Motosiklet Kaskı Dikkat Edilmesi Gerekenler

Merhaba arkadaşlar,

Uzun zamandır aklımda olan fakat bir türlü zaman bulamadığım konuyu sonunda yazmak istedim. Kask alırken nelere dikkat edilir detaylı bir şekilde anlatmaya çalışacağım. Konuşmalarım biraz samimi olacak, yanlış veya düzeltilmesi gereken yer olursa yorum olarak yazabilirsiniz. Eksik kaldığım kısımlar olursa, sonradan aklıma gelirse eklerim.

Kask alırken dikkat edilmesi gereken birçok konu var hangisinden başlasam bilmiyorum ama en temelinden başlayayım.

KASK YANİ KAFANIZ, MOTORUNUZDAN DAHA DEĞERLİ. Bu bilinci oluşturmamız lazım. 250bin liraya motor alıyorsun 1000 TL'ye kask alıyorsun bence olmaz. Kafam motorumdan daha değerli deyip, önce 10-15 bin lira kaskına ayırmalısın, diğer ekipmanların için de paranı ayırmalısın sonra kalan paranla motor almalısın.

İstatistiksel olarak kafada en fazla darbe alan yer, çene bölgesi. Bu yüzden şehir içinde çok düşük süratlerde 50cc'lik motor kullanılmayacaksa, kesinlikle Full-face bir kask alınmalı. Çene açılan bir kask, çeneye darbe aldığında anında bağlantı yerlerinden kırılıyor ve koruma sağlamıyor. Aynı şekilde yarım kask, çene bölgesinde bir koruma olmadığı için darbeye çok müsait. Tam olarak şu sebeple full face bir kask almalısınız:

1.İnternetten kask ALINMAZ. Mont, eldiven, pantolon vs alınabilir fakat kask alınmaz.
İstanbul'da Kadıköy/Hasanpaşa (Fenerbahçe stadyumu yanı) motorcuların en yoğun olarak toplandığı bölge. Aradığınız şeylerin %90'ını burada bulabilirsiniz, Arai'den Shoei'ye HJC'den AGV'ye birçok farklı motor ekipmanı satan yerde bu markalar mevcut. Sadece kask değil bütün motorcu ekipmanları mevcut. Diğer illeri bilmiyorum kusura bakmayın sadece istanbul'u biliyorum yazmak istedim.
1.1. Kasklar yere düşürüldüklerinde, dış koruyucu katmanında sertliğe bağlı olarak çatlak oluşabilir. Bu çatlağı araba camındaki çatlağa benzetebiliriz. Nasıl araba camındaki çatlak rüzgar gördükçe, zamanla ilerliyor ve büyüyorsa, kask üstündeki çatlak da zamanla ilerleyecek ve büyüyecektir (rüzgar, güneş, ısınma, soğuma gibi etmenler yüzünden). Allah korusun kaza yaptığınızda da kaskın dış kabuğu kırık olduğu için korumayacaktır. Bunun internetle ne alakası var? Satıcılar ellerinden düşürdükleri, raflardan düşürdükleri kaskları direk kullanıcıya gönderirler. Acaba çatlamış mı diye bakmazlar, baksalar da göremeyecekleri çatlaklar olabilir. Bu yüzden sıfır kutusundan çıkarıp bakmak denemek, çizik var mı diye kontrol etmek önemlidir.

1.2. Termoplastik, polikarbon, kompozit polikarbon, fiber, kompozit fiber kaskların ömrü 5 yıl, karbon fiber kaskların ömrü ise 2 yıldır. Bu yüzden ürünü satın alırken kaskın içinde yazan üretim tarihinde bakılmalı, en fazla son 1 yıl içinde üretilen kasklar alınmalıdır. Böylece ömrü daha uzun olacaktır. Online satın alırken de satıcılar kasın üretim tarihini söylememektedir. Bu son derece önemli bir konudur.

1.3. Kask denenirken, elmacık kemiklerini birazcık sıkacak, kaskın içinde kafa dönmeyecek, oynamayacak, ama aynı zamanda kafanın üst tarafına ve şakaklara baskı yapmayacak şekilde bir kask bedeni ve tipi seçilmelidir. Şampiyonumuz Toprak'ın kaskının oturmasını ekte bulabilirsiniz. Bu yüzden kaskı internetten sipariş verdiğinizde şakağınızda baskı yaparsa, geçmiş olsun 5 dakika bile kullanamadan başınız ağrıyacaktır.

1.4. Kaskın bedeni tam olsa dahi kask sıkabilir, kask markalarının kafa yapıları birbirinden farklıdır. Resimden de anlaşılacağı üzere, kafanız yuvarlak yapıdaysa farklı markalar(veya modeller) tercih etmelisiniz, yumurta gibi ise daha farklı. İnsanların %75-%80’ine intermadiate oval kasklar oluyor ama bu durum sizin için geçerli olmayabilir.

Örneğin Arai kask almak istiyorsunuz ve kafa yapınız uzun (yani yumurta) Ekten de anlaşılacağı üzere signet veya profile modellerini seçmelisiniz.

Yani sonuç olarak denemeden kask alınmaz. Mağazaya gideceksin, kaskı takacaksın, 2 dakika kafanda dursun sıkıp sıkmadığını anlarsın zaten.

2.1. Kask dış kabuğu (Asıl dayanıklı, sağlam katmanı)

Şimdi şu piyasadaki saçma kaskların, bu rehberimizde bahsi bile geçmiyor, şunların;



Bu kasklar, leğen plastiğinden üretiliyor.

Dış kabuk olarak doğru sıralama diye bişey pek yok ama yine de kalite olarak sıralamaya çalışalım.

Termoplastik<Polikarbon<Kompozit Polikarbon< Fiber<Kompozit Fiber<Karbon Fiber

Şimdi arkadaşlar bu sıralama yüzde yüz doğru değil de bilgi olması açısından yaklaşık olarak yazdım.

Örneğin enduro yapacak arkadaşlar için, taş vb şeylerin üstüne düşme durumunda kompozit polikarbon malzemesi fiberden daha iyi koruyor darbe dayanımı bir tık daha iyi, ama asfaltta hem düşme hem de sürtünme sürüklenme için fiber daha dayanıklı, araziye çıkacaksanız polikarbon dış malzemeli bir kask tercih etmeli, eğer yolda sürecekseniz imkan dahilinde en iyisini karbon fiber veya kompozit fiber almalısınız.

Bir kask beğendiniz; hemen https://sharp.dft.gov.uk/ sitesine girip dış kabuk malzemesine bakıyoruz. Termoplastik ise daha iyilerini bulabilirim deyip es geçiyoruz. (Her şey bütçeye bağlı tabi)
LS2’lerin yüzde 80’i, AGV K3, K3 SV, AGV K1 gibi kasklar termoplastik. Tabi ki teknolojileri kaliteleri birbirinden farklıdır ama malzeme aynı.

Yolda kullanılacaksa bütçe de el veriyorsa kompozit fiber bir kask alınmalı. Kompozit fiberden kastım karışım fiber. Mesela HJC RPHA71 kaskın dış kabuk malzemeleri şunlar: karbon-aramid fiber, karbon fiber, glass fiber, organik dokunmamış kumaş ve doğal linen fiber içeren yeni kabuk malzemesi

Para çoktur, 2 senede bir karbon fiber kask almak maddi olarak seni üzmüyordur, karbon fiber bir kask alınmalı.

2.2. Kaskın bağlantı tipi (kaskı çene altından bağladığın kayışın tipi)

Birçok tip var en iyisi Double D Ring. Yarışçıların istisnasız hepsinin kaskının bağlantı tipi Double D.

2.3. Köpük katmanı
Kask ile bir defa kaza yapıldığında içindeki köpük katmanı, kafanı koruyunca sertleşeceği için ikinciye korumayacaktır. Bu yüzden kask ile bir defa kaza yapılırsa (kafa yere çarpar veya darbe alırsa), o kask artık çöptür, yenisi alınması gereklidir.
Bu kısım darbe etkisiyle incelecek ve sertleşecek. Tekrar aynı kaskı kullanırsan, o kısım artık taş kadar sert olacak ve kafanı korumayacak.

2.4. Kaskın güneş vizörü (Drop down sun visor)
Önceden şu düşüncedeydim. Kasklara güneş vizörü eklediklerinde o bölgedeki köpük kısmından çalmış oluyorlar, kaza yapıldığında başın ön kısmından darbe alınırsa etkin bir koruma sağlayamaz, bu yüzden tehlikeli diyordum. Ama şimdi ise güneşin kazaya sebep olacağı noktalarda kaza olmadan önlemek için ve görüşü gerçekten artırması açısından güneş vizörlü bir kask öneriyorum. Birinde kaza olduktan sonrasını düşünüyoruz birinde ise kazanın güneş sebepli(daha doğrusu görüş sebepli) gerçekleşmesini engellemiş oluyoruz.
2.5. Aksesuar ve diğerleri
Kask gözlük takmaya uygun mu, kask interkom hoparlörleri takmaya uygun mu gibi özellikleri var mı diye bakabiliriz bunlar sizin için önemliyse. Kaza anında acil çıkarma kiti var bazı kasklarda mesela, onlardan tutup, tek hareketle kaskın pedleri çıkabiliyor.

3.Kaskın güvenlik sertifikaları.

3.1. ECE 22.05 (ve 2023 yılı itibariyle ECE 22.06 çıktı)

ECE Economic Commission for Europe kısaltması. Avrupa’da motor kullanmak istiyorsan, minimum şartları karşılayan bir kask kullanmalısın. Bu minimum güvenlik şartlarını sağlayan bütün kasklara ECE 22.05 sertifikası veriliyor. Konunun başında bahsettiğim saçma sapan kaskların bu sertifikası yok. Geri kalan bilinen tüm markaların bu sertifikası var (LS2,MT, AGV,Arai,Shoei,HJC vb hepsinin). Bu kaskları aldığında içinde kaskın içinde E3,E4 yazı yazar, o da bu ECE sertifikası hangi ülkede verildiği anlamına gelir. O ülkede verilmiş olması sadece o ülkede geçerlidir anlamında değildir, tüm avrupada geçerlidir.

3.2. DOT

Dot da ABD ulaştırma bakanlığı sertifikasıdır. Testleri ECE’nin testinden daha ağırdır. Dot sertifikası alan kask ECE yi rahatlıkla alır. Amerika onayı olduğu için avrupalı üreticilerin bu sertfikası olmayabilir. Ama bu demek değil ki onlar daha dandik kask yapıyorlar. Yani kask aldığımda ECE’si zaten olmak zorunda. Dot sertifikası da olursa daha güzel olur.

3.3. Snell sertifikası https://smf.org/cert

William Pete SNELL araba yarışçısıydı. 1956 yılında bir yarış sırasında aracı takla attı ve başına aldığı darbelerden dolayı vefat etti.

Ölüm sebebi ise kafasına aldığı darbeydi. Kafa bölgesi dışında hiçbir yerde darbeye rastlanmamıştı. O zamanların son teknolojiye sahip olan kaskı onu bu kazada koruyamamıştı. Pete’nin anısına, arkadaşlarının, meslektaşlarının ve Dr. George Snively’nin de aralarında bulunduğu bazı yarışçıların bir kısmı 1957 yılında SNELL Memorial Foundation‘u kurdu. Bu kuruluş kask teknolojilerini geliştirmeye, gerçekten koruyucu kaskların geliştirilmesini ve kullanımını teşvik etmeye yöneltmeyi amaç edinmişti. Günümüzde en üst segmentte yer alan TT, GP, F1, NASCAR gibi tehlikeli spor dallarında Snell Sertifikalı kasklar kullanmaktadır.

Kar amacı gütmeyen maddi çıkarları olmayan özel bir kuruluş Snell. Herhangi bir ülke veya kıtanın zorunlu bir sertifikası değil. Bu sertifikayı almak isteyen kask üreticileri, kasklarını Snell’e gönderir ve kasklarını test ettirir. Snell’in şartları çok ağırdır. Snell sadece güvenlik değil kaskın bütün koşullarını test eder. Bu sertifikayı alan kaskı gözünüz kapalı alabilirsiniz diyebiliriz, çünkü piyasada çok fazla bu sertifikayı alan kask yok.

3.4. Sharp testi (https://sharp.dft.gov.uk/)

Sharp testi size bir bilgi verebilir mesela 2 yıldız veya 1 yıldız alan bir kaskı almazsınız ama sadece sharp testi yıldızına bakılarak kask alınmamalıdır. Snell testinden geçen bir kaska 3 yıldız veren sharp, termoplastik bir kaska 5 yıldız verebiliyor. Bu kuruluş’un maddi çıkarları ile ilgili bir durum olabilir (veya olmayabilir). Kesinlikle sadece sharp testinin yıldızına bakılarak kask alınmamalı.

Mesela HJC RPHA 10 sharp testinde 3 yıldız, ama Snell sertifikası var.
Mesela Arai Quantum J sharp testinde 3 yıldız ama Snell sertifikası var.
Mesela HJC IS-17 Sharp testinde 5 yıldız ama Snell sertifikası yok.

Bunların haricinde çok güzel bir site var ama Avustralya menşeili olduğu için birçok kask bizim ülkede bulunmuyor. Bu sitede kaskların birçok özelliğini karşılaştırabilirsiniz.

https://www.motocap.com.au/products/helmets



Şu ülke şartlarında bu rehbere ne kadar bakabilirsiniz bilmiyorum. En ucuz fiber bir kask 10.000 TL olmuş. Motor binmek bile pahalı bir spor veya ulaşım aracı. Paranız varsa bu rehberden faydalanın, yoksa en F/P ürünü alacaksınız yapacak bişey yok. Bu ülkede anca bu kadar. Kimseyi karşıdan yargılamamalıyız. Durumu olan var olmayan var. Benden bu şimdilik bu kadar. Daha aklıma gelen olursa rehberi güncellerim.

Herkese selamlar.