kripto paralar

Para ilk önce bir mübadele aracı olarak kullanılmaktaydı. Günümüzde bir iktisat politikası aracı haline de gelmiştir. Merkez Bankalarının kuruluş gayelerinin başında, para piyasalarında istikrar için politika üretmesi vardır. Fiziksel olarak miktarları kontrol edilen ve basımı merkezi bir kurum tarafından yapılan paraya alternatif olan kripto paralar son yıllarda çok popüler hale gelmiştir. Farklı isimlerle binlerce kripto para çeşidi bulunmaktadır. Üstelik kripto paraları fiziksel paraya alternatif olarak kullanan dev kuruluşlar da bulunmaktadır. İnternet üzerinden dağıtılan ve bir yatırım aracı olarak da kullanılan kripto paraların dünya da fiziksel paralardan bile daha değerli olduğu görülmektedir. Bu çalışma da, kripto paraların devletler tarafından kabul edilmesi ve alternatif bir para olarak kullanılmasının para piyasaları açısından değerlendirmesi yapılacaktır.
Kripto paraların özellikleri SPB’ler sıkça karşılaştırıldıkları altınla bazı benzerlikler taşımaktadırlar. Öncelikle altına benzer şekilde dolaşımdaki SPB’lerin birçoğunun arzı sınırlıdır. Altın gibi, SPB’lerin değeri de son derece dalgalı olup, kullanıcıların yatırım kararları ve arz-talep dengesine göre şekillenmektedir. SPB’ler de altın gibi kolaylıkla ölçülebilmekte ve bölünebilmektedir. Son olarak SPB’lerin değerlerinin korunması herhangi bir merkezi otoriteye bağlı değildir. SPB’ler bazı yönleriyle de altından farklılık göstermektedir. SPB’lerin fiziksel bir varlığı ya da kendilerine has bir değeri bulunmamaktadır. Altının aksine SPB’ler kolaylıkla taşınabilir çünkü uluslararası transferlerde banknot gibi bürokrasiye tabi olmak zorunda değillerdir. SPB’ler aynı zamanda kanunların uygulanması ve istihbarat girişimlerine karşı da bir direniş içermektedir(Üzer,2017). E-para Kripto paradan farklıdır. Öncelikle e-para MB tarafından ihraç edilen para karşılığından piyasada dolaşımı sağlana ve karşılığı fiziksel para olan dijital para türüdür. Kripto para ise bir merkeze bağlı olmadan dolaşımı olan paradır. İkinci fark ise, varlığın işlem tarafları arasında transfer ediliş biçimine ilişkindir. Yakın zamana kadar, herhangi bir aracının olmadığı durumlarda bir işlemin tarafları arasındaki değer takasının gerçekleşmesi nakit para kullanımıyla sınırlı bulunmaktaydı. Epara, işlemlerin takasını ve mutabakatını gerçekleştiren merkezi bir altyapıda takas edilmektedir. SPB’lerin getirdiği temel yenilik, taraflar arası güvenin ve aracıların yokluğunda elektronik değerlerin eşler arası transfer edilmesini mümkün kılan DDK teknolojisini kullanmalarıdır. DDK (Dağınık Defteri Kebir) Teknolojisi Sanal para işlemlerindeki kayıtlar dağınık bir şifreleme sistemi ile tutulmaktadır. Bu sistemde kontrol mekanizması hazırlanan karışık bir algoritma ile yapılmaktadır. Bu işlem DDK teknolojisi olarak adlandırılmaktadır.