Kürd dilinde en eski köklerden biri MR köküdür. MIR, MIR-IN, MIRAZ, MÎR, MÊR aynı köktendir.
***** MÊR U MIRIN
Yunanistan Eski Milli Eğitim Bakanı ve Atina Üniversitesi eski Dekanı Dilbilim Profesörü Sayın G. Babiniotis “ölümsüzlük” anlamındaki amvrosia kelimesini şöyle açıklamış. (Bakınız fotoğraf, kitabın detayı).
Önce yunancadan olduğu gibi çeviri yapıyorum: Amvrosia kelimesinin Yunanca yazılışı:
αμβροσία.
1. Olimpos tanrılarına ölümsüzlük veren yiyecek. Amvrosia ve nektar (nektar tanrıların içeceği. Bugünki anlamı bal arısının, bal yapmak için çiçekten topladığı şirin öz.) 2. Metaforik olarak çok lezzetli yiyecek. Mesela: “-Ya bugün yediğimiz yemek ne kadar lezzetliydi tamı tamamına bir amvrosiyaydı”. 3.Deniz kenarında yetişen,ağır kokulu bir bitkinin adı (sonradan verilmiş bir isimdir).
ETİMOLOJİSİ:
Ölümsüz ve yıpranmaz anlamında. Brotos “ölümcül” + a-: ölümsüz. Brotos Yunanca sinonimi mortos “ölü”< *mr-tos < Hint Avrupa dillerindeki ortak kökeni *mer “ölmek” Bakınız sanskritçe mr-tah “ölü, ölüm”. Latince mor-s “ölüm”. Mortus “ölü” . Fransızca mourir “ölmek”, İtalyanca morire. İngilizce murder “katletme, öldürme, cinayet”. Almanca Mord vd.
Çeviri bu kadar.
***
ALİ KARDUXOS’UN AÇIKLAMA ve YORUMU:
Baştaki (a-) sesi, aploitik kelimesinin başında rasladığımız olumsuzluk yapan ektir.
Örnek: normal kelimesinin başına da gelir, a-normal. ölüm kelimsesinin başına gelince de ölümsüz olur. **
İlk kök MR.
MIR-IN, Kürdcemizdeki MR kökünden gelir. MIR, MIR-IN, MÎR, MÊR aynı köktendir. Merd, meriv, mirov, mêr, mêranî, mêrkuj, mêr kirin, mêrik, mêrxas, mirin, mirdar, mirar, mirdin, mirî, mîrav, mor(rengê binevşî), mordem, dara mord, vd. kelimeler türetilmiştir.
***
Kitabın detayında gördüğünüz ve mavi markadorla işaretlediğimiz [ I.E. *mer ]’in anlamı: [ İndo-Evropean Dillerinde ilk kök *mer ] demektir.
