Yapay zekanın İnsan hayatına verebileceği zararlar neler olabilir?

Yapay zeka nükleer bombalardan çok daha tehlikeli!
Mart 2018’de Teksas’ta bir teknoloji konferansında Tesla ve SpaceX’in kurucusu Elon Musk dostane bir şekilde dünyaya şu uyarıyı yaptı: “Sözlerimi not edin” dedi, “Yapay Zeka nükleer bombalardan çok daha tehlikeli!”

Yapay zekanın insan hayatına verebileceği zararlar arasında iş kaybı, sosyoekonomik eşitsizlik, duygusuzluğun artması, insanın tembelleşmesi, bilgiye erişim ve bilgi özgürlüğü eksikliği, gizlilik ihlalleri, etik ve ahlak kayıpları, güvenlik sorunları, ve yapay zekanın kötüye kullanımı gibi konular bulunmaktadır. Ayrıca, yapay zekanın insanların yerine belirli işleri yapması sonucu işsizlik oranlarının artması da gündemdedir. Yapay zekanın etik sorunları arasında insanların karar verme süreçlerindeki kaybı, veriye dayalı önyargılar, ve yapay zekanın kontrolü ve ahlakı da önemli konulardır.

Yapay Zekanın Zararları

• Otomasyon kaynaklı işsizlik oranının artması
• Duygusuzluğun artması
• İnsanın tembelleşmesi
• Bilgi, insanın önüne hazır geldikçe proaktifliğin, cesaret ve yaratıcılığın azalması
• Daha çok şey, yapay zekâ tarafından yapıldıkça ve yönetildikçe, insanın daha çok makineleşmesi
• Etik ve ahlak kayıpları
• Gizlilik ihlalleri
• Deep fake sorunu
• Kötü veya yanlış verilerin neden olduğu algoritmik önyargı
• Sosyoekonomik eşitsizlik
• Piyasa oynaklığı
• Silah otomasyonu

Yapay Zekanın Tehlikeleri

Yapay zekâ daha sofistike ve her yerde bulunur hale geldikçe, mevcut ve gelecekteki tuzaklara karşı uyarı sesleri de yükseliyor. İster belirli işlerin artan otomasyonu, ister modası geçmiş bilgi kaynaklarından kaynaklanan cinsiyet ve ırksal önyargı sorunları, istersek de insan gözetimi olmadan çalışan otonom silahlar olsun risk yükseliyor.
Yıkıcı süper zeka – yani insanlar tarafından yaratılan ama bizim kontrolümüzden kaçarak ortalığı kasıp kavuran yapay zeka – kendi başına ayrı bir kategoride ilerliyor. Yani sürekli ortaya çıkan varoluşsal bir korku kaynağı ile karşı karşıyayız!

İş otomasyonu genellikle en acil endişe olarak görülüyor. Artık yapay zekanın belirli iş türlerinin yerini alıp almayacağı değil, ne dereceye kadar olacağı konusu konuşuluyor. Pek çok endüstride – özellikle de çalışanları öngörülebilir ve tekrarlı işleri yapanlarda– yapay zekanın kullanımı artıyor. 2019’da yapılan bir araştırmada “perakende satış ve pazar analizinden, üretim ve depo işçiliğine kadar” bir çok konunun çok geçmeden görevlerinin en az yüzde 70’i yapay zeka tarafından yapılacağı paylaşılmıştı.
Yapay zekâ robotları daha akıllı ve daha hünerli hale geldikçe aynı görevler daha az insan gerektirecek. Diğer bir yandan yapay zekanın bu hızlı gelişimi ile iş yaşamında yeni meslekler oluşacaksa da (veri dedektifi, bilgi işlem destekleyici, yapay zekâ iş geliştirme yöneticisi, insan – makine ekip yöneticisi vb.), insanların eğitim ve yetkinliklerinde aynı gelişim hızını gösterememeleri sebebiyle birçok pozisyon onlar için erişilemez olacaktır.
Siyasi yöneticiler ve eğitimciler maalesef çoğu zaman teknoloji konusunda yeterli bilgiye sahip değiller. Hele toplumlarda siyasi yöneticilerin bu konudaki eksiklikleri ve konuya gereken stratejik önemi vermemeleri sebebiyle yaşanan sorunlar sadece o toplumun bugününü değil tüm geleceğini de etkilemektedir.