Neandertal - Homo Sapiens Savaşı

Yaklaşık 600.000 yıl önce insanlık ikiye bölündü. Bir grup Afrika'da kaldı ve bize dönüştü. Diğeri ise karadan Asya'ya, oradan da Avrupa'ya doğru yola çıktı ve Homo neanderthalensis - Neandertaller - haline geldi. Onlar bizim atalarımız değil, paralel olarak evrimleşen kardeş türlerdi.
Neandertaller, bize kendimiz hakkında - kim olduğumuz ve kim olabileceğimiz - söylediklerinden dolayı bizi büyülüyor. Onları cennet gibi bir ortamda, Adem ve Havva'nın bahçede yaşadığı gibi doğayla ve birbirleriyle barış içinde yaşarken görmek cazip geliyor. Eğer öyleyse, belki de insanlığın hastalıkları - özellikle de bölgeselliğimiz, şiddetimiz, savaşlarımız - doğuştan değil, modern icatlardır.

Biyoloji ve paleontoloji daha karanlık bir tablo çiziyor. Barışçıl olmaktan çok uzak olan Neandertaller, muhtemelen sadece modern insanlarla rekabet edebilecek yetenekli dövüşçüler ve tehlikeli savaşçılardı.

En iyi yırtıcılar

Yırtıcı kara memelileri bölgecidir, özellikle de sürü avcıları. Aslanlar, kurtlar ve Homo sapiens gibi Neandertaller de işbirlikçi büyük av hayvanlarıydı. Besin zincirinin tepesinde yer alan bu avcıların kendi avcıları azdır, bu nedenle aşırı nüfus avlanma alanları üzerinde çatışmaya neden olur. Neandertaller de aynı sorunla karşı karşıyaydı; eğer diğer türler sayılarını kontrol altına almasaydı, çatışma yaşanacaktı.

Bu bölgeselliğin insanlarda derin kökleri vardır. Bölgesel çatışmalar en yakın akrabalarımız olan şempanzelerde de yoğundur. Erkek şempanzeler rutin olarak bir araya gelerek rakip gruplardaki erkeklere saldırır ve onları öldürür; bu davranış çarpıcı bir şekilde insan savaşına benzer. Bu durum, işbirliğine dayalı saldırganlığın 7 milyon yıl önce şempanzelerin ve bizim ortak atamızda evrimleştiğini göstermektedir. Eğer öyleyse, Neandertaller de aynı işbirlikçi saldırganlık eğilimlerini miras almış olacaktır.

Hepsi çok insani

Savaş, insan olmanın içsel bir parçasıdır. Savaş modern bir icat değil, insanlığımızın kadim ve temel bir parçasıdır. Tarihsel olarak tüm halklar savaşmıştır. En eski yazılarımız savaş hikayeleriyle doludur. Arkeoloji, antik kaleleri, savaşları ve binlerce yıl öncesine dayanan tarih öncesi katliam alanlarını ortaya çıkarmaktadır.
Savaşmak insanca bir şeydir ve Neandertaller de bize çok benzerdi. Kafatasımız ve iskelet anatomimiz oldukça benzerdir ve DNA'mızın %99,7'sini paylaşırız. Davranışsal olarak Neandertaller şaşırtıcı derecede bize benziyorlardı. Ateş yaktılar, ölülerini gömdüler, deniz kabuklarından ve hayvan dişlerinden takılar yaptılar, sanat eserleri ve taş tapınaklar yaptılar. Eğer Neandertaller yaratıcı içgüdülerimizin çoğunu paylaşıyorlarsa, muhtemelen yıkıcı içgüdülerimizin çoğunu da paylaşıyorlardı.

Şiddet dolu yaşamlar

Arkeolojik kayıtlar Neandertal yaşamının hiç de huzurlu olmadığını doğrulamaktadır.
Neandertalensisler geyik, dağ keçisi, geyik, bizon, hatta gergedan ve mamut avlamak için mızrak kullanan yetenekli büyük avcılardı. Aileleri ve toprakları tehdit edildiğinde bu silahları kullanmaktan çekineceklerini düşünmek inanılır gibi değil. Arkeoloji bu tür çatışmaların olağan olduğunu göstermektedir.
Tarih öncesi savaşlar belirgin izler bırakır. Kafaya vurulan bir sopa öldürmek için etkili bir yoldur - sopalar hızlı, güçlü, hassas silahlardır - bu nedenle tarih öncesi Homo sapienslerde kafatasında sıklıkla travma görülür. Neandertaller de öyle.
Savaşın bir başka işareti de, darbeleri savuşturmaktan kaynaklanan alt kol kırığı olan savuşturma kırığıdır. Neandertallerde de çok sayıda kırık kol görülmektedir. Irak'taki Shanidar Mağarası'nda bulunan en az bir Neandertal, göğsüne bir mızrak saplanmıştı. Travma, ölümler gibi özellikle genç Neandertal erkeklerinde yaygındı. Bazı yaralanmalar avlanma sırasında meydana gelmiş olabilir, ancak örüntüler kabileler arası savaşla uğraşan bir halk için tahmin edilenlere uymaktadır - küçük ölçekli ancak yoğun, uzun süreli çatışmalar, gerilla tarzı baskınların ve pusuların hakim olduğu savaşlar, daha nadir savaşlar.

Neandertal direnişi

Savaş, bölgesel sınırlar şeklinde daha ince bir iz bırakır. Neandertallerin sadece savaşmakla kalmayıp savaşta başarılı olduklarına dair en iyi kanıt, bizimle karşılaşmaları ve hemen istila edilmemeleridir. Bunun yerine, Neandertaller yaklaşık 100.000 yıl boyunca modern insan yayılmasına direnmişlerdir.
Yoksa Afrika'yı terk etmemiz neden bu kadar uzun sürsün? Ortam düşmanca olduğu için değil, Neandertaller zaten Avrupa ve Asya'da gelişmekte olduğu için.
Modern insanların Neandertallerle karşılaşıp sadece yaşamaya ve yaşatmaya karar vermiş olması son derece düşük bir ihtimaldir. Hiçbir şey değilse bile, nüfus artışı kaçınılmaz olarak insanları daha fazla toprak edinmeye, avlanmak ve çocukları için yiyecek toplamak için yeterli alan sağlamaya zorlar. Ancak agresif bir askeri strateji aynı zamanda iyi bir evrimsel stratejidir.

Bunun yerine, binlerce yıl boyunca onların savaşçılarını test etmiş olmalıyız ve binlerce yıl boyunca kaybetmeye devam ettik. Silahlarda, taktiklerde, stratejide oldukça eşittik.
Neandertallerin muhtemelen taktiksel ve stratejik avantajları vardı. Binlerce yıl boyunca Orta Doğu'yu işgal etmişler, şüphesiz araziyi, mevsimleri, yerli bitki ve hayvanlarla nasıl yaşayacaklarını çok iyi öğrenmişlerdi. Savaşta, iri ve kaslı yapıları onları yakın muharebelerde yıkıcı savaşçılar haline getirmiş olmalı. Devasa gözleri muhtemelen Neandertallere üstün bir düşük ışık görüşü sağlayarak pusu ve şafak baskınları için karanlıkta manevra yapmalarına olanak tanımıştır.

Sapiens kazanıyor

Sonunda, çıkmaz kırıldı ve akıntı değişti. Nedenini bilmiyoruz. Üstün menzilli silahların - yaylar, mızrak atıcılar, fırlatma sopaları - icadı, hafif yapılı Homo sapiens'in tıknaz Neandertalleri uzaktan vur-kaç taktikleriyle taciz etmesini sağlamış olabilir. Ya da belki de daha iyi avlanma ve toplama teknikleri, sapienslerin daha büyük kabileleri beslemesini sağlayarak savaşta sayısal üstünlük yarattı.

İlkel Homo sapiens 200.000 yıl önce Afrika'dan çıktıktan sonra bile Neandertal topraklarını fethetmesi 150.000 yıldan fazla sürmüştür. İsrail ve Yunanistan'da arkaik Homo sapiens, 125.000 yıl önce başlayan modern Homo sapiens'in son saldırısı onları ortadan kaldırmadan önce, Neandertal karşı saldırıları karşısında geri çekilmek zorunda kalmıştır.
Bu, Neandertallerin pasifist ya da aşağı savaşçılar olması durumunda bekleneceği gibi bir yıldırım savaşı değil, uzun bir yıpratma savaşıydı. Nihayetinde biz kazandık. Ama bunun nedeni onların savaşmaya daha az eğilimli olmaları değildi. Sonunda, muhtemelen savaşta onlardan daha iyi hale geldik.