Rize ili, zengin tarihi, eşsiz doğal güzellikleri ve turistik yerleriyle dikkat çeken bir Karadeniz destinasyonudur. Antik çağlarda Kolhis Krallığı'na ev sahipliği yapan bölge, zamanla farklı medeniyetlere geçit vermiştir.
1- Rize'nin tarihi mirası arasında;
a) Kale-i Bala : Çamlıhemşin ilçe merkezine 40 kilometre mesafedeki Hisarcık Köyü sınırları içinde, Fırtına Deresi’ne hakim bir noktada yer alır. Zil kale ile topografyası ve duvar işçiliği açısından benzerlikler gösterir, bu nedenle aynı döneme ait olduğu düşünülür. (14-15.yy) Kaçkarlar’ın Anadolu’ya geçit verdiği Başhemşin ve Tatos Geçidi’ne yakın konumdadır. Dikdörtgen planlı kale, sarp bir kayalık üzerine kuruludur.
b) Zil Kalesi: Çamlıhemşin İlçe merkezinin 15 km. güneyinde, Fırtına Deresi’nin batı yamaçları üzerine kuruludur. Kalenin üzerinde inşa edildiği sarp kaya kütlesi denizden 750 m, dere yatağından yaklaşık 100 m. yüksekliktedir.
Kale; dış surlar, orta surlar ve iç kaleden meydana gelir. Dış kalenin kapısına kuzeybatı yönündeki patika bir yolla ulaşılır. Bir teras yardımıyla orta surlar seviyesine çıkılır. Buradan ikinci bir kapı yardımıyla kale içerisine girilir. Orta kale içerisinde üç önemli yapı bulunur. Bunlar muhafız binası, şapel ve baş kuledir. Kulenin dört katlı olduğu duvarlardaki hatıl izleri ve kiriş deliklerinden anlaşılmaktadır. Duvarlar üzerinde doğu (vadi, manzara) yönünde kemerli pencereler, diğer taraflarda mazgal delikleri bulunmaktadır. Kulenin üstünün dendanlı bir teras şeklinde olduğu belirlenmiştir.
Zil Kale, kervan yolu üzerinde, önemli bir noktada bulunmaktadır. Güvenlik amaçlı kalenin Osmanlı Dönemi’nde de kullanıldığı belirtilmektedir. Kalenin ilk olarak 5.-6. Yüzyıllarda inşa edildiği tahmin edilmektedir. Bizans Dönemi’nde doğu yönünden gelebilecek tehlikelere karşı güvenlik noktası olan kale, Osmanlı Dönemi’nde hem ticari hem de askeri açıdan önemli olan yolun güvenliğinin sağlanması ve kervanların konaklaması için kullanılmıştır. Kale-i Bâlâ, Ciha Kalesi, Kız Kalesi ve Rize Kalesi arasında stratejik bir noktada bulunmaktadır.
c) Rize Kalesi: Kale, şehir merkezinin güneybatısında 480 metrekarelik bir alan üzerine kuruludur. İç ve aşağı kalelerden oluşur. İç kalenin I. Justinianus (527-565) döneminde, aşağı kalenin ise 13'üncü yüzyılda inşa edildiği düşünülmektedir. Kale çevresi, yapılan çevre düzenlemesiyle çay bahçesi olarak işletilmektedir. Kenti seyir için kent merkezindeki ideal noktalardan biridir. Düzgün plan arz etmeyen kale 150 metre yüksekliğinde doğal bir tepe üzerine kuruludur. Düzgün kesme taş ve moloz taştan inşa edilen iç kalenin giriş kapısı doğudadır. Yarım daire planlı beş adet kulesi vardır. Aşağı Kale; iç kaleden kuzeydoğu ve kuzeybatı yönlerine doğru açılarak uzayan, denize ulaşan surlarla çevriliyken, günümüze batı duvarlarının bir bölümü ve bazı kule kalıntıları kalmıştır.
Bu yapılar, bölgenin geçmişine ışık tutarak ziyaretçilere tarih dolu bir atmosfer sunar.
2- Doğal güzellikleriyle ünlü Rize;
a) Çay tarlaları: Doğu Karadeniz Bölgesi'nde en önemli geçim kaynakları arasında çay tarımı, bölgeye gelen yerli ve yabancı turistlerinde ilgi odağı oluyor. Özellikle Çayeli İlçesine bağlı Haremtepe Köyü’ deki çay bahçeleri ve çay bahçelerine bitişik yapılmış ahşap mimari evler gelenlerin büyük ilgisini çekmektedir.
b) Ayder Yaylası: Rize’ nin Çamlıhemşin ilçesinin 19 km güneydoğusunda yer alan 1350 m rakımda ladin ve kayın ormanlarıyla kaplı bir yayladır. 1300'lü yıllarda Hala Vadisi' nde yaşayanlar tarafından kurulmuştur.
c) Huser Yaylası: Doğayla iç içe, Kaçkarlar Dağları'nın eteğinde, bulutların üzerinde, bin bir çeşit çiçeklerle renklenen yaylalarımıza çıkarken tarihi kemer köprülerimiz, şelalelerimiz, ahşap ve taş yayla evlerimizle unutulmaz bir yolculuk yapmış oluyorsunuz. Yaylalarda tadacağınız balın, yağın, peynirin tadı damaklarda ayrı bir lezzet bırakıyor. Muhteşem manzaraya karşı çay içmek ise huzuru ve sakinliği hissettiriyor.
d) Şenyuva Köprüsü: Rize ilinin Çamlıhemşin ilçesinde yer alan Şenyuva Köprüsü, meşhur Fırtına Deresi üzerinde bulunmaktadır. 1696 yılında inşa edildiği düşünülmektedir. Tarihi bir kemer köprü olan Şenyuva Köprüsü’nün uzunluğu 40 metre, yüksekliği ise 20 metredir. Karadeniz coğrafyasına uygun olarak tek gözlü olarak inşa edilmiştir. Şenyuva Köprüsü’nün kitabesinde köprü ile ilgili önemli bilgiler yer almaktadır. Ancak bu kitabe 1946 yılında yaşanan sel felaketi sırasında kaybolmuştur. Şenyuva Köprüsü’nün eski ismi ise “Çinçiva”dır. Eşsiz bir doğanın ortasında, tertemiz derenin üzerinde olan ve muhteşem manzaralara tanıklık edilmesini sağlayan Şenyuva Köprüsü, Rize’nin en önemli tarihi değerlerinden biridir.
Rize'nin gezilecek diğer önemli yerleri arasında;
Rize Botanik Parkı,
Rize Atatürk Evi Müzesi bulunmaktadır.
Rize ili, tarih ve doğa severler için benzersiz bir destinasyon olup, her mevsimde farklı güzellikler sunmaktadır.
