WEB3

Web3'ün Temel Tanımı:

Web3, kullanıcıların daha fazla kontrol sahibi oldukları, merkezi olmayan ve daha güvenli bir internet vizyonunu temsil eder. Temelde, Web3'ün odak noktası, internet kullanıcılarının verileri üzerinde daha fazla hak sahibi olmaları ve merkezi otoritelerin (örneğin, büyük teknoloji şirketleri) bu verilere egemen olmalarını engellemeyi amaçlar. Web3, blok zinciri teknolojilerini (blockchain), akıllı sözleşmeleri ve merkezi olmayan uygulamaları (DApp'lar) içerir. Bu teknolojiler, verilerin dağıtılmış bir şekilde depolanmasını, güvenliği ve şeffaflığı artırarak kullanıcıların daha fazla güven duymasını sağlar.

Web3 ve Web2 Arasındaki Farklar:

Merkeziyetçilik ve Kontrol:
Web2: Büyük teknoloji şirketleri, kullanıcı verilerini genellikle merkezi sunucularda saklar ve kontrol eder.
Web3: Veri depolama ve işleme dağıtılmış bir ağ üzerinde gerçekleşir. Kullanıcılar, verileri üzerinde daha fazla kontrol sahibidir.

Gizlilik ve Güvenlik:
Web2: Veri güvenliği genellikle şirketlerin kontrolü altındadır ve kullanıcılara tam güven sağlamak zordur.
Web3: Blockchain ve şifreleme gibi teknolojiler, daha yüksek düzeyde güvenlik ve gizlilik sağlar.

Mülkiyet ve İş Modeli:
Web2: Kullanıcılar genellikle ücretsiz hizmetlere erişim sağlarlar, ancak verileri şirketlerin gelir modelini oluşturur.
Web3: Kullanıcılar, katkıda bulundukları değerin bir kısmını alabilirler. Token'lar ve kripto paralar, kullanıcıların ekosistemde pay sahibi olmalarını sağlar.

Akıllı Sözleşmeler ve DApp'lar:
Web2: Geleneksel yazılım uygulamaları genellikle merkeziyetçi ve birkaç şirket tarafından kontrol edilir.
Web3: Akıllı sözleşmeler ve DApp'lar, merkezi olmayan uygulamalara ve akıllı sözleşmelere dayalı yeni iş modellerine olanak tanır.
Web3, internetin evrimine dair önemli bir adım olarak görülmekte ve kullanıcıların dijital dünyada daha fazla hak ve kontrol sahibi olmalarını amaçlamaktadır.


DApp'lar (Merkezi Olmayan Uygulamalar):
Merkezi Olmayan Uygulamalar (DApp'lar), blok zinciri teknolojisi üzerine inşa edilmiş ve genellikle akıllı sözleşmeleri kullanan uygulamalardır. Bu uygulamalar, geleneksel uygulamalardan farklı olarak bir merkezi sunucuya dayanmazlar ve genellikle açık kaynaklıdır. DApp'lar, genellikle kullanıcıların ilişkileri merkezi olmayan bir şekilde depolamalarına, dijital varlıkları yönetmelerine ve merkezi olmayan protokoller üzerinden iletişimde bulunmalarına olanak tanır.

Örnek DApp türlerinin birleştirilmesi:
Değişim DApp'leri: Merkezi olmayan borsalar (DEX'ler), kullanıcıların kripto paralarını takas etmelerine olanak sağlayan DApp'lerdir.
Finans DApp'leri: Kredi alımı, borç verme, likidite madenciliği gibi finansal işlemler için kullanılan DApp'ler.
Oyun DApp'leri: Merkezi olmayan oyun platformları, oyuncuların dijital varlıklarını satın almalarını ve takas etmelerini sağlar.
Sosyal Medya DApp'leri: Merkezi olmayan sosyal medya platformları, içerik üreticileri ve kullanıcıların etkileşimini güçlendirebilir.

DAO'lar (Merkezi Olmayan Özerk Organizasyonlar): Merkezi Olmayan Özerk Organizasyonlar (DAO'lar), blok zinciri ve akıllı sözleşmeleri kullanarak, merkezi kolektif olarak parçaları almaya, projelerin yönetilmesine ve finansmana izin vermenize olanak sağlayan organizasyonlardır. DAO'lar, geleneksel şirket yapısının farklı olarak, otomatize edilmiş kurallara ve temelleri oybirliğiyle alınan kararlara dayanır.
DAO'lar aşağıdaki verilere sahip olabilir:
Oylama ve Karar Alma: Katılımcılar, gelecek, bilgi veya diğer önemli seçenekleri kullanabilir.
Token Sahipleri: DAO'ya katılanlar genellikle belirli sayıda token'e sahiptir ve bu token'lar, karar alma oranlarında belirlenir.
Finansman ve İş Yürütme: DAO'lar, projeleri finanse etmek ve yürütmek için akıllı sözleşmeler kullanabilir.

DeFi (Merkezi Olmayan Finans):
Merkezi Olmayan Finans (DeFi), geleneksel finansal hizmetler merkezi olmadan sunmayı amaçlayan bir ekosistemdir. DeFi uygulamaları, blok zinciri ve akıllı sözleşmeler kullanarak kredi verme, takas, likidite madenciliği ve diğer finansal işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlar.
DeFi'nin temel özellikleri:
Kredi Protokolleri: Kullanıcılara merkezi olmayan krediler sağlayan protokoller.
Değişim Protokolleri: Merkezi olmayan borsalar (DEX'ler), kullanıcıların kripto paralarını takas etmelerine olanak sağlayan protokoller.
Likitite Havuzları: Likidite sağlayıcıları, kripto paralarını belirli bir protokolde likidite havuzlarına birleştirilmiş kazanç elde edebilirler.
Yield Farming: Kullanıcılar, kripto paralarını belirli protokollerde staking yaparak ve likidite sağlayarak getirebilirler.

DeFi, geleneksel finansal hizmetlere alternatif olarak ortaya çıkan ve mevcut olan daha açık, şeffaf ve erişilebilir finansal araçlar sunma potansiyeline sahiptir. Ancak risklerin yönetimi ve düzenlenmesi gibi dikkat edilmesi gereken zorluklar da vardır.

Veri Güvenliği ve Özgürlüğü:

Veri güvenliği ve özgürlüğü, Web3'ün temel prensiplerinden biridir. Bu alan, kullanıcıların verileri üzerinde daha fazla hak sahibi olmalarını, merkezi otoritelerin kontrolünü azaltmalarını ve veri güvenliğini artırmayı amaçlar.

Veri Sahipliği ve Kontrolü:
Geleneksel internet (Web2), büyük teknoloji şirketlerinin kullanıcı verilerini genellikle merkezi sunucularda depolamasıyla karakterizedir. Web3'ün veri sahipliği ve kontrolü konusundaki yaklaşımı şu unsurlara dayanır:
Kullanıcı Merkezli Veri Sahipliği: Web3, kullanıcıların kendi verilerinin sahibi olmalarını ve bu verilere nasıl erişileceği konusunda daha fazla kontrol sahibi olmalarını amaçlar. Bu, kişisel verilerin isteğe bağlı olarak paylaşılmasını ve kullanıcının rızası olmadan veri erişiminin sınırlanmasını içerir.
Dağıtılmış Veri Depolama: Verilerin merkezi bir sunucuda değil, dağıtılmış bir ağda depolanması, veri güvenliğini artırır ve tek bir noktadan kaynaklanabilecek riskleri azaltır.
Şeffaflık ve İzlenebilirlik: Web3, veri işleme süreçlerinin şeffaf ve izlenebilir olmasını sağlamayı amaçlar. Kullanıcılar, verilerinin nasıl işlendiğini ve kiminle paylaşıldığını daha iyi anlayabilirler.
Merkezi Olmayan Kimlik ve Yetkilendirme: Web3, merkezi olmayan kimlik ve yetkilendirme sistemleri üzerine inşa edilmiştir.
Bu, kullanıcıların dijital kimliklerini merkezi bir otorite yerine dağıtılmış bir ağ üzerinde yönetmelerini ve kontrol etmelerini sağlar.
Veri Sahipliğinin Kullanıcıya Ait Olması: Merkezi olmayan kimlik sistemleri, kullanıcılara kendi dijital kimliklerini oluşturup yönetme yeteneği verir. Bu, kullanıcıların çeşitli platformlarda tek bir kimlikle etkileşimde bulunmalarını sağlar.
Gizlilik ve Anonimlik: Merkezi olmayan kimlik sistemleri, gizlilik ve anonimlik konusunda daha fazla kontrol sağlar. Kullanıcılar, belirli verilerini paylaşma ve kimliklerini ortaya çıkarma konusunda daha seçici olabilirler.
Kimlik Hırsızlığı ve Veri Sızıntısı Riskinin Azalması: Merkezi olmayan kimlik sistemleri, tek bir merkezi veritabanının hacklenmesi riskini azaltır ve dolayısıyla kimlik hırsızlığı ve veri sızıntısı risklerini minimize eder.