Dinozaurlar haqında

Dinozaurlar haqqında

Dinozavrlar haqqında 10 maraqlı fakt

 2023-06-19 16:43:09  6818

Dinozavrlar, təxminən 65 milyon il əvvələ qədər Yer kürəsində mövcud olan nəsli kəsilmiş sürünənlərdir. “Dinozavr” termini ilk dəfə 1842-ci ildə işlədilmişdir. Bu termini ilk dəfə İngiltərədə Riçard adlı bioloq işlədib. Riçard böyük ölçüləri ilə diqqəti çəkən ilk fosilləri məhz bu cür təsvir etmişdir.

Bu söz yunan dilindən "qorxulu və dəhşətli" kimi tərcümə olunur. Qeyd etmək lazımdır ki, alim bu heyrətamiz sürünənlərin böyüklüyünü və ölçüsünü göstərmək üçün məhz belə bir termin verib.

Nəhəng sümüklər qədim zamanlardan tapılıb. İlk fosillər 1796-cı ildə İngiltərədə tapılıb. Ancaq indi də insanlar daim müxtəlif araşdırmalar aparır və bu cür heyrətamiz canlıların illər əvvəl planetimizdə yaşadığına dair getdikcə daha çox sübut tapırlar.

Bu yazıda dinozavrlar haqqında 10 maraqlı fakta baxacağıq.

Seysmozavr yer üzündə yaşayan ən böyük dinozavr hesab olunur. Araşdırma zamanı onun qabırğaları, həmçinin bud sümüyü və bir neçə fəqərə sümükləri aşkar edilib. Təsviri isə ilk dəfə 1991-ci ildə tərtib edilib.

Nyu-Meksikoda nəhəng bir dinozavrın skeletinin bir hissəsi tapıldıqdan sonra alimlərdən biri onun uzunluğunu 50 metr, çəkisini isə təxminən 110 ton hesab qiymətləndirdi. Amma müasir rekonstruksiyanı nəzərə göstərdi ki, o, cəmi 33 metr olub.

Ön ayaqlar arxa ayaqlardan bir qədər qısa idi və nəhəng bədənini saxlamağa kömək edirdilər. Quyruğunun olduqca qeyri-adi bir forması var idi, onu asanlıqla idarə edə bilirdi. Uzun boyun, fərziyyələrə görə, dinozavrın meşələrə nüfuz etməsi və ağacların yarpaqlarını əldə etməsi üçün xidmət edirdi.

Seysmozavr çöllərdə və ya bataqlıqlarda yaşayırdı. Yetkinlik yaşına çatmayanlar kiçik sürülərdə qalmağa çalışırdılar, lakin böyüklər tək asanlıqla tək bilərdilər. Bu dinozavrlar haqqında indi də bir çox faktlar mübahisəli olaraq qalır.

Ən ağır dinozavr hazırda titanozavr kimi tanınır. Bu, Asiya, Afrika, eləcə də Avropa və hətta Cənubi Amerikada yaşayan ot yeyən heyvanlardan biridir.

Uzunluğu təxminən 40 m-ə çatırdı. Alimlər onun haqqında 1871-ci ildə, onun böyük bud sümüyünü tapdıqda öyrəndilər. Elm adamları uzun müddət onun hansı kərtənkələyə aid olduğunu başa düşə bilmədilər. Ancaq sonradan daha bir neçə fəqərə sümüyü tapıldı və onların köməyi ilə dinozavrın yeni bioloji növünün kəşf edildiyi qənaətinə gəlindi.

1877-ci ildə alimlərdən biri bu növ dinozavrı - titanozavr adlandırmaq qərarına gəldi. Bu, bütün Cənub yarımkürəsində tapılan ilk sürünən idi. Belə bir kəşf demək olar ki, dərhal böyük bir sensasiya yaratdı, çünki daha əvvəl elm onların mövcudluğu haqqında bilmirdi.

Kompsoqnat ən kiçik dinozavr hesab olunur. İlk dəfə onun qalıqları Almaniya, eləcə də Bavariya ərazisində tapılıb. Başqa dinozavrlardan hiss orqanlarına və kifayət qədər sürətli qaçmağına görə fərqlənirdi. Qeyd etmək lazımdır ki, onun 68 iti, lakin bir qədər əyri dişləri var idi.

Fosillər ilk dəfə 1850-ci ildə tapılıb. Uzunluğu yalnız 60 santimetrə çatırdı, lakin bəziləri 140 sm-ə qədər böyüyə bilirdi. Çəkisi olduqca az - təxminən 2,5 kiloqrama çatırdı.

Elm adamları araşdırmalarında müəyyən etdilər ki, bu xüsusi növ ikiayaqlı idi, lakin kifayət qədər uzun arxa ayaqları və quyruğu var idi.

Kompsoqnat ən kiçik dinozavr hesab olunur. İlk dəfə onun qalıqları Almaniya, eləcə də Bavariya ərazisində tapılıb. Başqa dinozavrlardan hiss orqanlarına və kifayət qədər sürətli qaçmağına görə fərqlənirdi. Qeyd etmək lazımdır ki, onun 68 iti, lakin bir qədər əyri dişləri var idi.

Fosillər ilk dəfə 1850-ci ildə tapılıb. Uzunluğu yalnız 60 santimetrə çatırdı, lakin bəziləri 140 sm-ə qədər böyüyə bilirdi. Çəkisi olduqca az - təxminən 2,5 kiloqrama çatırdı.

Elm adamları araşdırmalarında müəyyən etdilər ki, bu xüsusi növ ikiayaqlı idi, lakin kifayət qədər uzun arxa ayaqları və quyruğu var idi.

əDinozavrların yaxın qohumunun timsah olduğunu çox adam bilmir. Onlar da sürünənlər qrupuna aiddirlər.

Onlar ilk dəfə Təbaşir dövründə meydana çıxıblar. Hazırda timsahların ən azı 15 növü məlumdur. Onların kifayət qədər böyük kərtənkələyəbənzər bədəni, həmçinin düzlənmiş ağzı var. Onlar əla üzgüçüdürlər və quruda olduqca tez hərəkət edə bilirlər.

Əsasən tropik ərazilərdə rast gəlinir. Onların insanlara hücumu da məlumdur və insanlar üçün təhlükəli sayılırlar.

This term was first used by a biologist named Richard in England. This word translates from Greek as "terrifying and frightful." It should be noted that the scientist coined this term to indicate the size and scale of these remarkable creatures. However, nowadays, people constantly conduct various research studies and are finding more and more evidence that these fascinating creatures lived on our planet millions of years ago. The description of this dinosaur was first compiled in 1991. However, modern reconstructions have shown that it was only 33 meters long. Its front legs were slightly shorter than its hind legs, which aided in supporting its massive body. It had a very peculiar shape of the tail, which it could easily maneuver. The heaviest dinosaur currently known is the Titanosaur. Scientists learned about it in 1871 when they discovered its large thigh bone. However, later, several more bones were found and with their help, the discovery of a new biological species of dinosaur was confirmed.