Afyon’un Mutlaka Görmeniz Gereken Turistik Yerleri
Afyon geçmişten günümüze birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu medeniyetlerden günümüze kalan tarihi yapıları, Afyon’a yolunuz düştüğü takdirde mutlaka gitmeniz gereken yerleri detaylarıyla aşağıdaki Afyon’un tarihi yerleri yazımızda belirttik.
Afyon tarihi hakkında; Afyon’un geçmişi 5000 yıl öncesine kadar dayanmaktadır. İlk olarak Hattiler tarafından yönetilen Afyon bölgesi, MÖ 2.000’li yıllarda Hititler tarafından ele geçirilmiştir. MÖ 1.000’li yıllarda ise bölgede Frig hakimiyeti başlamıştır. MÖ 6. yüzyılda Friglerin güç kaybetmesiyle bölgeyi Persler ele geçirmiştir. MÖ 333 senesinde Perslerle Makedon Kralı II. Aleksandros arasında gerçekleşen İssos Savaşı sonrası Afyon bölgesi el değiştirmiştir. MÖ 30 senesinde Roma egemenliğine giren şehir, “Akroenos” ismiyle anılmıştır. MS 395 senesinde Roma İmparatorluğu’nun bölünmesiyle “Akronion” ismiyle Bizans’ın egemenliğine geçmiştir.
Tarihler 12. yüzyılı gösterdiğinde Türk egemenliğine geçen şehir, 1390 senesinde Osmanlı tarafından yönetilmeye başlanmıştır. “Karahisar-ı Devle”, “Karahisar” ve “Karahisar-ı Sahib” isimleriyle anılan şehir, 1684 senesine tarihlenen belgelerde “Afyonkarahisar” olarak isimlendirilmiştir.
Afyon’un en ünlüleri; Şüphesiz ki Afyon’daki tarihi yerler deyince ilk akla gelen yerlerin başında Karahisar Kalesi gelmektedir ve Afyon’a gelen biri için öncelikli görülmesi gereken yerlerin başında gelmektedir.
Afyon bulunduğu bölgenin jeolojik özelliklerinden dolayı zemin yapısı kolay işlenebilen bir bölgede yer almaktadır. Başta Frig Vadisi olmak üzere şehrin birçok yerindeki kayalara oyulmuş kilise, mezar gibi yapılar da mutlaka görülmesi gereken ünlü yerlerdendir.
1. Synnada Antik Kenti
Burası neresi? Synnada; Roma ve Bizans döneminde bölgede hakimiyet kuran Kuvala’nın başkentliğini yapmış, Roma döneminde yarı özerklik kazanmıştır. Şehir Eski Tunç Çağı’ndan itibaren pek çok medeniyet için önemli bir yerleşim yeri olmuştur. Burada imparator ve Hierapolis ile birlikte gümüş cistophorus ve bronz sikkeler bastırıldığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca sikkelerin üstündeki haşhaş simgeleri haşhaş üretiminin o zamanlara dayandığını gösteriyor.
2. İhsaniye Döğer Örenyeri
Burası neresi? İhsaniye ilçesinde yer alan Örenyeri, Frig döneminden beri yerleşim alanı olarak kullanılmış ve birçok medeniyete ev sahipliği yapmış. İhsaniye Döğer Örenyeri’nde Kapıkaya I-II ve Aslankaya kalıntılarıyla birlikte Roma ve Bizans dönemiyle tarihlendirilen kilise ve mezar odalarını da görebilirsiniz. 1. Kapıkaya; Döğer kasabasından Leğer kasabasına giden yol üzerinde bulunuyor.
3. Göynüş Vadisi Açık Hava Tapınağı
Burası neresi? Afyon-Eskişehir yolunun 32. kilometresinde bulunan tapınak, şehrin Kayıhan beldesinde yer alıyor. Şehrin termal zenginlikleri arasında sizi tarihi bir yolculuğa çıkaracak tapınağın içinde; bir kale, Aslantaş ve Yılantaş üzerinde aslan kabartmaları olan mezar odaları bulunuyor. Mezar odalarının MÖ 7. yüzyılda Frigler tarafından yapıldığı tahmin edilmektedir. Bu bölgede yine farklı yerler keşfetmek isteyenler için alternatif oluşturuyor.
4. Karahisar Kalesi
Burası neresi? Türkülere de konu olan Karahisar Kalesi, Hititler döneminde II. Murşili tarafından yapılmış, 226 metre yüksekliğinde volkanik özelliğe sahip bir kaya üzerine kurulmuştur. Kalenin yapım tarihinin ise MÖ 1350 olduğu tahmin edilmektedir. O dönemde kale için yüksek tepe anlamına gelen “Hapanuva” adı kullanılıyordu. Roma ve Bizans döneminde ise kale “Akroenes” ismiyle anılmış, “Karahisar” ismini Selçuklu ve Osmanlı döneminde almıştır. Bir söylentide 625 basamakla ulaşılan Karahisar Kalesi’ne gidenin 7 yıl boyunca Afyonkarahisar’da kalacağı söylenmektedir.
5. Avdalaz Kalesi
Burası neresi? Gazlıgöl Kaplıcası’na 10 km. mesafede, Ayazini köyü sınırları içerisinde yer alan Avdalaz Kalesi’ne ulaşım kolaylıkla sağlanabiliyor. Bizans döneminde yerleşim alanı olarak kullanılan kale, çok katlı ve çok odalı sarnıçlı bir yapıya sahip. Kaleye çıkan merdivenlerin üst kısmındakiler günümüze kadar sağlam bir şekilde ulaşabilmişken alt kısımlardaki basamaklar ne yazık ki aşınmıştır.
6.Eğerli Kaya Kilisesi
Burası neresi? Kilise; İscehisar ve Bayat ilçeleri arasında kalan Eğerli Dağı’nın yamaçlarında bulunuyor. Ulaşım kolaylığı ve turistik önemiyle her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor. Şehrin en sağlam kiliseleri arasında olan Eğerli Kaya, içindeki desenleriyle de oldukça beğeniliyor ve bu desenlerin işlenmesinde kiremit renginde kök boyalar kullanılmıştır.
7.Çay Kervansarayı
,Burası neresi? Taşhan olarak da bilinen Çay Kervansarayı, ismini bulunduğu ilçeden alıyor. Selçuklu döneminin en önemli eserlerinden olan Çay Kervansarayı, kapalı kervansaray özelliğine sahip ve 12 ayak üzerine tonozlu bir yapıdadır. Günümüzde kervansarayın avlusu tahribata uğramışsa da kışlık kapalı kısmı hala sağlamlığını koruyor. Kurucusu Ebul-Mücahit Yusufhan olan kervansarayın mimarı ise Mehmet Oğlu Oğul Bey’dir ve mimar, simgesi olan pars armasını kapının üstüne nakşetmiştir. Kare planla yapılan tek Anadolu Selçuklu eseri olması nedeniyle dikkat çeken yapı, 1278 senesinde inşa edilmiştir. Kervansaray, cami ve medreseden oluşan külliyenin bir parçası olarak inşa edilmiştir.
8.Sarıçayır (Selimiye) Kaya Mezarları
Burası neresi? Sarıçayır Köyü’nün çevresine dağılmış durumda olan Sarıçayır Kaya Mezarları; oyma aile ve tek mezar odalarından oluşmakla birlikte Bizans dönemiyle tarihlendiriliyor. Ayrıca bölgede barınak olarak kullanılan mezarlar da bulunuyor. Mezarlar üzerinde de mezarların sahipleri ile ilgili kırmızı boya ile yazılmış yazılar dikkat çekmektedir.
9.Kırkgöz Köprüsü
Burası neresi? Kırkgöz Köprüsü kuzey ve güney olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Köprünün kuzey bölümünü Bizans İmparatoru I. Manuel Kommen yaptırmıştır. Köprünün yapım tarihi ise 1150 ve yaklaşık 800 yaşında olan köprü, bütün ihtişamıyla geleceğe göz kırpmaktadır. Köprü, Bolvadin ilesindeki Akarçay üzerinde bulunmaktadır. Güney bölümü Kanuni Sultan Süleyman tarafından Mimar Sinan‘a yaptırılmıştır ve 64 göze kadar uzatılarak uzunluğu 200 metreye ulaşmıştır. Mimar Sinan zamanında gerçekleştirilen eklemeler sırasında köprüye bir namazgah ve bir de nehre inmek için kullanılmak üzere bir mermer merdiven inşa edilmiştir. Köprünün 57 gözü günümüze ulaşabilmiştir.
10.Sultan Divani Mevlevihanesi
Burası neresi? 13. yüzyılda inşa edildiği düşünülen Sultan Divani Mevlevihanesi, Anadolu’daki ilk mevlevihanelerden biri olması nedeniyle, tarihi açıdan önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle “Afyon’un tarihi yerleri nerelerdir?” sorusunun cevapları sıralanırken bu önemli adrese yer vermemek olmazdı.
16. yüzyılda yaşamış Hz. Mevlana’nın yedinci kuşak torunu Sultan Divani zamanında burası Mevleviliğin önemli merkezlerinden biri olmuştur. Mevlevihane 1902 senesinde meydana gelen büyük bir yangında tamamen zarar görmüş ve 1908 senesinde Sultan Celaleddin Çelebi tarafından yeniden yaptırılarak hizmet vermeye devam etmiştir. 2008 senesinde yeniden restore edilen yapı, müze olarak hizmet vermeye başlamıştır.