Dünyanın En Hızlı Hayvanı ; Bayağı Doğan (GÖKDOĞAN)
Genelde herkesin de internet dahil dünyanın en hızlı hayvanı çita olarak biliniyordu ama tabiki bu yanlış bilgidir. Çünkü Gökdoğan Çita'nın 3 katı kadar hızlıdır. Peki Gökdoğan nasıl bir kuştur;
Bu kuş, keskin görüşlü ve müthiş bir avcıdır. Avcı özelliğinin en önemli faktörü ise canlılar alemindeki en yüksek hıza çıkabilen hayvan olmasıdır. Gökdoğan, doğangiller familyasının üyesidir. Gündüzleri avlanan bu kuş, tüm yırtıcı kuşlar arasında yaşama ve bulunma alanı en geniş olandır. Antarktika ve okyanus adaları haricinde dünyanın hemen her yerinde rastlanabilirler.
Gökdoğan'ın vücut özellikleri ise kuş türünün cinsiyetleri arasında gözle görülebilir bir tüy rengi farklılığı yoktur. Erişkin bireylerin sırtı kül grisi ve başı siyah renktedir. Gövdesinin ön ve alt tarafı ise beyaz üzerine siyah çubuk desenlerine sahiptir. Çok becerikli bir yırtıcı kuş özelliklerine göre oldukça küçük sayılabilecek boyutlara sahiptir. Boy uzunluğu yaklaşık olarak bir kargayla aynıdır. Vücut uzunluğu 35 cm ile 60 cm arasında değişebilir. Dişi gökdoğanlar erkeklere olranla belirgin bir şekilde iridir. Dişiler 900 g ile 1,5 kg arasında iken erkekler 450 ila 750 gram arasındadır. Kanat açıklıkları 120 cm'ye kadar çıkabilir.
Gökdoğanların güçlü göğüs kasları ve vücutlarına oranla büyük bir omurga yapısı vardır. Keel adı verilen göğüs kemiği oldukça kalın ve dayanıklıdır. Bu kemik, yüksek hızlarda uçmayı sağlayan göğüs kaslarının bağlandığı yerdir. Keskin görüş özellikleri sayesinde avlarını 1.5 km öteden rahatça görebilirler. Avını gözüne kestirdiğinde avı kaçırmamak için gözünü asla kapamaz. Yüksek hızlarda görüşünün bozulmaması, rüzgar ve böceklerden etkilenmemek için üçüncü bir göz kapağına sahiptir.
Gökdoğanlar avı üzerine dalışa geçtiklerinde havanın akış hızı o kadar yükselir ki bu akış hayvanın akciğerlerini parçalayabilir. Bunun olmaması için de ekstra bir özellikle yaratılmıştır. Burun deliklerinde havanın solunum sistemine güvenli şekilde aktarılması ve kolay nefas almasını sağlamak için özel kemik yapısına sahip tüneller bulunur. Bu tasarım süpersonik jet motorlarının tasarımına ilham vermiştir. Ayrıca dakikada 600 kez atabilen kalpleri sayesinde kan dolaşımı sorunsuz bir şekilde gerçekleşir.
Gökdoğan ne kadar hızlı derseniz şubu bilmeniz gerekir ;
Bu küçük boyutları bizleri yanıltmasın. Gökdoğanlar gezegenimizde yaşayan tüm canlılar arasında en hızlısıdır. Gökdoğanlar maksimum hızlarına kendilerine has dalış sırasında ulaşırlar. Şimdiye kadar en yüksek ölçülebilen en yüksek hızları 389 km/h olarakı 2005 yılında ölçülmüştür. Yatay durumda 120 km/h hıza ulaşabilirler. Bu hızları bile çitaların hızına eşittir. Avlarının üzerine doğru kanatlarını kapatarak dalışa geçtiklerinde ortalama hızları 300 km/h 'nin üzerindedir. Bu hız değerleri gökdoğanları dünyanın en hızlı hayvanı yapmaya yeter.
Gökdoğan nasıl bu kadar yüksek hızlara kolay ulaşabiliyor derseniz ;
Bu sorunun cevabı bu kuşların özel vücut yapılarında ve dalış sırasında ideal bir aerodinamik bir yapı kazanıyor olmasında gizlidir. Dalış sırasında vücut yapısı mermi şeklini alır. Ayaklarını sıkıştırarak kuyruğunu ve kanatlarını geriye doğru büker. Bu aerodinamik yapı, hava sürtünmesini minimuma indirir ve hızın en yüksek değerlere çıkmasını sağlar. Diğer yırtıcı kuşardaki gibi büyük ve geniş kanatlara sahip olsaydı bu hızlara ulaşması mümkün olmazdı. Gökdoğanın kanatları sivri uçlu ve geriye doğru açılı bir yapıya sahiptir. Kanat ve kuyruk tüylerinin sert ve sık olması uçuş sırasında daha az hava direnciyle karşılaşmasını sağlar.
