Credentials
Kullanıcı adı, şifre, e-posta adresi gibi kişisel bilgiler. Üçüncü taraflara verilen ve otorite belirten belgelerdir.
Kıyaslama-Benchmark
Belirli bir varlığın veya yatırım portföyünün performansını ölçmek için kullanılabilecek bir ölçüm standardı.
Kolokasyon-Colocation
Yüksek frekanslı traderlar gibi diğer kuruluşlarla paylaşılan borsalara ait bir veri merkezinde özel bir alan.
Konsorsiyum Blokzinciri-Consortium Blockchain
Tek bir kuruluşun yapamayacağı bir işi, ortaklarının imkanlarını birleştirmeleri sonucunda yapılan bir ortaklık.
Koşullu Emir-Stop Loss
Koşullu emir, bir kripto varlık belirli fiyata ulaştığında o kripto varlığı almak veya satmak için aracıya verilen emirdir.
Kripto Hırsızlığı-Crypto Jacking
Bir kişinin bilgisayarının, rızası dışında kripto para madenciliği için kullanılması.
Kripto Para Adresi
Blok zinciri üzerindeki belirli bir cüzdanın konumunu belirten metin dizisi.
Kripto Para-Cryptocurrency
Eşler arası (P2P) bir ekonomik sistem içinde bir değişim aracı olarak çalışmak üzere kriptografi ile güvence altına alınan dijital bir para birimi.
Kripto Sepeti-Bags
Birinin elinde tuttuğu coin ve token portföyü. Genellikle yatırımcıların elinde tutmakta ısrar ettiği kötü performans gösteren bir varlık sepeti ile ilgilidir.
Kripto Varlık-Cryptoasset
Şifreleme teknolojilerini kullanan dijital varlıklar.
Kriptografi-Cryptography
Bilgileri şifrelemek ve şifresini çözmek için matematiksel teorileri ve hesaplamayı kullanma bilimi.
Kriptografik Hash Fonksiyonu-Cryptographic Hash Function
Değişken boyutlu bir işlem girdisinden sabit boyutlu bir karma değeri üretilmesi.
Kriptoloji-Cryptology
Kriptoloji, veri iletişiminin yanı sıra güvenli ve genellikle gizli biçimde veri depolama ile ilgilenen bilimdir. Adını Yunanca “kryptós” (“gizli”) ve “lógos” (“kelime”) kelimelerinin birleşiminden alan kriptoloji, şifre bilimi olarak da bilinmektedir.
Kütüphane
Yürütülebilir dosyalar, belgeler, mesaj şablonları ve yazılı kod içerebilen kararlı kaynaklar koleksiyonu.
S
Kriptoda Snapshot (Anlık Durum Görüntüsü) Nedir?
Kripto snapshot, merkezi bir otoriteye güvenmek zorunda kalmadan herkesin herhangi bir konuda oy kullanmasına izin veren merkezi olmayan bir oylama sistemidir
Sabit Kur-Stablecoin
Fiyatı belirlenmiş bir varlıkla aynı kalacak şekilde tasarlandığı bir para birimi. Örneğin: 1 USDT, 1 USD'ye sabitlenmiştir. Kripto para literatüründe stablecoin olarak da anılır.
Saldırı Yüzeyi-Attack Surface
Bir saldırganın sisteme veri girmeye veya sistemden veri çıkarmaya çalışabileceği bir yazılım ortamındaki zayıf noktaların toplamı.
Sansür Direnci-Censorship Resistance
Herhangi bir varlığın üzerindeki işlemleri değiştirmesini engelleyen bir kripto para ağının özelliği.
Sapma-Divergence
Bir varlığın fiyatı ile bir indikatör arasında oluşan pozitif ya da negatif uyumsuzluk.
Satın Alma Duvarı-Buy Wall
Belirli bir piyasanın emir defterinde tek bir büyük alım emri veya aynı fiyata birden fazla büyük alım emrinin bileşimi.
Satoshi
Kısa: Bitcoin protokolü tarafından tanımlandığı gibi bir Bitcoin’in en küçük birimi. Bitcoin'in yüz milyonda birine veya 0.00000001 BTC'ye eşittir.
Satoshi Nakamoto
Bitcoin'in yaratıcısı olan kişi ya da kişilerin takma adı.
Securities and Exchange Commission (SEC)
ABD'de menkul kıymetler piyasalarını düzenlemekten sorumlu bir devlet kurumu.
Security Audit
Bir sistemin, akıllı sözleşmenin veya Blokzincir'in saldırılara veya teknik arızalara karşı ne kadar güvenli olduğunu değerlendirmeye yarayan sistematik bir analiz.
Security Token Offering (STO)
Security Token Offering (STO), ilk coin arzı (ICO) ile benzer şekilde çalışan ama security token (menkul kıymetler tokenı) odaklı bir token dağıtım etkinliğidir.
Seed Phrase (Kurtarma Kelimesi) Nedir?
Seed phrase veya kurtarma cümlesi, bir kripto varlık cüzdanını kurtarmak için gereken tüm bilgileri depolayan kelimelerin bir listesidir.
SegWit Nedir?
Bitcoin protokolünün bir güncellemesi olan SegWit, 2015 yılında işlemleri optimize etmek için oluşturulan teknolojik bir özellik olan "ayrılmış tanık mutabakat katmanı" anlamına gelmektedir.
Selfish Mining
Ağ üzerinde rekabet avantajı elde etmek için bir madenci tarafından blokların stratejik olarak durdurulması ve serbest bırakılması.
Sell Wall
Çok büyük bir limit satış emri veya bir varlık için bir emir defterinde aynı fiyat seviyesindeki satış emirlerinin kümülasyonu.
Sentiment
Bir topluluğun kripto para birimine veya yatırımcıların belirli bir finansal piyasaya yönelik genel tutumu.
SHA-256
SHA-256, hem kripto dünyasında hem de dünya çapında kullanılan popüler bir şifreleme ve hash algoritmasıdır.
Sharding
Sharding blok zincir projelerinin ölçeklenebilirlik problemlerini çözmeyi hedefleyen bir blok zincir teknolojisidir.
Sharpe Ratio (Shape Oranı) Nedir?
Sharpe ratioc (Shape Oranı), bir yatırımın getirisini riskine göre değerlendirmek için kullanılan, riske göre ayarlanmış bir performans ölçüsüdür.
Shitcoin
Herhangi bir soruna yönelik çözüm getirmeyen kripto paralar.
Side Chain (Yan Zincir)
Side Chain ya da Türkçe karşılığı Yan Zincir olan blok zincirler bir ana blok zincir ile bağlantılı bir şekilde çalışan ve ana zincir üzerinde ölçeklenebilirlik sorununu çözen bir Layer-2 çözümüdür.
Sim Swapping
SIM Swapping ,sahip oldunan telefon numarasının başka bir telefona aktarılmasıyla bilgilerinizin aktarılmasıdır.
Siyah Kuğu Teorisi-Black Swan Event
Genellikle tamamen beklenmedik olan ve beklenen sonuçtan sapan ve olumsuz sonuçlara neden olan bir olay.
Sıcak Cüzdan
Sıcak Cüzdan, telefonunuzdan veya bilgisayarınızdan erişebileceğiniz, internete bağlı, çevrimiçi bir dijital depolama biçimidir.
Smart Contract
Önceden belirlenmiş koşullar karşılanması durumunda belirli eylemleri tetikleyen otomatik sözleşmeler.
Socios
Socios, futbol taraftarları için tasarlanmış ve türünün ilk örneği bir mobil uygulamadır.
Soft Cap
Softcap bir proje için proje ekibince belirlenmiş minimum toplanması gereken kaynağa verilen addır. Doğası gereği spekülatif ve keyfi belirlenebilir bir kaynaktır.
Software Development Kit (SDK) - Yazılım Geliştirme Kiti
Software Development Kit (SDK) ya da Türkçesiyle yazılım geliştirme kiti, çeşitli yazılım geliştirme araçlarından oluşan bir pakettir.
Soğuk Cüzdan-Cold Wallet
İnternete bağlı olmayan kripto para cüzdanları için kullanılan genel ad.
Soğuk Depolama-Cold Storage
Kripto para birimlerinin çevrimdışı yöntemlerle depolanması.
Solidity
Solidity, Ethereum (ETH) başta olmak üzere birçok blok zincir platformunda kullanılan bir nesne yönelimli programlama dilidir.
Source Code
Bir talimat ve ifadeler listesine dayalı olarak yazılımın nasıl çalışacağını tanımlamaktan sorumlu olan bilgisayar kodu.
Stablecoin
Önemli fiyat değişiklikleri yaşamak yerine sabit bir değeri korumak için tasarlanmış bir tür kripto para birimi.
Staking Pool
Paydaşların yeni bir bloğu başarıyla doğrulama şanslarını artırmak için stake güçlerini birleştirdiği bir havuz.
Stale Block
Stale block, aynı bloğun iki kez çıkarıldığında karşılaşılan bir durum sonucu kullanılan bir tabirdir.
State Channel
Bir ağdaki iki kullanıcı veya düğüm arasında veya bir kullanıcı ile bir hizmet arasında iki yönlü bir iletişim kanalı.
Store of Value
Kıymetten düşmeden değerini koruyan bir varlık, emtia veya para birimi.
Süper Döngü - Super Cycle
Bir super cycle, yani süper döngü, genellikle ürün ve hizmetlere yönelik talepteki güçlü büyümenin yönlendirdiği sürekli bir genişleme dönemi olarak tanımlanır.
Super Staker
Super Staker, bir başkası yerine staking işlemi gerçekleştirmek üzere delege edilmiş düğümleri ifade eder.
Supercomputer
Halihazırda mümkün olan en yüksek bilgi işlem gücü düzeyinde çalışan bir bilgisayar veya sanal makine.
Supply Chain
Belirli bir ürünün yaratılması ve dağıtılması veya belirli bir müşteriye hizmet verilmesi ile ilgili kişi ve işletmeler ağı.
SWIFT
SWIFT, sınır ötesi ödemeleri hızlandıran ve böylece uluslararası ticareti kolaylaştıran bir finans kuruluşu ve ağıdır.
L
Lale Çılgınlığı
Lale Çılgınlığı, 17. yüzyılda Hollandalı yatırımcıların çılgınca lale satın almaya başladıkları ve fiyatlarını benzeri görülmemiş yüksek seviylere çıkardıkları dönemde meydana gelen büyük emtia balonunun patlamasıdır.
Lanet Dip’i Satın Al-BTD/BTFD
Fiyatlar düşük bir noktadayken kripto para birimlerinin destekçileri tarafından satın almayı gerçekleştirmek adına kullanılan coşkulu bir ünlem cümlesi.
Layer 2
Artan bir ölçeklenebilirlik sağlamak için mevcut bir blok zinciri sisteminin üzerine inşa edilmiş ikincil bir çerçeve veya protokol.
Layer-1
Layer-1, yani Katman-1, ana blok zincirlere verilen bir diğer isimdir. Bitcoin (BTC) ve Ethereum (ETH) en popüler Katman-1 blok zincirleridir.
Layer-2 Çözümleri
Layer-2 çözümleri Layer-1 blok zincirleri üzerinde ölçeklenebilirlik problemlerini çözmek için yapılan projeler, protokoller ya da geliştirmelere verilen isimdir.
Ledger
Parasal ve finansal işlemlerin izlendiği ve kaydedildiği fiziksel bir kitap veya dijital bilgisayar dosyası.
Lightning Network
Nodelar arasında artan işlem hızını sağlayan bir blok zincirinin üzerinde çalışan ikinci bir katman.
Likidite
Bir finansal varlığın nakde dönüştürülebilme kolaylığının ölçüsüdür.
Limit Order / Limit Buy / Limit Sell
Yatırımcılar veya günlük işlem yapan traderlar gün içerisinde birçok emir tipine başvururlar. Limit Order, Limit Buy ve Limit Sell bu emir tiplerine örnek olarak verilebilir.
Linux
Torvalds tarafından oluşturulan popüler bir açık kaynaklı işletim sistemi. Dünya çapında çok çeşitli cihazlarda kullanılmaktadır.
Liquid Proof of Stake(LPoS)
Liquid Proof of Stake token sahiplerinin blokları doğrulama haklarını diğer ödünç vermesi ve bundan getiri alması sistemidir.
Listeden Kaldırma-Delisting
Bir varlığın, proje ekibinden gelen bir talep veya borsa tarafından alınan bir karar ile bir borsadan çıkarılması.
Listing
Proje ekibinin talebi veya borsa tarafından alınan bir karar olarak bir varlığın borsaya eklenmesi.
M
Mainnet
İşlemlerin yayınlandığı, doğrulandığı ve kaydedildiği yerlerde tamamen geliştirilmiş ve dağıtılmış bir blok zinciri protokolü.
Mainnet Swap
Bir Blokzinciri ağından diğerine geçilmesi. Ethereum gibi üçüncü taraf bir Blokzinciri platformundan başka bir platforma geçiş için kullanılır.
Makas Aralığı-Bid Ask Spread
Bir varlığın order booktaki en düşük talep fiyatı ile en yüksek teklif fiyatı arasındaki fiyat farkı.
