Tac Mahal

Dünyanın yeni yedi harikasından biri - TAC MAHAL

Cihan Şah, zalim dedesi Cihangir Şah'tan 23 yıl boyunca nasihat alacaktı... Büyükbabası ona her zaman karısının sözlerini dinlememesini söylerdi. Bundan ilham alan Şehzade Cihan her zaman zalim olmuş ve diğer kardeşleri arasında dışlanmıştır. Bu yüzden dedesi Cihangir Şah onu severdi. Ancak 29 yaşında ülkeyi dolaşmak isteyen Şehzade, Mümtaz'ı görür görmez ona aşık olur ve dedesinin söylediğinin aksine Cihangir Şah'tan nefret eder. 32 yaşında dedesini öldürüp mirasını aldı ve Mümtaz'la evlendi. Cihan Şah'ın eşi Ercümend Banu, güzelliği, zekası ve salih amelleriyle tüm imparatorluğun gönlünü fethetmiş ve en sevilen padişah olmuştur. Bu sıfatların dışında Mümtaz Mahal adıyla da anılırdı. Cihan Şah henüz 20 yaşındayken ona aşık olmuş ve evlenmek için 12 yıl beklemiş. Cihan Şah çok sevdiği eşini gittiği her yere onun görüş ve zevklerine göre götürürdü. Bu duyarlı, zeki ve güzel kadın, 1631 yılında 14. çocuğunu doğururken öldü. Hatta Cihan Şah rüyasında eşinin kendisi ile karısı arasındaki 14 basamaktan düştüğünü görmüştür. Rüyadan 1 gün sonra Mümtaz Mahal ölür. Bu nedenle Cihan Şah 14. çocuğundan nefret ediyor ve her zaman yüzüne bakmıyordu. Cihan Şah, karısının ölümünün yasını tuttuğu sekiz gün boyunca yemek yemedi, içmedi ve evden çıkmadı. Dokuzuncu gün dairesinin kapısını açıp dışarı çıktığında saçlarının beyaz olduğu ve oldukça yaşlı olduğu görüldü.



Duyarlı, gerçek aşık, sadık bir hükümdar, ölene kadar kalbinde saklayacağı çok sevdiği eşi için bir türbe yaptırmaya karar verir. Bu mezarın güzel, yürek açıcı ve aynı zamanda muhteşem olması, saf sevgiyi simgelemesi gerekiyordu. Bunun için dünyanın en büyük ustalarını bulacak ve hazinesini bu işe harcamayı onlara bırakacaktı. Bu amaçla İstanbul'dan mimarlar getirildi. Davetliler Mimar Sina'nın öğrencilerinden Mimar Mehmet İsa Efendi ve ekibiydi. Bu anıtı yapmak üzere mimarlar İstanbul'dan Cihan Şah tarafından davet edilmiştir. Uzuş ve Olancık bu Tac Mahal'i kendileri inşa etmişler. Tac Mahal, her yıl milyonlarca turistin ilgisini çeken Hindistan'ın en çok ziyaret edilen yerlerinden biridir. Bu anıt 1983 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alınmış, 2007 yılında ise küresel bir oylama sonucunda Dünyanın Yeni Yedi Harikası listesine alınmıştır.



Mehmet İsa Efendi'nin aylarca üzerinde çalışıp planını çizdiği Tac Mahal'in yapımında son derece parlak, beyaz mermer kullanılmış. Parlak beyaz mermerin ayrıca ince mavi damarları vardı. Bu muhteşem mermer kubbe 82 metre yüksekliğindedir ve 1648 yılında tamamlanmıştır. Kubbedeki altın renkli hilal bu yüksekliğe katkıda bulunmaktadır. Türbenin ayrıca dört adet beyaz mermer minaresi bulunmaktadır. Binanın kitabelerini Hattat Sattar Efendi yazmıştır. Şah Cihan Kubbenin üzerinde altın işlemeli bir krallık bulunmaktadır. Türbenin dört adet beyaz mermer minaresi vardır. Hattat Sattar Efendi tarafından anıtın her iki yüzüne Yasin suresinin tamamı yazılmıştır. Türbenin inşaatı 1643 yılında, avlu ve çevresindeki binaların inşaatı ise 1649 yılında çok sayıda ustanın yanı sıra günde 20.000 işçinin çalışmasıyla tamamlanmıştır. Tac Mahal'in inşaatı 21 yıl sonra 1652'de tamamlandı. 305x580 metre ölçülerinde dikdörtgen bir avlu içerisinde yer alan Tac Mahal, dört cephesinin ortasında 33 metre yüksekliğindeki taç kapılarla birlikte 75 metre yüksekliğinde anıtsal bir kubbeyi çevreliyor. 30 metre yüksekliğindeki alt kubbe ile iç mekanı çevreleyen üst kubbe arasında mezar alanı kadar ölü alan bulunmaktadır. Mümtaz Mahal ve Şah Cihan'ın tabutları üst katta kubbenin altındadır. Tabutların bulunduğu kubbede ağızdan çıkan her sesin 7 kez yankılanan bir akustiği vardır. Şah ve eşinin gerçek tabutları alt katta bulunmaktadır.


Tac Mahal'in inşaatı 1631'de başladı ve 1652'de tamamlandı. Üst katta ise ölümünden sonra yanına defnedilen Mümtaz Mahal ve Cihan Şah'ın tabutları yer alıyor. Kubbenin altındaki bu tabutlarda mermer oymacılığının en güzel örnekleri görülmektedir. Tabutların olduğu yerde, muhteşem kubbede insan ağzından çıkan her ses yedi kez yankılanıyor. Türbenin inşaatı 1652 yılında tamamlanmıştır. Tac Mahal'i yaratmak için binlerce zanaatkar gece gündüz çalıştı. Başlı başına bir sanat eseri hazinesi olan Tac Mahal'in duvarları gerçek hazine mücevherleriyle kaplı. Yüzbinlerce akik, sedef ve firuzeden oluşan duvarlarda 42 zümrüt, 142 yakut, 625 elmas ve 50 çok büyük inci bulunuyor. Türbenin inşası için 47 milyon altın lira harcandı, buna duvarlardaki mücevherler dahil değil. Beyaz ve pembe mermerden yapılmış 4 minareli, 75 metre yüksekliğe ulaşan bu anıt, orantılılığı, ideal simetrisi ve muazzam güzelliğiyle insanları kendine hayran bıraktı. İstanbul'daki muhteşem Süleymaniye Camii için 19 milyon altın lira harcandığını söylesek bile Tac Mahal için ne kadar büyük bir fedakarlık yapıldığı daha iyi anlaşılır. Çeşmeli, geniş ve güzel bir bahçe içerisinde inşa edilen Tac Mahal, beş kubbeli, köşelerinde 4 minareli muhteşem bir yapıdan oluşuyor. Türbenin dış cephesi mutlak simetri esasına dayalı olup, Mümtaz Mahal'in türbesine göre merkezi eksen simetrisine sahiptir.


Tac Mahal'in duvarları yarı saydam beyaz mermerle kaplıdır. Rengi değişen, daha doğrusu böyle bir görüntü oluşturan mermer, inşaat alanına 300 kilometre uzaklıkta bulunan taş ocağından getirildi. Mermer gündüzleri beyaz, günbatımında pembe, geceleri ise gümüş rengindeydi. Çeşitli boyalar, sıvalar, taş kakmalar ve oyma figürlerin yardımıyla dekoratif unsurlar oluşturulmuştur. Külliyenin duvarlarına dekoratif unsur olarak Kur'an-ı Kerim'in bazı kısımları kazınmıştır. Duvarlar ve tavan, turkuaz, siyah, kırmızı ve turuncu akik, malakit, inci, sedef, kehribar, zümrüt ve yakut gibi metalik taşlarla süslenmiştir. Genel olarak 28 çeşit yarı değerli ve değerli taş kullanılmıştır. Hatta bu taşları Çin'den, Afganistan'dan, Tibet'ten, Sri Lanka'dan bile getirmişler. Türbe, Türk mimar Üstad Muhammed İsa Efendi tarafından yaptırılmıştır. Türbeyi süsleyen kubbeler altın boyalı figürlerle tamamlanıyor. Bu arada tonozu süsleyen mermer kubbe Tac Mahal'in en ilgi çekici kısmı. Yüksekliği 35 metredir. Ana kubbenin altın tacı 19. yüzyılda yerini bronza bırakmıştır. Taç, gökyüzüne doğru bakan bir hilal ile tamamlanmaktadır. Saray toplam 12 dönüm bir alan üzerinde yer almaktadır.

Efsaneye göre Jamna Nehri'nin diğer yakasına da siyah mermerden yapılmış bir binanın inşa edilmesi ve bu iki binayı birbirine bağlamak için nehrin üzerine gri mermerden yapılmış bir köprü yapılması gerekir ancak Cihan Şah bunu başaramaz. bu niyetin farkına varın. Tac Mahal'in inşaatı tamamlandıktan kısa bir süre sonra oğlu Cihan, Şah'ı devirdi ve onu Delhi kalesine hapsetti. Vefatının ardından çok sevdiği eşinin yanına defnedildi. Şu anda mezarları türbenin içindedir. 19. yüzyılın sonlarında Tac Mahal'in bazı bölümleri bakımsız kaldı. Mezar İngiliz askerleri ve yetkilileri tarafından yağmalandı. Binanın duvarlarındaki değerli taşları aldılar. Aynı zamanda Lord Caison büyük ölçekli yeniden yapılanma çalışmalarına başladı. Restorasyon çalışmaları 1908'de tamamlandı. Babürlülerin bir zamanlar cenneti andıran bahçesine de dokunuldu ve onu İngiliz tarzında yaptılar.