Psikometri Tarihi ve ölçüm
28
Tarihi
19.yyda zihin geriliği ve ruhsal hastalıklarda ölçüm gerekliliği
-esquriol - sequin
- bireysel farklılıklar hatadır. ( bu farklar psikolojik testlerin temelidir)
bireysel fark ekolü: darwin, galton ,cattel
psikofizik: herbart, weber, fechner , wundt ("standart ölçüm gerekir" fikri)
Sir francis galton
- biyolog, kalıtım
- zeka geriliğini ölçmek için duyuları ölçme ( sıcak ve soğuğu ayırt etme)
- fechner, cattel ve istatistikçi pearson öğrencisi
Cattel
- İlk kez zeka testi kavramını kullandı
- Fizyolojik ölçümler yaptı
Binet - simon zeka testi
- İlk zeka testi
- 1915te türk gövsa çevirdi ( abdden 1 yıl önce )
Fahrettin kerim gökay: tecrübi ruhiyat lab.
Weschler (1939)
-çok boyutlu - WAIS (yetişkin) WISC ( çocuk)
GENEL YETENEK TESTLERİ
- Stern [1912) zeka genel yetenek
- spearman (1904) 2 faktör G-S g ölçülebilir
- thorndike başarı testleri - istatistik ve yöntem ( bir şey varsa ölçülebilir)
- thurstone (1935) temel faktörler
ÖLÇME
- Ölçme araçtır amaç değil
- bir birimden kaç tane olduğunu saptamak ölçmedir.
- ölçme biri zamanla değişir örn: arşın
- dolaysız ölçüm psikolojide kullanılması zor
- ölçme hatası hep olur hatasız ölçüm yok
ölçme aracında bulunması istenen nitenikler
- gerçek bir sıfır noktası ( psikoloji testlerinin yok )
- birimlerin eşit olması
- oranlanabilirlik ( sıfır noktası olmadığı için oranlanamaz)
ölçme araçlarının çeşitleri
1.Nominal scale ( tanıma ve sınıflandırma ölçekleri)
- ölçmenin en basit seviyesi
- korelasyon hesaplanır fakat standart sapma hesaplanamaz
2.Ordinal scale (derecelendirme ölçekleri)
- Sıraya koyar
3.Interval scale (eşit aralıklı ölçekler)
- Zaman, ısı ölçümü , bazı psikolojik testler
- Göreli 0 noktası vardır
4.Ratio scales (oranlı ölçekler)
- Matematiksel işlem yapılır
ölçme işleminin niteliğine göre ölçme türleri
-temel ölçüm - türetilmiş ölçüm (zeka) - mekanik araçlarla ölçüm (su sayacı)
Değerlendirme
- Belirli ölçütlere göre yorumlayarak karar verme
- ölçüt gerekli
- yargıya varılır
- sayısal olmak zorunda değil
Ölçme değerlendirme farkı
- Değerlendirme daha geniş
- Ölçme daha objektif ( rakamlar kullanılıyor)
- Ölçme değişmez
- Değerlendirmede ölçütler kullanılıyor.