Ethereum Classic (ETC) Nedir?

Ethereum Classic, akıllı sözleşmeler kullanarak yürütülen açık kaynaklı, merkezi olmayan, blok zinciri tabanlı dağıtılmış bir kripto para birimi platformu olarak bilinmektedir. Ethereum Classic, orjinal Ethereum ağının hacklenmesinin bir sonucu olarak 2016 yılında kurulmuştur. Orijinal Ethereum blok zinciri, özünde Ethereum Classic ve daha yeni olarak bilinen Ethereum olmak üzere ikiye bölünmüştür.

“Kod Kanundur” ilkesine dayanan akıllı sözleşmeler, programlandığı gibi kendi kendine çalışabilen, kendi kendini yürüten otonom dijital uygulamalardır. Bu tür uygulamalara örnek olarak, ATM makinesi (Automatic Teller Machine) ve Bitcoin sistemleri verilebilmektedir.

Ethereum Classic (ETC), Temmuz 2016'da piyasaya sürülen Ethereum (ETH)’un bir hard fork (sert çatallanma)'u olarak tanımlanmaktadır. Ana işlevi, merkezi olmayan uygulamaları (Decentralized Applications) kendi bünyesinde barındırma ve destekleme özelliğine sahip bir akıllı sözleşme ağıdır. Yerel simgesi ETC'dir. Piyasaya sürülmesinden itibaren iki ağın teknik yol haritası zamanla birbirinden uzaklaşırken Ethereum Classic kendini Ethereum'dan ayırmaya çalışmıştır. Ethereum Classic, 3,6 milyon ETH'nin çalınmasına yol açan büyük bir hack olayının ardından ilk olarak mevcut Ethereum blok zincirinin bütünlüğünü korumak için çaba sarf etmesiyle bilinmektedir.

Ethereum 3,6 milyon ETH’in geri verilmesine imkan sağlanmışken Ethereum Classic zinciri olduğu gibi devam ettirmiştir. 

• Ethereum Classic'in Kurucuları Kimdir?

Ethereum Classic, Ethereum'un eski zinciri olması sebebiyle asıl kurucuları orijinal Ethereum geliştiricileri olan Vitalik Buterinve Gavin Wood’dur.

Katılımcıların büyük bir saldırının etkilerini iptal etmek için blok zincirini geri alıp almama konusunda anlaşamadıkları Temmuz 2016'da Ethereum üzerinde çekişmeli bir hard fork (sert çatallanma) meydana gelmiştir. Bu durum ise birkaç ay önce ilk coin teklifinde (Initial Coin Offering) yaklaşık 150 milyon dolar toplayan merkezi olmayan otonom organizasyon (Decentralized Autonomous Organisation) olan DAO'yu etkilemiştir.
Ethereum Classic zinciri geri döndürmeyen ağ olarak ortaya çıkmıştır.

Geliştiriciler, projeye bağlı “resmi” bir ekip olmadığını ve “küresel geliştirme topluluğunun herkesin katılabileceği izinsiz bir ‘do-okrasi (merkeziyetsiz yönetim)’olduğunu” belirtmiştir. 

• Ethereum Classic'i Benzersiz Yapan Nedir?

Ethereum Classic'in ana amacı, DAO (Decentralized Autonomous Organisation) hackine yapay olarak karşı koymadan Ethereum blok zincirini orijinal haliyle korumaktır. Ethereum Classic’in dikkat çekmesinin ilk sebebi Ethereum'un yanıtına katılmayanlara birlikte oluşu olarak bilinmekteydi, ancak Ethereum o zamandan günümüze yatırım şirketi Grayscale'in CEO'su Barry Silbert gibi büyük yatırımcıları içeren daha geniş bir hayran kitlesi kazanmıştı.
 
Gönüllü bir kuruluş olarak ETC geliştiricileri, ağı kâr amaçlı bir varlığa dönüştürmeyi amaçlamamaktadır. Kullanıcılar Ethereum'da olduğu gibi işlem ücreti ödemekte ve madenciler bunları iş kanıtı (Proof of Work) madencilik algoritmasına dayanarak yapılan işe göre toplamaktadır.

Ethereum'dan farklı olarak, Ethereum Classic'in bir hisse kanıtı (Proof of Share) madencilik algoritmasına dönüşme planı yokken birden fazla geliştirici, ölçeklendirme çözümleri gibi gelecekteki iyileştirmeler üzerinde çalışmaya da devam etmektedir.

• Ethereum Classic'i Anlamak

Ethereum Classic, merkezi olmayan yönetim avantajını sunarak akıllı sözleşmelerin yürütülmesini kolaylaştırmaktadır. Diğer bir deyişle sözleşmeler, avukat gibi üçüncü bir taraf olmaksızın icra edilebilmektedir.

Akıllı sözleşmeler, if-then (eğer-o zaman) ifadelerine benzetilmektedir. Daha açıklayıcı olarak belirtilirse, akıllı sözleşmedeki gerekli eylemler yerine getirilmişse, yanıt veren sözleşme parametreleri tamamlanmaktadır.

Sözleşme parametrelerinin yerine getirilmemesi durumunda, sözleşmenin başlangıcında belirlenen şartlara bağlı olarak bir ceza, ücret veya sözleşme feshedilebilmektedir. Örnek olarak bir gayrimenkul işleminde, sözleşmede belirli bir tarihte avans ödenmesi gerektiği belirtilmişse ve fonlar alınmamışsa, sözleşme feshedilebilmektedir. 

Akıllı sözleşmeler, kullanıcılar tarafından bağımsız olarak tutulan ve güncellenen defterlerde veya blok zinciri ağı içinde bulunmaktadır. Kullanıcılar tarafından bağımsız olarak tutulan bu defterler, çeşitli yerlerde merkezi olmayan bir şekilde tutulan ve sürdürülen bir işlem ve sözleşme defteri olarak bilinmektedir.

Alıcı ve satıcı arasındaki anlaşma, sözleşmedeki şartlara bağlı olarak kendi kendini yürüten akıllı sözleşmedeki kod satırlarında yazılmaktadır. Sonuç olarak, sözleşmenin yürütülmesi kodlar tarafından kontrol edildiğinden, merkezi bir otorite tarafından harici izleme veya sansürlemeye gerek olmamaktadır.

• Ethereum Classic'in Tarihçesi

Ethereum blok zinciri, ETH'nin kripto para birimi ether kullanılarak işlemlerin kolaylaştırıldığı bir ağ olarak kurulmuştur. Sonrasında, Haziran 2016'da blok zinciri hacklenmiş ve elli milyon dolar değerinde fon çalınması talihsizliği ile karşı karşıya gelmiştir.

Bu duruma bir çözüm olarak, ağın güvenliğini sağlamak adına hard fork (sert çatallanma) yapılmıştır. Ethereum Classic (ETC), Ethereum'un blok zincirinin bölünmüş bir versiyonu olarak ortaya çıkmıştır, ETH ise Ethereum'un kendisi olarak bilinmektedir.

Bahsi geçen bu hard fork ise yaşanılan hackleme sorunundan önceki kayıtlara göre çalınan fonları orijinal sahiplerine iade etmek için yapılmıştır. Bu durum, iki versiyonun aynı anda var olmasına yol açan bir çatalla sonuçlanmıştır. Daha yeni ağ olarak bilinen Ethereum, kripto para birimi olarak ETH veya ether kullanırken, Ethereum Classic olarak yeniden adlandırılan daha eski ağ ETC kullanmaktadır.