Anapara koruma amaçlı fon nedir?

İyi bir yatırım yaparak düzenli kazanç elde etmek isteyen yatırımcıların en çok tercih ettiği fonlardan biri olan anapara koruma amaçlı fonlar, kayıp yaşatmayan ve risk almadan kazanç sağlayan fonlardır. Bu fon türünde anapara korunurken, aynı zamanda yüksek kâr payı elde edilebilir. Bankaların fon stratejisine göre değişebilen anapara koruma amaçlı fonlar, her bankada farklı temalarla sunulur. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise bu fonların seçiminin doğru yapılmasıdır.

Koruma amaçlı fonlar; altın, USD, euro, hisse senedi gibi fonlar da olabilir. Örneğin, bir banka şubesine giderek altın, USD, euro ya da hisse senedine yatırım yapılabilir ve anapara koruma amaçlı fon yatırım belgesi alınabilir. Bu durumda altın, USD ya da euro değer kazandığında yatırımlar büyürken, değer kaybettiğinde anapara koruması olduğu için kâr edilmemiş olsa da anaparada kayıp yaşanmaz. Anapara koruma amaçlı fonlar, farklı bir tabirle ifade edilecek olunursa kaybetmeme garantisi olan fonlardır.

Yatırım fonlarının katılma belgeleri, fonları oluşturan ve yöneten bankalar tarafından hazırlanır. Hazırlanan fonların getirisinin bağlandığı yerler de belirtilir. Fonun bağlı olduğu getiriler; altın, tarım ürünleri, emtia, IMKB 30 gibi enstrümanlardır. Enstrümanlar, her bankada farklı isimlerle ya da stratejilerle hazırlanabilir. Aynı zamanda getiri oranları da her bankada farklı olabilir.

Koruma amaçlı fonların korunması için fonda toplanan paranın büyük bir bölümü Devlet Tahvili Hazine Bonosu'na aktarılır. Paranın kalan kısmıyla ise fonun bağlı olduğu enstrümanın opsiyonu alınır. Bu sebeple fonlar, korumalı olmadıklarında daha çok kazandırabilir. Ancak, korumalı olduklarında opsiyonlar alındığından daha az getiri sağlar. Korumalı olmayan ya da az korumalı olan fonlarda ise zarar payları olabilir.

Anapara koruma amaçlı fon vadeleri nasıldır?

Finans kuruluşları, ayda iki kez fonların bonolarının gösterdiği değişime göre değer açıklaması yapar. Bonolar; altın, USD, euro ya da hisse senedi olabilir. Buna göre altının, USD'nin ya da euro'nun 15 günde bir gösterdiği değer değişimi açıklanır. Yatırım sahipleri, bu değişimleri yakından takip edebilir.

Vade süreleri, bankaların sunduğu stratejilere göre değişebilir. Vade sürelerinin bitiminde fonlar, otomatik olarak bozulur ve biriken para da mevduat hesaplarına aktarılır. Vade süreleri dolmadan fondan ayrılan yatırımcıların katılım payları belirlenir. Ayrıca kurumdan kuruma farklılık gösterse de ayrılma durumlarında paranın belirli bir yüzdesi kadar ceza kesilebilir. Finans kuruluşlarının bir ay içerisinde belirledikleri iki gün içinde fondan çıkış yapılabilir. Fakat belirtilen süreler dışında ara vadelerde fondan çıkış yapıldığında anapara koruması kalkabilir. Yapılan çıkışlar ise piyasa değerinden yapılabilir.

Anapara koruma amaçlı fon fiyatları nasıl belirlenir?

Finans kuruluşları, fiyat ilanlarını her ay düzenli olarak iki kez açıklar. Bankaların online platformları üzerinden anapara koruma amaçlı fonların fiyatları görüntülenebilir. Aynı zamanda banka şubelerinden de konu ile ilgili bilgi alınabilir. Fon alımı yapmak isteyen yatırımcılar, bankalar halka arz duyurusu yaptığında alım yapabilir. Genel olarak bu duyurudan sonra vade sonlarına kadar fon alımı yapılamaz.

Halka arz süresinin tarihleri duyurularda belirtilmiş olur. Bu süre içerisinde gelen teklifler, banka tarafından değerlendirmeye alınır. Halka arz süresi içerisinde iptal talepleri de yapılabilir. Ancak, süre dolduktan sonra iptal talepleri kabul edilmez. Anapara koruma amaçlı fonların duyurularında, fonların alt alım limitleri de bildirilir. Örneğin, ''Bu fonun alt limiti 1.000 TL'dir.'' şeklinde duyurular yapılabilir. Yatırımcılar, bu fiyatları göz önünde bulundurarak yatırım yapacağı miktara karar verebilir.

Fonlardan sağlanacak kazançların yüzdeleri ve vade süreleri de duyurular aracılığıyla yapılır. Örneğin, %50 altın, %50 X petrol yüzdeleriyle fonun dayanak varlıkları açıklanır. Halka arzın kaç gün süreceği ve duyurulan fonun vade bitim tarihi tam olarak belirtilir. Bu bilgiler dışında fonun kur riski taşıyıp taşımadığı, hangi para birimi cinsinden alınabileceği ve erken çıkış komisyonları da halka arzla açıklanır.

Anapara koruma amaçlı fonların koruma yüzdeleri nelerdir?

Finans kuruluşları, yaptıkları halka arz duyurularında anapara korumalarının oranlarını da belirtir. Kimi fonlarda %100 anapara koruması mevcutken, diğer fonlarda daha düşük yüzdeler sunulabilir. Fon alımı yapılmadan önce bu yüzdelerin iyi değerlendirilmesi ve araştırılması, anaparada oluşabilecek kayıpları en aza indirebilir.

Anapara koruma amaçlı fonların katkı payları ne anlama gelir?

Katkı payları, anapara koruma amaçlı fondaki yatırımın değer kazanması sonucunda hesaba yansıtılacak olan kazanç miktarının yüzdesidir. Örneğin, altın endeksli bir fonun katkı payı %60 ise altın yükselişe geçtiğinde miktarın yalnızca %60'ı fona yansıtılır. Fon alımı yapmadan önce katkı paylarına dikkat etmek faydalı olabilir. Finans kuruluşlarının her birinde katkı payları farklıdır. Bir finans kuruluşunda %90 olan katkı payı, başka bir kuruluşta %50 olarak açıklanabilir. Anapara koruma amaçlı fon alımı yaparken bu durum mutlaka değerlendirilmelidir.

Anapara koruma amaçlı fonlardaki erken çıkış komisyonları ne kadardır?

Erken çıkış komisyonu, yatırımcının vade süresi dolmadan fondan ayrılması durumunda tahsil edilir. Finans kuruluşlarının her biri, bu konuda farklı işlemler gerçekleştirir. Erken çıkış komisyonunun alınmadığı anapara koruma amaçlı fonlar da mevcuttur. Erken çıkış komisyonları, %1, %1.5, %2, %3 gibi oranlar şeklinde değişiklik gösterebilir. Tahsil edilen bu bedel, genellikle fon gelirlerine aktarılır. Anapara koruma amaçlı fonların erken çıkışta alınabilecek minimum tutarları da halka arz sırasında açıklanır. Bu fonların bazılarında minimum erken çıkış tutarı 10.000 TL iken, bazı fonlarda herhangi bir tutar belirtilmez.

Anapara koruma amaçlı fonlarda katılım oranı nedir?

Katılım oranı, fonlardaki birim paylara düşen opsiyon miktarıdır. Opsiyon alımı için ayrılan para, opsiyon fiyata bölündüğünde ise katılım oranı bulunur. Böylece yatırımcının fonun getirisine katılma oranı belirtilir. Örneğin, bir fona 100 TL yatırım yapan bir kişinin yatırımının 94 TL'sinin devlet tahviline ayrıldığı düşünülürse geri kalan 6 TL opsiyon alınır. Opsiyon fiyatı 12 TL ise katılım oranının %50 olduğu ortaya çıkar.